Soygazlar Nelerdir ve Özellikleri

0
Advertisement

Soygazlar hangileridir? Soygazların özellikleri nelerdir? Soygazların kullanım alanları hakkında bilgi.

Soygazlar Nelerdir ve Özellikleri

Soygazlar; Helyum, neon, argon, kripton, ksenon ve radon soy gazlar adını alan «tembel» elementler grubunun üyeleridir. Bütün geri kalan elementler, ne kadar etkin olmasalar, yine kimyasal reaksiyonlara girer ve bileşik meydana getirirler. Fakat soy gazlar bunu yapmaz. Başka elementlerle kimyasal olarak birleşmektense yalnız başlarına kalmayı tercih ederler.

Doğada bulunan elementlerin çoğu yalnız başına değil bileşik halde bulunurlar. Buna karşılık soy gazlar daima element halde bulunurlar, fakat hiç bir zaman başka maddelerle kimyasal olarak birleşmiş halde bulunmazlar. Bunların atomları o kadar antisosyaldir ki oksijen, azot vb. atomlar gibi ikişer ikişer de birleşmezler.

Bazı atomların elektron düzenlerinde «ideal düzen» den daha az, bazılarında ise daha çok elektron bulunduğu için kimyasal reaksiyona girerler. Böyle atomların hepsi dış elektron bölgelerini (kabuk) «ideal» olan soy gazlara benzetmek isterler. Soy gazların dış elektron bölgelerinde (kabuk) tam uygun sayıda elektron bulunduğu için başka atomlarla birleşme eğilimini göstermezler.

Helyum
Helyum Balon

Helyum ile doldurulmuş balonlar

Helyum soy gaz olduğu için gözetleme balonlarının doldurulmasında hidrojenin yerini almıştır. Hidrojen çok hafiftir. Hidrojenden daha ağır olan helyum bütün soy gazlar ailesinin en hafif üyesidir. Hidrojen yerine helyum kullanma yangın tehlikesini tamamen ortadan kaldırır, çünkü helyum yanmaz. Çağımızda oksijen ve helyum karışımı derin su dalgıçlarına pompalanır. Yüksek basınçta helyum kanda azottan daha az erir. Solunum yapmaları için basınçla adi hava pompalanan derin su dalgıçları, yüzeye çıkınca, kanda erimiş azot damarlarda toplanarak ince damarları tıkar, ya da çatlatır. Hava yerine oksijen-helyum karışımı solumak bu tehlikeyi önler.

Neon

Neon Lamba

Advertisement

İçinde düşük basınçta neon bulunan bir tüpten yüksek gerilimli bir elektrik akımı geçirilir. Elektrik enerjisi neon atomlarının dış elektronlarını bulundukları seviyeden daha dış seviyeye uzaklaştırır, böylece atom eksite edilmiş olur. Hemen aynı anda elektronlar eski yerlerine dönerlerken aldıkları enerjiyi çok parlak turuncu ışık şeklinde geri verir. Bu ışığın sisli ortamdan geçme gücü büyüktür. Neon ışığı sis arasından görülebildiği için hava meydanlarının uçuş pistleri bu ışıkla belirtilir. Saf neon kırmızı-turuncu ışık verir. Başka renklerin elde edilmesi için tübün iç kısmı istenen ışığı yayabilecek uygun bir toz veya emülsiyonla kaplanır.

Argon

Bilginler bu elementin soygaz oluşundan iyi bir tarzda faydalanmışlardır. Düşük basınçlı argon, elektrik ampullerini doldurmada kullanılır. Elektrik akımı tungsten metalinden yapılmış çok ince telden geçer. Tel akkora kadar ısınır ve ışık saçar. Eğer bu yüksek sıcaklıkta oksijen varsa metal ve oksijen arasında bir kimyasal reaksiyon olur. ince tel akımı geçirmeyen tungsten (wolfram) okside dönüşür ve pul pul dökülür, yani tungsten tel yanar. Eğer ampuldeki havayı çıkarmak için argon kullanılmışsa ince tel kurtulmuş olur. Çünkü argcn telle birleşmez. Şayet ampule başka bir gaz koymadan içindeki havayı tamamen çıkartmak mümkün olsaydı, o zaman bu kadar yüksek bir sırcakJıkta tel yüzeyindeki atomlar boşluğa doğru fırlar, tel yavaş yavaş incelir ve kopardı.

Kripton ve Ksenon

Enstantane resim çeken fotoğrafçıların flaş tüpleri kripton ve ksenon karışımıyle doldurulmuştur. Tüp içinde yüksek gerilimli bir boşalma (elektrik kıvılcımı) olursa, fotoğraf çekmeye uygun çok kısa süreli fakat çok şiddetli bir ışık yayılır. Bu flaş aygıtı tekrar tekrar kullanılabilir. Halbuki adi flaş lambaları bir kere kullanılır ve sonra atılır.

Radon
Radon Atom Modeli

Radon Atom Modeli

Grubun en ağır üyesi olan radon radyoaktif bir gazdır. Yaydığı radyoaktif ışınlar hastanelerde bazı kanser cinslerinin tedavisinde kullanılır. Radyum tuzlarından elde edilen bu gaz hastanelere gönderilmek üzere kapalı tüplere doldurulur.


Yorum yapılmamış

Reply To misafir Cancel Reply