Harry Sinclair Lewis kimdir ve ne yapmıştır? Nobel ödüllü yazar Harry Sinclair Lewis’in hayatı, eserleri ve edebiyata katkıları.
Kaynak: commons.wikimedia.org
Harry Sinclair Lewis
Amerikan roman yazarlarının en önemlilerinden biridir. Nobel Edebiyat Ödülünü kazanan ilk Amerikalı yazardır. 7 Şubat 1885’de Minneapolis’te doğdu. Daha kolejdeyken yazı yazmaya başlamıştı. Bir yandan da okul dergisinin sekreterliğini yapıyordu. 1908’de Yale Universitesi’nden mezun oldu. Birçok edebiyat meraklıları gibi o da New York’a gidip orada talihini denemek istedi. New York yazarlığa merak saranlar için büyük bir ümit kapısıydı. Yalnız 1916’da ilk iki romanı yayınlandı.
Lewis’in 1920’ye kadar yazdığı hikayeler, romanlar, sırf halka hoşça vakit geçirtmek bu arada para kazanmak için hazırlanmış eserlerdi. Yazar bu tarihten sonra birdenbire fikir değiştirdi. Başkalarından önce kendi zevki için yazı yazacaktı. Bu amaçla yazdığı ilk roman “Main Street” (Ana Cadde) kısa bir süre içinde yarım milyon satarak satış rekoru kırdı. Sinclair Lewis dünyaca tanınmış bir yazar oluvermişti. Bu arada roman fırtınalar koparmıştı. Çünkü Sinclair Lewis bunda orta halli insanların yaşayışını hicvediyordu. Ondan sonraki eserleri de yer yer gürültülere yol açtı.
Sinclair Lewis’i linç etmek isteyenler oldu. Yazarın hapse atılması için imza toplayanlar oldu. 1926’da çıkan “Arrowsmith” Pulitzer Edebiyat Ödülünü kazandı. Sinclair Lewis yazarlara ödül verilmesini doğru bulmadığını ileri sürerek Pulitzer’i kabul etmedi. Yalnız 1930′ da Nobel Edebiyat Ödülünü kazanınca bunu kendisinden çok milleti için bir şeref sayarak kabul etti.
Sinclair Lewis’in kitapları dünya edebiyat çevrelerinde pek çok tartışmalara yol açmıştır. Eserlerinin hemen hepsinde Amerikan hayatı hicvedilir. Yazar “Babbitt” adlı romanında Amerikan iş adamlarının hayatını ele alır. Bu gibi insanların dar kafalılıkları ile alay eder. “Elmer Gantry”‘de dinden çok para kazanmakla uğraşan bir Amerikalı papazı anlatır.
10 Ocak 1951 tarihinde Roma’da hayata veda etmiştir.
Kaynak: commons.wikimedia.org
Kısaca Biyografisi
Harry Sinclair Lewis; ABD’li yazardır (Minnesota/Sauk Center 1885-Roma 1951).
Yazarlık dürtüsünün etkisiyle on yedi yaşında ev çevresinin dışına çıktı. Yale Üniversitesi’nde gazetecilik, edebiyat gibi dallarda çalıştı; bir yıl kadar New Jersey’de Upton Sinclair’in (1878-1968) öncülüğündeki sosyalist kümede yer aldı (1907). Üniversiteyi bitirdi (1908), gazetecilik yaşamını seçti. İlk evliliğiyle ilk romanı aynı yılda gerçekleşti: Our Mr. Wren (Bizim B. Wren) 1914. Gazetecilik gözlemlerinin ayrıntılı zenginliğiyle anlatım hız ve ustalığının öteki iki ürünü de (1917, 1919) ilgi görmediği halde işini sürdürdü, Main Street (Ana Cadde) ile ilk büyük başarısını kazandı, adını duyurdu, dikkatleri çekti, eserlerini aratır oldu: Babbitt ‘in eleştirisiyle ABD toplumunun kusurlu özelliklerini sergilemeye koyuldu; Arrowsmith romanına (1925) verilen Pulitzer Ödülü’ nü geri çevirmesine, belki de ilk eserlerinin eleştirmenlerce ilgi görmeyişinin yarattığı gönül kırgınlığı neden oldu. 1930’da Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan ilk ABD’li yazar oldu. 1928′ de zamanının en ünlü kadın gazetecisiyle evlendi.
Sonraki romanları
Ann Vickers (1933), Büyük otellerin yaşamını işleyen Work of Art (İcrayı Sanat) 1934, It Can’t Happen Here (Burda Olamaz) 1935, tiyatro çevrelerini canlandıran Bethel Merriday (1940). Gideon Planish (1943), Cass Timber lane (1945) Kingsblood Royal (Krallık Kanı) 1947, The God Seeker (Tanrı Arayıcısı) 1949, World so Wide (Büyük Dünya) 1951 vb.
Roma’da ölünce külleri ABD’de doğum yeri olan kasabaya taşındı. On romanı Amerikan sinemasına özlü senaryolar olan Sinclair Lewis, açık sözlü bir gerçekçi olarak toplumun yaşamını eleştirirken yurdunun özgürlüğe verdiği değere yüceltmiş, ona yaslanmış, iki dünya savaşı arasına rastlayan zamanın belgeleri sayılan eserleri doğrulukların kuşku duyulmadan benimsemiştir.
