Telgraf nedir ve nasıl çalışır? Telgrafın tarihçesi, icadı, özellikleri, çeşitleri. Telgraf hakkında bilgi.
Kaynak: commons.wikimedia.org
XIX. yüzyılın başlarında demiryolları ortaya çıkınca haberleri daha çabuk göndermek için çareler bulmak ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Elektrik akımı o sıralarda bulunmuştu ve telgraf da elektrik akımını kullanarak haberleri büyük bir hızla uzaklara ulaştırabilen ilk metottu. Gerek telgraf işaretleri, gerekse telefon işaretleri teller üzerinden gönderilir. Telefon işaretleri, hatlar üzerinden şekli değişmeden ulaştırılması gereken elektriksel dalgalanmalardır, böylece bu işaret karşı uçta anlatılabilir sesler haline getirilir. Telgrafta ise haberler Morse alfabesiyle gönderilir ve buna tekabül eden daha basit elektrik akımı darbeleri hat üzerinden karşı tarafa ulaşır.
Basit telgraf darbeleri bir elektrik devresini kesen anahtarı açıp kapatmakla meydana getirilir.
Bu işaretler sadece bir tek tel kullanarak karşı tarafa ulaştırılabilir. Telefonda çağıranla çağrılan abone arasında iki tane tele ihtiyaç olduğu için bu durum biraz acayip görülebilir. Bu teller santralde birbirlerine birleştirilir ve -böylece akımın tam bir elektrik devresinden akması sağlanır. Telgraf sadece bir tek telle işini görür, çünkü ikinci telin yerine toprak kullanılır. Her iki tarafta da telin öteki ucu toprağa bağlanır (bunun için ya telin ucu toprağa gömülür, yahut toprağa giden bir su borusuna veya elektrik şebekesinin toprak ucuna bağlanır). Elektrik darbelerini teşkil eden ve verici tarafta anahtar kapatıldığı zaman bataryadan ayrılan elektronlar karşı uca gidecek bir yol buldukları için telden akmaya başlar. Teoriye göre akım toprak üzerinden geriye, verici uca döner.
Buna simpleks telgraf denir. Hat boyunca aynı anda yalnız bir tarafa doğru işaret gönderilebilir. Aynı anda iki tarafa doğru işaret göndermek için iki tele ihtiyaç vardır, o zaman haberlerden her biri bir telle toprak arasından gönderilir.
Bu işaretlerin, alıcı tarafta, işitilebilir veya görülebilir hale çevrilmesi gerekir. Bunun için işaret bir bazeri (bazer elektrik zili gibi çalışarak vızıltı sesi veren bir cihazdır) veya içinden bir akım darbesi geçince hareket eden bir kalemi olan hassas bir galvanometreyi çalıştırabilir. Yahut elektriksel darbeleri bir cins elektrikli yazı makinesi vasıtasıyla otomatik olarak basılmış harfler haline getiren teleprinter gibi yazıcı makineye gider. Çekilen telgraflar ekseriye bu metotla gönderilir.
Eve gelen telgraf kâğıtlarına yapıştırılmış olan kâğıt şeritler teleprinterden alınmıştır. İşaretler sadece bir batarya vasıtasıyla kilometrelerce uzağa ulaştırılmak istenirse. Bu düzenleri çalıştıramayacak kadar zayıflar. Fakat hassas bir telgraf rölesini çalıştırabilir. Röleler aslında telgrafta duyulan ihtiyacı karşılamak üzere geliştirilmiştir. Darbe bir elektromıknatısın bobininden geçer, onu mıknatıslar, bir yumuşak demir parçasını çeker. Başka bir devreyi kapayarak alıcıya, yahut başka bir röleye elektrik gücü sağlar. Böylece istenen iş yapılmış olur.
Kaynak : pixabay.com
Telgraf Nedir? – Sözlük Anlamı
Telgraf kelimesinin terimler sözlüklerindeki anlamı, deyimler ve birleşik kelimelerin anlamları nedir?
Telgraf : 1. İki merkez arasında, kararlaştırılmış işaretlerin yardımıyla yazılı haberlerin veya belgelerin iletimini sağlayan bir telekomünikasyon düzeni
“Hareketimiz hiçbir tarafa telgrafla bildirilmeyecekti.” – Atatürk
2. Bu düzenle gönderilen haberin yazılı olduğu kâğıt
“Dün telgrafla sıhhatinizi sormak için kasabaya inmiştim.” – R. N. Güntekin
- telgraf çekmek : telgrafla haber göndermek, tellemek
“İstanbul’a telgraf çekip para getirtmekten başka çare yoktu.” – A. Erhat - telgraf çiçeği : Bir çeneklilerden, boğumlu sarkık dallı, yaprakları etli, uçları sivri, bazı türlerinde yaprakların alt ve üst yüzü mor ve gümüşi yollu, beyaz, mavi veya pembe çiçekli bir süs bitkisi (Tradescantia)
- telgrafname : Telgraf metni
“Bu mülahazaya binaen, padişaha hitaben bir telgrafname hazırlandı.” – Atatürk - şifreli telgraf : Metni şifreli olan ve bu şifre çözüldüğünde anlaşılabilen telgraf
“Oradaki son Türklerin nasıl kahramanca vuruştuklarını masanın üstünden aldığım şifreli telgraftan okudum.” – F. R. Atay - telsiz telgraf : Elektromanyetik dalgalar yardımıyla çalışan telgraf düzeni, radyotelgraf
- telgraf teli : Telgraf iletişimini sağlayan tel
- telgraf direği : Telgraf hattını aktarmada kullanılan ağaç veya metal direk
- telgrafhane : Telgraf aracılığıyla haberleşmeyi sağlayan resmî kuruluş
- telgraf üslubu : Kısa ve özlü anlatım
- yıldırım telgraf : Haberleşmede çok acele gönderilen telgraf
- cevaplı telgraf : Cevabının ücreti, bir şey sorup cevap almak için telgraf gönderen kimse tarafından önceden ödenmiş olan telgraf türü
- telgraf hattı : Telgraf iletişimini sağlayan tel örgü ağı
