Tarih bilimine yardımcı olan bilim dalları nelerdir? Tarihe yardımcı bilimlerin genel özellikleri ve tarihle ilişkileri.
TARİHİN YARDIMCI BİLİMLERİ
Tarih, çeşitli bilim dallarından yararlanır. Bu bilim dallarının başlıcalarını şöyle sıralayabiliriz:
Arkeoloji (Kazı Bilimi) : Geçmişe ait tarihi kalıntıları bulup ortaya çıkarır ve değerlendirir. Birinci elden kaynaklar sağlar. Arkeolojinin asıl konusu, tarihöncesi dönemdir.
Yazılı tarih, insanlığın son beş bin yıllık dönemini kapsar. Oysa arkeoloji, bunun yüz katı uzunluğundaki bir dönemi inceler. Bu nedenle arkeoloji, tarih bilimine önemli katkılarda bulunur.
Kronoloji (Zamanbilim) : Olayların tarihini araştırır ve olayları zaman sırasına göre sıralar.
Diplomasi: Devletlerarası ilişkileri konu edinir.
Epigrafi (Yazıtbilim) : Yazıtların okunup değerlendirilmesini amaçlar.
Coğrafya : Tarih olayın geçtiği YER’in fiziki ve beşeri özelliklerini coğrafyadan öğrenir.
Nümizmatik (Sikke bilgisi) : Geçmişte basılmış olan sikkeleri ve madalyaları inceler.
Paleografya (Eski Yazı Bilgisi) : Eski yazıların okunmasını konu edinir.
Filoloji (Dilbilimi) : Yeryüzünde yaşayan ya da ölü dilleri (Sümerce, Akatça, Hititçe … gibi) inceler.
Sigilografi (Mühürbilim) : Eski mühürlerin kullanılışını, biçimlerini, hukuksal anlamlarını inceler ve bunları okuyup değerlendirir.
Antropoloji (İnsanbilim) : insanın kökenini, biyolojik yapısını, gövdesel özelliklerini, kültürünü vb. konu edinir. Bunları, kendine özgü yöntemlerle inceler.
Toponimi (Yer adları bilimi)
Antroponimi (Kişi adları bilimi)
Heraldik (Arma Bilimi)
Tarih ayrıca soybilim, bibliyografya, sosyoloji, ekonomi vb. bilimlerden de yararlanır.
