Tanzimat Sonrasında Türk Edebiyatında Şiir Biçimleri ve Türleri

0
Advertisement

Tanzimat sonrasında Türk edebiyatındaki şiir biçimleri ile şiir türleri nelerdir? Tanzimat Sonrasında Türk Edebiyatı hakkında genel bilgi.

Tanzimat Sonrasında Türk Edebiyatında Şiir Biçimleri ve Türleri

ŞİİR BİÇİMLERİ

1. SERBEST MÜSTEZAT

Divan şiirinde “müstezat” olarak bilinen nazım şeklini Tevfik Fikret şu değişiklikleri yaparak edebiyatımıza serbest müstezat olarak tanıtmıştır.

  • a. Her türlü aruz ölçüsü ve hece ölçüsü kullanılmıştır.
  • b. Uyak düzeni serbest bırakılmıştır.
  • c. Uzun ve kısa dizelerin sıralanışlarındaki düzen serbestleştirilmiştir.
  • d. Parça güzelliğine değil, bütün güzelliğine (konu bütünlüğüne) önem verilmiştir.
  • e. Dizeler arasında noktalama işaretleri kullanılarak şiir düzyazıya yaklaştırılmıştır.

2. MENSUR ŞİİR

Mensur şiirde, duygu ve imgeler şiir inceliği ile anlatılır. Fakat ölçü ve uyak esas alınmaz. Bu tür yazılarda iç ahenge önem verilir. Cümlelerde dil kuralları aranmaz. Daha çok Ser-vet-i Fünucular kullanmış, denemeden öteye gidilemediği için zamanla bırakılmıştır.

Advertisement

3. SONE

Avrupa edebiyatında klasik bir nazım şeklidir. İki tane dörder dizelik, iki tane de üçer dizelik bentlerden meydana gelmiştir. Fransız ve İtalyan Sonesi olmak üzere iki biçimi vardır.

Sone’yi edebiyatımızda en çok Servet-i Fü-nun şairlerinden Tevfik Fikret denemiştir.

4. TERZA-RİMA

İtalyan edebiyatı şiir biçimidir. Dante’nin ünlü eseri “Divina Commedia” bu nazım şekli ile yazılmıştır. Örüşük üçlü de denilir. Üçer dizeli bentlerden oluşur. Uzunluğu sınırsızdır. Sone ve terza-rima dışında, edebiyatımıza Batıdan girmiş nazım şekilleri de şunlardır. Ba-lat, Rendo, Romans, Triyole

 ŞİİR TÜRLERİ

 1. Lirik Şiir: Eski Yunan edebiyatında özellikle aşk şiirleri Lir, denen bir çalgı eşliğinde söylendiği için duygu coşkunluğu ağır basan şiir türüdür. Yalnız kişisel duyguları değil,
millî ve dinî duyguları da içeren şiirlere lirik şiir denir.

Advertisement

2. Didaktik Şiir: Duygu ve heyecanların anlatımından çok bir şey öğretmek amacıyla yazılan şiirlere denir. Konusu bilgelik ve öğüttür. “Fabl”ler ve her türlü eğitici ve öğretici eserler bu türe girer.

3. Epik Şiir: Savaş, yiğitlik, yurt sevgisi, inanç ve insanlık temalarını işleyen şiirlere epik şiir denir. Türk askerinin eşsiz yiğitliğini dile getiren “Çanakkale Şehitlerine” adlı şiir bu türün en güzel örneğidir.

4. Pastoral Şiir: Kır, çoban hayatı, çıplak tabiat güzelliklerini tanıtıp sevdirmek için yazılmış şiirlere verilen addır. Batıda doğrudan tabiat manzaralarını anlatanlarına İdil. Karşılıklı konuşma tarzında yazılanlara Eglog denir.

5. Satirik Şiir: Bir kimsenin veya bir toplumun eksik yönlerini ele alarak bunların beğenilmeyen yönlerini acı, alaycı bir dille anlatan şiirlerin adıdır.

NOT: Manzum tiyatro eselerindeki şiirlere de dramatik şiir denir. N.Kemal ve Abdülhak Hamit Tarhan’ın eserlerinde önrekleri vardır.


Leave A Reply