Sevr ile Lozan antlaşmalarının benzer ve farklı noktaları nelerdir? Sevr ile Lozan Antlaşmalarının Karşılaştırılması, madde madde farkları
Sevr ve Lozan Antlaşmasına Göre Türkiye Cumhuriyeti Sınırlarının Karşılaştırması
Sevr Antlaşması
Boğazlar:
Aralarında Türk temsilci olmayan uluslararası bir komisyon tarafından yönetilecek, tüm devletlerin gemilerine açık olacak, ayrı bir bayrağı ve bütçesi olup geçişler paralı yapılacaktır.
Sınırlar:
Doğu Anadolu’dan başlayıp Karadeniz’e kadar ulaşacak bir ABD mandasında bir Ermeni Devleti kurulacak. Yunanistan; Doğu Trakya, Ege Adaları ve İzmir çevresi İtalya; Antalya, Konya dahil olmak üzere İç Batı Anadolu, Göller Yöresi, Rodos, On İki Ada, Muğla çevresi
- Fransa; Lübnan, Suriye, Hatay, Çukurova’dan başlayıp Mersin, Sivas, Mardin üçgeni arasındaki bölge
- İngiltere; Harran Ovası, güneyindeki Arap toprakları (Irak, Filistin, Ürdün, Arabistan)
- Osmanlı; İstanbul başkent olmak üzere (uluslararası bir şehir) Tokat, Bolu, Kastamonu’ya hakim olacaktır.
Kapitülasyonlar:
Her türlü azınlık hakları genişletilerek devam edecektir. Osmanlı uyruğundaki herhangi bir kişi Antlaşma Devletleri’nin vatandaşlığına geçebilecek, vatandaşlığını değiştirdiğinde ise her türlü kapitülasyondan yararlanabilecek
- * Osmanlı’ya vergi vermeyecek
- * Askerlik yapmayacak
- * Tekrar Osmanlı vatandaşlığına geçmeyecek
Ekonomi:
Osmanlı Devleti’nin gelirlerine el koyulacak, galip devletler istedikleri yerde ekonomik nüfus bölgeleri kurabileceklerdi.
Lozan Antlaşması
Boğazlar:
- Yönetimi Milletler Cemiyetinin garantisinde, Türkiye’nin başkanlığındaki uluslararası bir komisyona bırakıldı.
Sınırlar:
- Rus sınırı, Moskova ve Kars antlaşmalarıyla belirlenen şekliyle kabul edildi.
İran:
- 1639’daki Kasr-ı Şirin Antlaşması’na göre sınırları belirlenmiştir.
Suriye:
- Fransa ile imzalanan Ankara Antlaşması ile çizildi. (Hatay yurt dışında kaldı.)
Bulgaristan:
- Nöyyi Antlaşması’na göre sınırları çizildi.
Yunanistan:
- Meriç nehri sınır olmak üzere Bozcaada, Gökçeada Türkiye’ye; Rodos, On İki Ada, Meis İtalya’ya; diğer bütün adalar (Türkiye’ye yakın olanlar silahsız olmak şartıyla) Yunanistan’a bırakıldı.
Kapitülasyonlar:
- Kaldırıldı. Türkiye’de iş yapacak yabancı şirketlerin, Türk yasalarına uyması kabul edildi.
Azınlık:
- Her türlü azınlık Türk vatandaşı kabul edildi. Böylece hakları Türkiye Devleti’nin konumları ile güvence altına alındı ve herhangi bir devletin koruyuculuğu kabul edilmedi.
Dış Borçlar:
- Türkiye’nin payına düşen Osmanlı borçlarını kâğıt para üzerinden ödemesi kabul edildi.
Yabancı Okullar:
- Türkiye’deki bütün yabancı okullar Türk Millî Eğitim Bakanlığına bağlandı ve onun düzenleyeceği esaslara göre eğitim yasamaları kabul edildi.
Fener Rum Patriği:
- İstanbul’dan çıkarılamadı. Fakat ekümen (evrensel) olma özelliğini kaybetti.
Nüfus Mübadelesi:
- Batı Trakya’daki Türkler Gökçeada, Bozcaada ve İstanbul’daki Rumlar hariç geri kalan Türkler ve Rumlar yer değiştirdi.
Savaş Tazminatı:
- Türkiye Yunanistan’dan Karaağaç ve çevresini savaş tazminatı olarak aldı.
