Neyzen Tevfik Kimdir? Büyük Hiciv Ustasının Hayatı Hakkında Bilgi

0
Advertisement

Ülkemizin yetiştirdiği en büyük hiciv ustalarından birisi olan neyzen ve şair Neyzen Tevfik Kolaylı hayatı ve eserleri ile ilgili olarak bilgiler.

Neyzen Tevfik

Neyzen Tevfik KOLAYLI (14 Haziran 1879 – 29 Ocak 1953)

Tanınmış bir ney üstadı, hiciv şairidir. Baba yurdu Bafra’nın Kolaylı köyüdür. Rüştiye başöğretmeni Fehmi Efendi’nin oğludur. Bodrum’da doğdu. İlkokulu Bodrum’da bitirdi. Bir yandan da babası ona «Gülistan» ı okutarak Farsça öğrenmesine yardım etti. 8 – 9 yaşlarında bir çocukken Tepecik semti kahvesinde dinlediği bir ney faslından sonra onda bu saza ve müziğe karşı heves uyandı. 5-6 yıl kendi kendine çalıştı. İlk ciddi ney derslerini Urla’da bir berberden aldı.

Neyzen Tevfik’in ilk yazısı, bu sıralarda, İzmir’de yayınlanan «Muktebes» adlı dergide çıkmıştır. Bu, 15-16 yaşlarındayken yazdığı bir gazeldir. Neyzen, İstanbul’a geldikten sonra Mehmet Akif’ten aruz öğrendi. 1919’da, iki küçük şiir kitabı yayınladı: «Hiç» ve «Azâb-ı Mukaddes». Çeşitli dergilerde şiirleri, hicivleri yayınlanıyordu. Bunlar, günlük olaylar üzerine yazılmış küçük parçalardı. İçkiye düşkünlüğü yüzünden, sık sık sinir buhranları geçirir olmuştu. Kendine özgü yaşama biçimini sürdürdü, adı daha çok sözlü olarak yayılarak belli bir üne erişti, yergi ustası Eşref’in (1847-1912) izinde ve etkisinde onun yarım bıraktığını tamamlayan bir taşlama şairi olarak gönlünce söyledi ve yazdı.

Neyzen Tevfik, bütün ömrü boyunca yalnız iki beste yapmıştır. İyi ney çalardı. Perdeli bir saz olan neyi, perdesiz bir keman gibi seslerini birbirine bağlayacak şekilde çalardı. Şiirlerine gelince, çoğu kuru, katı, teknik kusurlarla dolu; buna karşılık ince hicivlerle işlenmiş eserlerdir. Neyzen Tevfik edebiyatımızın Nef’i ve Şair Eşref’ten sonra üçüncü büyük hiciv ustasıdır. 1919’da Hiç, 1924’te Azab-ı Mukaddes adlı şiir kitapları yayınlayan Neyzen, yer yer sinkaflı ifadelerin ve kaba tabirlerin bulunduğu şiirinde çoğunlukla aruz ölçüsünü kullanmıştır.

Şiir Kitapları:

Hiç (1918), Azab-ı Mukaddes (1949). “Hayatı, Hatıraları, Şiirleri” ve Neyzen Tevfik adıyla derlenen kitap Hilmi Yücebaş tarafından hazırlandı. 1983’te Mehmet Ergün’ün aynı nitelikte bir derlemesi yayımlandı (Neyzen Tevfik ve Azab-ı Mukaddes).

Advertisement

Neyzen Tevfik

NEYZEN TEVFİK’TEN BİR KOŞMA

Hakikat yıldızı şu kah be dünya
Bu çok kısa yoldan dönenler bilir
Bu yolun sırrıdır fırsatlar, sevda
Tutuşup parlayıp sönenler bilir

Aldana aldana gevredi dinim
Kalmadı düşmana, feleğe kinim
Doğruyu söylersem çarpar yeminim
Bu cengi pusuya sinenler bilir

Durma sor halini hastanın sağın
Tabii solacak gülleri bağın
Hayatın içini kara toprağın
Üstünden altına inenler bilir

Geniştir ölçülmez hayalin çölü
Karşımda her diri, söylenen ölü
Çok güçtür geçmesi bu sakar gölü
Dümensiz gemiye binenler bilir

Advertisement


Leave A Reply