Kardeşini öldürerek tarihteki ilk katil olan, ilk cinayeti işleyen Kabil’in hikayesi, Tarihteki ilk cinayet nasıl işlenmiştir?
Kabil (Musevi kaynaklarında Kain, Kayn, Kayin) ile Habil (Musevi kaynaklarında Hevel), Tevrat’ta, Kur’an’da ve hadislerde anlatılan kişilerden. Kabil, Âdem ve Havva’nın ilk oğlu, Habil ise ikinci oğludur. Kabil’in, kardeşi Habil’i öldürdüğüne ve tarihteki ilk katil olduğuna inanılır.
Habil İle Kabil tablosu – Titian (1544)
Kardeşini öldürerek tarihteki ilk katil olan, ilk cinayeti işleyen Kabil’in hikayesi:
Çiftçi olan Kabil, Allah’a’ya buğday ve meyve adar. Çoban olan kardeşi Habil ise bir koyun kurban eder. Allah Kabil’in adağını reddeder, Habil’inkini kabul eder.
Kabil buna çok kızar ve kıskançlık içinde Habil’i öldürür. Allah Kabil’e kardeşinin nerede olduğunu sorunca “Ben kardeşimin bekçisi miyim?” diye cevap verir. Habil’in kanı yerden bağırır. Bunu duyan Allah, Kabil’i lanetler ve durmadan yeryüzünü dolaşmaya mahkûm eder. Kabil, tanrıya yalvarır ve diğer insanların kendini öldüreceklerini söyler. Bunun üzerine Allah, Kabil’e diğer insanların onu öldürmesine engel olacak bir iz yapar ve şöyle buyurur:
“Her kim Kabil’i öldürürse, intikam yedi kat fazlasıyla onun üzerine olsun”
Bunun üzerine Kabil dünyayı dolaşmak üzere yola çıkar. Çocukları olur ve bir şehir kurarak oğlu Hanok’un adını verir (Tekvin, 5:17). Bazı kaynaklara göre bahsi geçen bu şehir Urfa’dır.
Kabil’i kardeşini öldürmeye iten güdüler
Bazı yorumculara göre Habil’in adağı sürüsünün ilk doğan kuzularından ve en besililerinden olduğu halde, Kabil’in adağı olan meyve ve tahıl, özenle seçilip hazırlanmış değildi. Yahudi Tevrat yorumcusu Rashi’ye göre Tanrının Kabil’in adağını geri çevirmesinin nedeni, Kabil’i bütünüyle reddetmesi değil, bir dahaki sefere daha dikkatli olması için uyarmaktı.
Diğer yandan Yeni Ahit’te Habil adağını inancının göstergesi olarak sunarken (İbraniler, 11:4), Kabil’inkinin, onda zaten var olan kötülüğün yansıması olduğu ima edilir (Yuhanna I, 3:12).
Tevrat’ın Tekvin kısmında cinayetin nedeni basitçe, “Habil’in Tanrı’nın favorisi olduğunu düşünen Kabil’in kıskançlığı” olarak anlatılsa da bazı yorumculara göre durum bundan ibaret değildir. Eski Ahit’in Aramice çevirilerine göre Habil ve Kabil’in birer ikiz kız kardeşi vardı ve birbirlerinin kardeşiyle evlenmeleri istenmişti. Kabil’in ikizi, Habil’inkinden daha güzel olduğu için Kabil bu değiştirmeyi kabul etmedi.
Mormonlara ve İsa Toplumu’na göre ise Kabil’i kardeşini öldürmeye iten güdü Musa’nın Kitabı’nda belirtildiği üzere yine kıskançlıktır ancak bu kıskançlığın nedeni Habil’in sahip olduğu hayvan sürüsüdür.
Kabil’in, Habil’i ölüme götürüşü, James Tissot’un tablosu, 1896 (Kaynak : wikipedia.org)
Habil’in ölümü
Tevrat’ta sadece Kabil’in Habil’i öldürdüğü söylenir. Eski Ahit’in Aramice tefsirlerinde ise kardeşlerin dövüştüğü, daha güçlü olan Habil’in yendiği ancak ağabeyinin hayatını bağışladığı belirtilir. Buna rağmen Kabil, Habil farkında değilken saldırmış ve onu öldürmüştür. Cinayet metodu her kaynakta farklılık göstermekle beraber, en yaygın olan inanışlar Kabil’in cinayeti taşla, sopayla veya boğarak işlediği yönündedir. Ortaçağda ortaya atılan bazı iddialara göre ise cinayet sabanla işlenmiştir.
Hıristiyanlıkta zaman zaman İsa ve Habil’in ölümleri karşılaştırılmıştır. Matta İncili’ne göre (23:35) İsa, Habil için salih (iyi, doğru) sıfatını kullanır. Bununla birlikte İsa’nın havarileri tarafından yazılan mektupta “(İsa’nın) akan kanının Habil’inkinden daha iyi şeyler söylediği” belirtilmektedir (İbraniler, 12:24), zira İsa’nın kanı merhamet dilerken Habil’inki intikam dilemiş ve Kabil’in lanetlenerek işaretlenmesine neden olmuştur.
Habil’in mezarı
Eski Ahit’in Aramice tefsirlerine göre mezar yeri “sonsuza kadar ıssız kalmakla” lanetlenmiş olsa da daha sonraki dönemlere ait Musevi kaynaklarında mezarın Şam’da olduğu iddia edilir.
