Silisyum Nedir? Silisyum Elementinin Özellikleri

19
Advertisement

Silisyum elementinin özellikleri, atom numarası, bileşikleri, periyodik cetveldeki yeri, kullanım alanları, Silisyum elementi ile ilgili bilgi.

Silisyum; Periyodik çizelgenin IV A grubunda yer alır. 4 değerlikli bir elementtir.

Sembolü: Si
Atom Numarası: 14
Atom Ağırlığı: 28.0855
Elemet serisi: Yarı metal

Maddenin Hali: Katı
Görünümü: Koyu gri

PERİYODİK TABLO

Silisyumun insanlar için taşıdığı önem 10 12.000’de camın bulunmasına, hatta daha öncelere uzanır. Çünkü yapımında çeşitli silikatların kullanıldığı seramikçilik insanm en eski el sanatlarından biridir. Arı silisyumun elde edilmesiyle ancak 1824’te İsveçli bilgin Berzelius, silisyumtetraklorürden silisyumu ayrıştırmayı başardı. Daha sonra 1854’te Fransız kimyacı Henri-Etienne Deville ilk kez kristal silisyum üretti ve bu element 1889’da çelik endüstrisinde temel alaşım maddesi olarak kullanılmaya başlandı. Günümüzde silisyum tümüyle mikroelektronik endüstrisinde kullanılır. Tümleşik devrelerin ve yarı iletkenlerin temel maddesidir. Devre elemanı çok sayıda tümleşik devreye tutturulan ince bir silisyum tabakasıdır. Bundan başka ferrosilisyum, erimiş metallerin oksitlerden arındırılmasında ve ametalleri maden posalarına indirgemede kullanılır. Ayrıca elektrik endüstrisinde transformatörlerde temel madde olarak ve çelik yay üretiminde ferrosilisyum kullanılır. Silikon çeşitleri makine yağı ve yapay kauçuk üretiminde kullanılır, ısıya dayanıklı ve kimyasal etkinliği olmayan silikon kabuğundan hastane gereçlerinde yararlanılır. Cam endüstrisinin en önemli maddesini de kuvars oluşturur. Silis olarak da bilinen kuvars, normal koşullar altında kimyasal etkinliği düşük ve zehirsiz olmasına karşın, atmosferde yoğun bir duman tabakası olarak bulunması halk sağlığı için tehlikelidir. Kuvarsın çıkartılmasında ya da sonraki işlemlerinde çalışanlar da, kuvars gazmın solunmasının silikosis adlı bir hastalığa yol açtığı bilinir. Bu nedenle bu tür işlerle uğraşanların maske takması zorunludur.

Elde Edilişi:
Kristalleşmiş silisyum, gri-kahverengi renkte, oldukça sert ve metal parlaklığındadır. Fiziksel ve kimyasal özellikleri bakımından karbonla benzerlikler gösteren silisyum, doğada serbest olarak bulunmaz. Çinko, gümüş, kurşun gibi madenlerde çözünür. Dünyadaki oksijenden sonra en çok bulunan elementtir. Doğada genellikle oksijenle bileşik yaparak oluşturduğu, silis ya da kuvars olarak bilinen silisyum dioksit (SiO2) biçiminde görülür. Silisyum birçok yöntemle ama oldukça zor hazırlanır. Bu yöntemlerden ilki silisyumun magnezyum aracılığıyla indirgenmesidir. Bu yüksek sıcaklıkta gerçekleşen çok şiddetli bir tepkime olup, tepkimenin sonucunda amorf silisyum denilen kahverengi toz elde edilir. İkinci yöntem, potasyum flüorosilikatın sıcakta sodyum ya da alüminyumla indirgenmesidir. Ortamda silisyum çözücüsü olarak çinko bulunur. Üçüncü yöntem, elektrik fırınında bir silis ve kalsiyum klorür karışımının ısıtılmasıyla hazırlanabilir. Bu yöntemle altıgen levhalar ya da parlak iğnecikler biçiminde billurlaşmış silisyum elde edilir. Ergimiş alar yönteminde de, endüstride özellikle çeliğin arıtılmasında kullanılan ve silisyum oranı % 10 ile % 95 arasında değişen demir-silisyum oranı % 20 ile % 30 arasında değişen demir-silisyum alaşımları olan silikomanganezler ve silisyum hazırlanır. Ergimiş olan yöntemiyle çok arı silisyum elde etmek olanaklıdır.

Advertisement

SiO2 + 2C → Si + 2CO

2SiC + SiO2 → 3Si + 2CO

SiCl4 + 2H2 → Si + 4HCl


19 yorum

  1. Vikipediden bakıyodum çıkmayınca buraya baktım işime yaradı teoga gşrcem ve yüzünü ezberlemeye çalışıyom çok teşekkürler

Reply To Seda Cancel Reply