Stres nedir? Günlük hayatımızda stres nasıl meydana gelir ve insanlar üzerinde nasıl bir etki meydana getirir? Stres hakkında bilgi.
Stres; Belki de hepimiz zaman zaman strese girmekten yakınmışızdır. Bir yığın aksiliği tanımlayan bir sözcüktür. Ama anlamını biliyor muyuz? yaşamınızdaki belirli bir olayın sizin üzerinizde yarattığı etkiyi belirler. Bazı olaylar diğerlerinden daha fazla stres yaratır ve stres bazı kimseleri diğerlerine oranla daha çok etkiler. Bilim ve teknoloji evrene yayıldıkça, insanları da etkilemeye başladı ve mühendislikte aynı tür güçleri tanımlayan stres sözcüğünü benimsemek zorunlu oldu.
Gürültü, hız, hava kirlenmesi örneği metal üzerindeki dış zorlamayı anımsatan tüm güçler, şimdi bizleri de etkilemekte ve bizler de bu tür etkenlerin güçlerini inceleme zorunluğundayız. “stres” herkesin kolay kullanabileceği özlü bir sözcük. Yalnız bizler makine değiliz ve matematiksel eşitlemelerle çözüme ulaşamayız. Sonuç olarak, gürültü gibi fiziksel stresler bir yere dek ölçülebilirse de, insan dayanıklılığının ne nicelikte olduğunu sezinlememiz olanaksızdır çünkü bireylerin her biri değişiktir.
- Stres : Ruhsal gerilim
- Stres atmak : bir etkinlikte bulunarak gerginlikten, sıkıntıdan kurtulmak
- Strese girmek : gerilmek, sıkıntıya girmek
“Evine görücü gelecek kız tarafı strese girer, eli yüreğinde hazırlık yapardı.” – Ü. Dökmen - Strese sokmak : gerilime, sıkıntıya sokmak
Hepimizin saç rengi ve yüz hatları çok değişiktir ve organlarımızdaki değişikliklerse sonsuzdur. Kişilik ve akıl örneği psikolojik değişiklikler bezlerimizin, organlarımızın ve dokularımızın ince fiziksel biçimlerinden daha çok çeşitlidir. Örneğin uykusu ağır olan bir kimse dış gürültülerden, uykusu hafif olan kimseden daha az etkilenir. Diğer yönden ele alacak olursak, aynı kimse yaşamında uykusunu kaçıracak bir olay yer almışsa, dış seslere karşı son derece duyarlı olabilir.
Uykusuzluğu alışkanlık haline getirmiş bir kimse ile, yatar yatmaz gözünü kapayıp uyuyan kimseyi hangi nedenler ayrı kılmaktadır ? Kuşkusuz insanların hiçbirinin uykuları eş değildir. Düzenli olarak uyguladığımız eylemleri gözönüne alırsak, bireylerin stres potansiyelinin aykırılığı açıkça belirir.
Fiziksel ve Duygusal Stres
Fiziksel ve duygusal stres o denli değişiktir ve değişik insanlarda o denli değişik geri itimler uyandırır ki, bunları ölçmeye kalkışan meraklı bir bilim adamı birbirleri, ile çelişkili gerçekler arasında bocalar. Hepimizde bardağın doluş düzeyi ve bardağı taşıran damlanın boyutu değişiktir. Hangi dış etkenin ne noktada bizleri etkileyerek fiziksel ya da diğer yönlerden geri itim oluşturacağı bilinemez. Hepimizde belirli bir dış etkenin geri itim yaratacağı nokta değişiktir.
Bir çok şeylerin zorlama ve stres yaratması toplumu, bunu oluşturan etkenleri anlamaya itelemiştir. stresden söz ederken, beslenme yetersizliği, iyi olmayan bir ev hastalıklar, umut, hırs ve yaşamda bize uyumsuz gelebilecek bir imgeye erişme dileği örneği tanımlanması güç noktaları da ele almalıyız. Açlık ve susuzluk insan varlığının temel streslerindendir ve gelişmekte olan dünyada bunlardan etkilenen insanlar halâ bulunmaktadır. Açlığı, stres oluşturan karışık duygusal bir geri itimden ayırarak yalnızca fiziksel bir stres olarak düşünemeyiz. Son yıllarda bilimsel araştırmalarında doktorlar ve bilimciler zihin ile vücudu ayrı düşünme eğilimi göstermişlerse de, ikisini birbirinden bağımsız ele almak çok güç.
Tıp ilminde ilk inceleme ve araştırmalar başladığında, ilim adamları işlerini kolaylaştırmak amacı ile zihin ve vücudu ayrı ayrı ele almışlardır. Ama bilim ilerledikçe, bu ayrımın ancak yapay olduğunu anlıyoruz. stresi inceleme konusunda zihin ve vücudun birbirlerinden ayrı olarak ele alınamayacağı kesinlikle saptanmıştır.
Stresin etkisini incelerken vücudun geri itimlerini izleyebiliriz. Kan, vücudun ‘fiziksel’ bölümlerinde dolaşırken, beyine de giderek hormon ve kimyasal biçimde mesajlar iletir. Beyin olanları öğrenerek uyumlu yanıtları verir. Beyinin iyi işlemesi için gerekli maddelerin varlığı ya da yokluğu, beyinin tutumunu etkiler. Beyin bozuklukları gidermek, sistemin diğer bölümlerindeki kusurları kapatmak için bezlerden aldığı önerilere uyumla maddeler salgılar.
Stres karmaşık bir konudur. Bu konuda tek söyleyeceğimiz, stresin kendisi değil de, ona karşı gösterilen geri itimin çok önemli olduğudur. İstediğiniz kadar sorun yüklensin omuzlarınıza, önemli olan vücudun geri-itimi ve tehlikeli bir düzeye ulaştığını belirleyen işaretlerdir. Bu işaretler tek sistemden geliyor görünse de, bu geri itimin vücudun yalnız bir bölümünün değil tümünün sorunu olduğunu yinelemekte yarar görüyoruz.
