Advertisement

Pop Art sanat akımı nedir? Pop Art sanat ne zaman ortaya çıkmıştır? Ne gibi özellikler göstermiş ve nasıl ürünler vermiştir? En önemli temsilcileri kimlerdir?

Pop Art Sanat, 1950’lerin sonlarında ortaya çıkan ve daha çok İngiliz ve Amerikan kültüründen kaynaklanan sanat akımı. Eleştirmen Lawrence Alloway, o güne değin sanatın konusu olmamış sıradan (popüler) nesnelerin betimlenmesinden yola çıkarak akıma bu adı vermiştir.

Brillo Kutusu Andy Warhol'un bir elek baskı çalışması, 1964

Brillo Kutusu Andy Warhol’un bir elek baskı çalışması, 1964

Roy Lichtenstein, Andy Warhol, Claes Oldenburg, Tom Wesselman, James Rosen-quist ve Robert Indiana gibi ABD’li, David Hockney ve Peter Blake gibi İngiliz sanatçılar yapıtlarında popüler kültürün çağdaş yaşam üzerinde güçlü etkiler yaratan bütün yönlerini betimlemeleriyle tanındılar. Televizyon, resimli romanlar, sinema dergileri ve her tür reklamdan yararlanarak geliştirdikleri ikonografiyi nesnel bir bakış açısıyla ve özellikle vurgulayarak, hiçbir övgü ya da yergi katmadan verdiler. İmgeleri reklamcılık tekniklerinden yararlanarak ve aynı malzemeyi kullanarak yaratmaya özen gösterdiler.

Campbell's Konservesi

Campbell’s Konservesi – Andy Warhol

Pop sanat, daha kişisel bir anlatım doğrultusunda gelişen soyut dışavurumculuğun hem ABD, hem de Avrupa’daki egemenliğinden sonra, daha nesnel ve evrensel olabilecek bir sanat biçimine dönme çabasını simgeliyordu. Ayrıca geçmişin “yüksek sanat’ mın yüceliğini ve öbür çağdaş avant-garde akımların savlarını reddederek, “karşıt” bir tutum ortaya koyuyordu. Belirli bir toplumsal olguyu yansıttığı ve kolay anlaşılır imgeleri kullandığı için pop sanat hemen kabul edildi ve kültürel bir olgu haline geldi. Bazen bayağı, sansasyonel, estetik dışı, hatta sırf bir şaka olarak tanımlanmakla birlikte, yaşamı doğrudan yansıtan ve hem uzmanları, hem de eğitimsiz izleyicileri bir araya getiren demokratik bir sanat türü olarak da görüldü.

Roy Lichtenstein'ın Bir Çalışması

Roy Lichtenstein’ın Bir Çalışması

Pop sanatın oluşmasında dadacılığın büyük rolü vardı.

Dadacılığın önde gelen temsilcilerinden Marcel Duchamp pop sanatın gelişmesini etkileyen en önemli sanatçıydı. Yapıtlarında makine ve sanayi çağının seri üretim ve ticari malzemelerini betimleyen Stuart Davis, Gerard Murphy ve Fernand Leger de Pop Sanatı etkilediler. 1950’lerde bayrak, bira kutusu ve benzeri nesneleri anlatımcı tekniklerle betimleyen Jasper Johns, Larry Rivers ve Robert Rauschenberg de bu akımın öncülerinden oldular.

Marcel Duchamp - Pisuvar

Marcel Duchamp – Pisuvar isimli eseri

ABD’de Roy Lichtenstein’ın tram noktalarını anımsatan bir teknikle yaptığı çizgi roman türü resimleri. Andy Warhol‘un çorba kutusu etiketlerini, sabun kutularını ve meşrubat şişelerini betimlediği resimleri ve elek baskıları. Claes Oldenburg’un daktilolar ve dev hamburgerler gibi yumuşak plastik heykelleri. Tom Wesselman’ ın yüz çizgilerini işlemeden boş bıraktığı seks simgeleri (“Ünlü Amerikan Çıplakları”). Ayrıca George Segal’ın gerçek insan boyutlarındaki alçı figürleri temelde aynı ilkelerden yola çıkarak vardıkları çeşitliliği gösteriyordu. Ayrıca Oldenburg’un sarkan nesneleri, Warhol’un tekdüze sıradan imgeleri, Segal’in gizemli ve yabancılaşma duygularını yansıtan çevresel heykelleri popüler kültürün dışında toplumsal eleştiriyi de içeriyordu.

Advertisement

Amerikan pop sanatı simgesel, anonim ve saldırgan olma eğilimindeydi; İngiliz popu ise daha özel, dokundurmalarla yüklü (belki de İngiltere’nin konudan görece uzaklığından kaynaklanan) romantik bir bakış açısı taşıyordu. İngiliz sanatçılar teknolojiyi ve popüler kültürü birer tema olarak işlerken, Amerikalı sanatçılar bu olguları gerçekten yaşıyordu.

Pop sanat toplum tarafından tam anlamıyla ciddiye alınmadı. Ama 20. yüzyıl ortalarında, sanayileşmiş Batı ülkelerinin yüksek teknolojiye sahip ve kitle iletişim araçlarıyla yönlendirilen insanlarına uygun temsili bir sanat biçimi olarak uluslararası düzeyde yaygın kabul gördü.


Leave A Reply