Süt nasıl yoğurda dönüşür? Sütten yoğurt yapımını sağlayan bakteriler, sütün bileşimi, özellikleri ve üretimi hakkında bilgi.
Sütün Yoğurda Dönüşmesini Sağlayan Nedir?
Süt yoğurdun ana maddesidir. Yoğurt yapan insanlar sütü alır ve yaklaşık 200 Fahrenhayt dereceye (93 derece Santigrat) ısıtırlar. Sütü bu yüksek sıcaklıkta 10 ila 30 dakika bırakırlar. Sütü ne kadar uzun süre ısıtırlarsa, yoğurt o kadar katı olur.
Sütü ısıttıktan sonra, sıcaklığı yaklaşık 112 derece (44 santigrat derece) hızla düşürürler.
Kaynak: pixabay.com
Ardından bakteri gelir! İşte sütü yoğurda dönüştüren bu bakteriler yani mikroskobik canlılardır. Bu ilginç gelebilir, ama bu tür bakteriler hastalık yapan değil, yararlı bakterilerdir.
Yoğurtta kullanılan bakteri türleri Streptococcus thermophilus ve Lactobacillus bulgaricus‘dur. Bu türler sütteki şekeri yerler. Bakteriler süt şekerini yedikçe, laktik asit denen bir şey üretirler. Laktik asit süt proteinlerini keser. Bakteri sayesinde süt, süt yoğurt haline gelir. Laktik asit yoğurdun lezzetini veren şeydir.
Bazı tür yoğurtlar probiyotik içerir. Probiyotikler, insanların içinde yaşayan ve insanları sağlıklı tutan bakteriler gibi küçük organizmalardır. İnsan sindirim sisteminde, probiyotikler besin maddelerini yıkmaya ve zararlı bakterileri yok etmeye yardımcı olur.
Süt bakterilerle karıştırıldıktan sonra temiz kaplarda saklanır ve en az dört saat bekletilir. Süt ve bakteriler dört saatten fazla kuluçkaya yatırılırsa, yoğurt daha fazla aromaya sahip olacaktır.
Yoğurt üreticileri, meyve, vanilya ya da limon gibi lezzet özleri ekleyerek yoğurdun tadını değiştirebilir.
Yoğurt, sağlıklı bir besindir. Kas yapmanıza yardımcı olacak proteinler içerir. Yoğurt ayrıca B12 isimli bir vitamin içerir. Bu vitamin kırmızı kan hücrelerini ve sinir sisteminizi sağlıklı tutar.
Sütün Bileşimi ve Hakkında Bilgi
Kadınların ve memelilerin dişilerinin, yavrularını beslemek için, meme bezlerinden salgılanan beyaz, donuk, hafif kokulu ve tatlımsı sıvı. İnek, dişi koyun ve keçi sütleri sıvı halde ya da yağ veya peynire dönüştürül-k kaymak dükten sonra özellikle tüketim alanında kullanılır.
Kaynak: pixabay.com
BİLEŞİMİ VE SAKLANMASI
Sütün kimyasal bileşimi, çeşitli çif dik hayvanlarında değişim gösterir. Süt, su (% 80-90), lipitler (inekte % 4, keçide % 5, koyunda % 7), protitler (% 4-5 kazein), glüsitler (% 4,5-5,5 laktoz), mineral maddeler (% 0,5-1 kalsiyum, sodyum, magnezyum, fosfor, vb.) ve vitaminler (A,B,C,D,E,K) içerir. Yağlı maddeler, dinlenmiş sütte yüze ye çıkan küçük kabarcıklar halindedirler ve kaymağı verirler; yayıkta çalkalama yoluyla, tereyağ halinde toplanırlar. Kazein, maya ya da asitlerin bulunduğu ortamda çökerek peynirin temel öğesini oluşturur.
Doğal süt birçok mikroorganizma (bakteri, maya, küf) içerir; bunlar, kazein ve laktozlu ortamda hızla gelişerek bir bölümü yararlı, öbürleri zararlı mayalanmalara yol açarlar. Temiz ve sağlıklı, iyi saklanmış bir süt, insanın herhangi bir zarar görmeden beslenmesini sağlar; iyi bir krema elde edilmesine ve peynir için doğru bir arıtmaya olanak tanır. Sütün saklanması soğuk ya da ısı etkisiyle sağlanır. Sütün 12°C’ta soğutulması, sağma işleminden hemen sonra gerçekleştirilmelidir; soğutmayla mikroplar ölmez, ama, gelişmeleri engellenir. Pastörize etme yoluyla süt 30 dk boyunca 70-80°C’ta ısıtılır; mikropların çoğu ölür, ama, sporlar ölmez ve bu saklama yöntemi geçicidir. Sterilize etme işleminde süt 15 dk 105-110 °C’ta ya da birkaç dakika 120°C’ta kaynatılır; bütün mikroplar kesin biçimde ölür. Süt, duruma göre, kaymağı alındıktan sonra, bir bölümü buharlaştıktan sonra (derişik süt) ya da kurutulduktan sonra (süttozu) tüketilir.
Kaynak: pixabay.com
SÜT ÜRETİMİ
Süt, en azından yaşamın ilk ayları süresince tam bir besindir; çocuklar, yaşlılar ve hastalar için de süt salık verilir. Bu önemi nedeniyle sağlık servisleri, satışından önce hile katılmasını önlemek için sütü denetimden geçirirler: Yoğunluk laktodansimetreyle (sütölçer), yağ oranı da laktobütirometreyle (yağölçer), laktoz oranı da sakarimetreyle saptanır. Gerektiğinde daha ayrıntılı bir çözümleme (analiz) yapılabilir ve mikroskop, iyotlu su, Fehling çözeltisi, vb. teknikler kullanılır.
Süt fabrikaları, sütün tereyağ ve peynire dönüştürülmeden önce saklandığı ve işlendiği yerlerdir, aynı zamanda da tereyağ ile peynir üretim birimleridir. Söz konusu fabrikaların son derece temiz tutulmaları gerekir. Çiftlik, kooperatif ya da sanayi alanında bu tür süt elde etme birimleri vardır. Süt üretiminde kaydedilen gelişmeler hayvanların beslenme rejiminde daha dikkatli bir seçim yapılmasından kaynaklanır. Süt verme dönemi sırasında bir ineğin verdiği süt miktarını kesin olarak artırması sağlanarak süt denetimi önemli bir etken olarak ortaya konur; söz konusu denetimle, üretim için daha uygun hayvanların seçimi ve fazla iyi nitelikler taşımayan hayvanların elenmesi sağlanır.
