Sovyetler Birliği döneminde sanat ile ilgili olarak kısaca bilgi veren yazımız. Sovuyetler dönemi başlıca sanatçıları ve eserleri.
Sovyet sanatı ve mimarlığının ilk yılları geleneksel üsluplar doğrultusunda gelişti. Mimarlık alanındaki ilk uygulamalar, resmi yapılar, baraj, fabrika gibi endüstri yapıları ve işçi konutlarını içerdi. Moskova’da Pravda Binası ve Harkov’da Dzerzinski Meydanı kompleksi işlevci uluslararası üslubun SSCB’deki ilk örneklerini oluşturur. 1930-1940 arasındaki Stalin döneminde görkemli geleneksel motifler taşıyan “proleter klasiği” adı altında birçok kamu yapısı yükseldi.
Moskova Üniversitesi, Moskova ve Leningrad Metroları bu dönemin ürünleridir. 1960’lardan bu yana ise genel eğilim prefabrikasyon ve yeni teknikler kullanan işlevci mimarlık doğrultusundadır. Moskova’daki Merkez Lenin Stadyumu bu anlayışa en güzel örnektir. Devrimden sonraki resim ve heykel alanındaki çalışmalar devrim sonrası resim ve heykel sanatım etkilediyse de, Lenin 1919’da bağımsız ve bireyci sanat anlayışına kesinlikle karşı çıktı. Sanatının bir devrim kahramanı olarak işçiyi yüceltmesi ve yurdun koruyucusu olması gerektiğini savunan Marx ve Engels’in görüşleri koşutluğunda bu sav özellikleri ilk dönemlerde etkili oldu.
1921’de resmin betimleme dışında işlevini yitirdiği öne sürülerek, devlet propagandası için büyük boyutlu tablolar yaptırıldı. Kütlesel heykeller de dikine geliştirilen biçimler ve belirgin dış çizgilerle önem kazandı. Lenin’in “arı sanat onursuzdur” deyişiyle birçok önemli ressam SSCB dışında yaşamayı yeğleyerek göç etti. K.S.Petrov-Vodkin ve K.F.Yuon gibi eski “Sanat Dünyası” üyeleri, Maleviç, Tatlin gibi deneysel sanatçılar; Rodçenko, Lissitzki gibi konstüktivistler ülkede kaldılar. Bunların bir bölümü devlet tarafından belirlenen toplumsal gerçekçi üslubu uygularken, bir bölümü de endüstri tasarımına yöneldi.
1930’larda resim yeniden gündeme geldi ve İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra estetiğin önemi belirginleşti. Grafik sanatlarda ise büyük gelişmeler görüldü. Lissitzki tipografide başarı sağladı. 1918’de ortaya çıkan resimsi portreler V.V. Mayakovski ve daha sonra A.A. Deyneka’nın katkılarıyla yüksek bir düzeye ulaştı. V.A. Favorski de çocuklar için hazırlanan resimli kitaplarla başarı kazandı.
