Steroidler Hakkında Bilgi

Steroid nedir, steroidlerin özellikleri nelerdir? Steroid çeşitleri, bileşenleri, hakkında bilgi.

STEROİDLER

Sterol çekirdeğinden türemiş cisimler. Hormon steroidleri ya da steroid hormonlar, adlarını sterol adıyla bilinen polisiklik alkollerden türemiş kimyasal yapılarından alırlar.

STEROLLER

Sterollerin kimyasal yapısında bir fenantren çekirdeği, ‘den hareketle az ya da çok uzun bir yan zincir ve bir ya da birden çok alkol işlevi yer alır. Bütün alkollerde olduğu gibi steroller de yağ asitleri ile birleşerek doğal lipitleri (steritler) oluşturabilirler; doğal lipitlerin türevleri de safra asitleri (sözgelimi, kolik asit) ve steroid hormonlar gibi çok önemli biyokimyasal bileşikleri meydana getirebilirler. Bu esterlenmiş sterollerin yanı sıra bedende kolesterol ya da koprosterol gibi serbest steroller de vardır (bitkilerdeyse stigmasterol ya da ergosterol).

STEROİD HORMONLAR

Üç sterol ailesi, yani androstan, pregnan ve östran, üç yapısal steroid hormonlar grubunun kökeninde yer alır. Steroid hormonlarsa salgı ve işlev düzeyinde iki kökenden kaynaklanırlar: Üreme bezleri ve böbreküstü bezleri.

ANDROSTAN TÜREVLERİ

Androstan türevleri genellikle düzeyinde düzeyinde birer alkol işlevi ve 17 düzeyinde bir keton işlevi taşırlar, bu nedenle de 17-ketosteroidler olarak adlandırılmışlardır. Bunlar özellikle testosteronun türevleri olan erkeklik hormonlarıdırlar; aralarında testosteron, androstenedion, epiandrosteron ve etiokolanolon sayılabilir. Böbreküstü bezi kabuğundan çıkan cinsellik hormonları, androston çekirdeğinden hareketle oluşmuşlardır; bunlar andrenosteron, androstenedion ve dehidroepiandrosterondur.

PREGNAN TÜREVLERİ

Pregnan türevleri genellikle 20 ve 3 düzeyinde bir alkol ya da bir keton işlevi taşırlar ve 2 alt gruba ayrılırlar. Birinci alt grupta, sarı cisim (yalnızca kadınlarda bulunan progesteron ve fizyolojik yönden az etkili olan türevleri) ve eten (pregnan-steroid hormonları olarak da adlandırılırlar) hormonları yer alır. İkinci alt grupta, böbreküstü bezi kabuğundan salgılanan hormonlar bulunur; bu hormonlar 21 düzeyinde bir alkol işlevi taşırlar ve başlıcaları kortikosteron, kortizol, aldosterondur; bunların türevleri de hormon etkinliğine sahiptirler (sözgelimi, 11-dehidrokortikosteron).

ÖSTRAN TÜREVLERİ

Östran türevleri genellikle 3 düzeyinde bir fenol işlevi taşırlar, bu nedenle de fenolsteroidler olarak adlandırılırlar. Dişide östrojen hormonlarını, yani östradiyol ve östronu oluştururlar.