Tanker ne demektir, ne işe yarar? Tanker çeşitleri, tankerlerin özellikleri nelerdir? Tankerler ile ilgili bilgi.
Tanker
Tanker; Su, şarap, sanayi yağları gibi sıvı yükler ve benzin, özellikle de petrol gibi akaryakıt ürünleri taşımacılığında kullanılan kamyon, özellikle de gemidir. 1886’dan sonra, petrol ürünlerinde denizaşırı taşımacılığın söz konusu olmasıyla birlikte kullanılmaya başlayan tanker sözcüğünden çoğunlukla petrol tankerlerini belirtmek için yararlanıldı.
PETROL TANKERLERİ
Petrol tankerlerinde, kaza durumunda kirlenmeyi sınırlandırmak için hacmi en fazla 30 000 m3 olan ve karinanın etkilerini önlemek için de boylamasına bölmelere ayrılan sarnıçlar kullanılır. İticiler bütünü, düzenleyiciler ve pompa odasıysa tankerin arka kesiminde yer alır. Gövde (ya da tekne) yüklemenin fazlalığından kaynaklanan büyük basınçlara karşı koyabilmek için sağlamlaştırılmıştır. Patlama ve yangın tehlikeleri çok büyük olduğundan, her tür yapım işleminde güvenliği sağlamak amaçlanır.
Günümüzdeki petrol tankerleri çok büyük gemilerdir, çünkü Süveyş kanalının kapanmasından sonra kararlaştırılan gemi yük hacminin artması, gemi kiralama fiyatım azalttı. Bu durum, kanalın 1975’te yeniden açılıp çalışmaya başlamasıyla değişikliğe uğramadı.
Çalışan en büyük tankerlerin yük hacmi 550 000 t’u aşar ve yük taşıma hacmi,400 000-1 000 000 t olan çok sayıda tanker de yapılmaktadır, ama günümüzdeki bunalım aşırı geliştirme yarışını durdurma eğilimindedir. Teknik yapım ve işletme sorunları çözülmüş olmakla birlikte, bu aşırı geliştirme yarışı özellikle limana ilişkin altyapı sorunlarını ortaya koymuştur. Yalnızca yirmi kadar liman (bunların on bir tanesi Avrupa’dadır) 500 000
t’luk tankerleri kabul edebilmektedir.
Petrol “ortaya çıktığı yer”deki limanlardan başlayarak, ya daha az tonajlı gemiler tarafından öbür limanlara götürülür, ya da bulundukları yerlerdeki rafinerilerde işlenir. Kıyıya yanaşamayan tankerler de açık denizdeki terminallerde demir atabilirler. Ayrıca, bu çok büyük tonajlı gemilerin işletmeye konması, bunları karşılayabilecek bakım ve onarım yerlerinin yapılmasını gerektirmiştir. Gazlanmanın giderilmesi (yüksek basınçla sıcak su fışkırtarak sarnıçların temizlenmesi) ve safra deposundaki deniz suyunun boşaltılmasının önem kazanmasıyla da büyük limanlar bu işlemleri gerçekleştiren güçlü istasyonlarla donatılmışlardır. Geminin su içinde bulunan kısmının hareketsizliğine önem verilmesi, sık sık gidilen ve derinliği az olan denizlerdeki ulaşımı güçleştirmiştir. Tonajı çoğaltarak, gemilerin sayısı ve böylelikle de çarpışma tehlikesi azaltılmıştır; ama tankerlerin batmasıyla sonuçlanan felaketler, uluslararası düzeyde, kirlenme (sorumluluk, tazminat) ve güvenceyle ilgili önlemler alınmasını gerektirmektedir.
