Tiroid nedir? Tiroid bezi hastalıkları hangileridir? Bu hastalıkların özellikleri ve belirtileri nelerdir? Tiroid yetmezliği ya da fazlalığı nedir?
Tiroid nedir?
Tiroid dediğimiz organ, “tiroid bezi” şeklinde boyun bölgemizin ön tarafında bulunmaktadır. Tiroid bezinden metabolizmamıza T3 ve T4 hormonları salgılanmaktadır. Bu bezin de çalışmalarında aksaklık ya da daha değişik türde bir hastalık meydana geldiğinde tiroid bezi rahatsızlıkları ortaya çıkar ve tiroid bezi rahatsızlıklarının bir çok çeşidi bulunmaktadır. Ayrıca bu çok çeşitli hastalıkların çok çeşitli semptomları da bulunmaktadır. Hastalıkların belirtileri ve hastalıkların yaşanma süreci metabolizmadan metabolizmaya değişiklikler gösterebilir.
Bunun yanında hastalıklı bir tiroid bezine sahip olmak vücut düzeninde de değişiklikler yaratarak ya tiroid hormonunun azalmasına ya da gereğinden fazla salgılanmasına sebep olabilmektedir. Tiroid hastalıklarında en yaygın olan iki tür “hipertiroidizm” ve “hipotiroidizm”dir. Hipertiroidizm hastalığına yakalandığınızda metabolizmanızda olması gerekenden daha fazla tiroid hormonu üretilmektedir. Hipotiroidizm hastalığında ise metabolizmanızda olması gerekenden daha az miktarda tiroid hormonu gözlemlenmektedir.
Bu en sık görülen hastalıklar dışında yine çoğunlukla rastlanan tiroid hastalıkları guatr hastalığı, tiroid nodülleri, tioridis ve tiroid kanseridir. Guatr hastalığında boynunuzdaki tiroid bezleriniz git gide şişmeye başlar ve müdahale edilmesi gereken büyüklüklere gelebilir. Bunun dışında tiroid nodülleri rahatsızlığı yaşarsanız yine tiroid bezlerinizin içerisindeki yumru kısımlarının daha fazla büyüyerek sağlık açısından rahatsızlık yaratacak boyutlara gelmesiyle karşı karşıya kalırsınız.
Tiroditis hastalığında ise tiroid bezinizde inflamasyonlar oluşmaktadır. Amerika’da Amerikan Tiroid Derneği’nin yaptığı araştırmalar neticesinde, tüm hayatları boyunca tiroidle bağlantılı bir hastalık geçiren kişilerin oranı sayıya vurulduğunda, bu sayı Amerika’nın toplam nüfusunun %12’sine tekabül etmekte, yani bu sayı da milyonları bulmaktadır. Tiroid hastalıklarında hipertiroidizm ve hipotiroidizm arasında yakın bağlantılar olmasına rağmen, hem teşhis aşamaları hem de tedavi aşamaları birbirinden çok farklı olmaktadır. Özellikle hipotiroidizm, hipertiroidizm hastalığından daha sıklıkla görülmektedir.
Tiroid belirtileri nelerdir?
Bir kaç türde tiroid hastalığı olduğu için her tiroid hastalığının da kendine has belirtileri olmaktadır. İşte o hastalıkları ve belirtileri şu şekildedir;
Tiroid yetmezliği hastalığı :
Hipotiroid hastalığı olarak da adlandırılan hastalıkta, hasta bu hastalığın hangi evresindeyse belirtileri de o evreye ait şiddette yaşamaktadır. Bazı vakalarda hiç bir rahatsız edici semptom görülmezken bazı vakalar bu süreçleri çok sıkıntılı geçirebilmektedir. Özellikle ileri yaştaki bireylerde hastalığın teşhis edilme süreci çok daha zordur çünkü genelde tiroidle ilgili olan belirtiler yaşlılık belirtileri zannedilmektedir. Hipotiroid hastalığı olan hastalarda çok kolay yorulma, çok kolay bitkin düşme, yorgunluk ve enerjinin sürekli düşük olması gibi belirtiler görülmektedir.
Bunun dışında gün içindeki hareketlerde bir yavaşlama, gün içerisinde sürekli bir uyuma isteği, özellikle sabahları uykudan çok zor uyanma ve sürekli uyuklama hali hipotiroid hastalarında hakim olan durumdur. Hastalık sürecinde deride de bir takım değişiklikler meydana gelerek deri kalınlaşmaya başlar. Hem kuru hem de sürekli kaşınma isteği uyandıran bir hale dönüşen derinin rengi de portakal rengine ya da sarıya dönebilmektedir.
Aynı şekilde tırnaklar da aynı oranda etkilenmekte ve tırnak yapısı da kalınlaşarak kaba bir görüntü oluşturur üstelik kalınlaşmasına rağmen daha kolay kırılıp pul pul dökülebilmektedir. Vücuttaki tüyler ve saçlarda da bir takım değişiklikler meydana gelmektedir ve saç yapısında seyreklikler, dökülmeler meydana gelerek kaşlarda da seyrelmeler başlamaktadır.
Fiziki belirtilerin yanında psikolojik olarak da eksiklikler meydana gelerek unutkanlıklar, düşünme hızında yavaşlama, hafıza gerektirecek şeylerde güçlük yaşama ve konsantrasyon bozuklukları da yaşanabilmektedir. Bu belirtilerin dışında bir anda kilo alma ya da alınan mevcut kiloları bir türlü verememe, kaslarda sık sık krampların oluşmaya başlaması, eller ve ayakların şişmeye başlaması, gözlerde şişkinlik, horlamaların artması, cinsel istekliliğin azalması ve hamile kalamama, kadınlarda adet dönemlerindeki kanamaların çoğalması ve bu dönemlerin şiddetli ağrılarla geçmesi, işitme duyusunda güçlük çekme, kandaki kolesterol seviyesinin artması ve seste kısılmalar ya da gürleşmeler meydana gelebilmektedir.
Tiroid fazlalığı hastalığı :
Hipertiroid hastalığı olarak da adlandırılan bu hastalığın bir çok yönde belirtileri bulunmaktadır. Uyku açısından bakıldığında hipertiroid hastası olan kişilerin uykuya dalma süreçlerinde sıkıntı yaşadıkları gözlemlenmiştir. Bu uykusuzluk sonucunda da daha halsiz ve daha yorgun bir hayat sürmektedirler. Bu uykusuzluğun ana kaynağı da hipertiroid hastalığından kaynaklı aşırı tiroid bezi çalışması sonucunda nabız sürekli yüksek seviyelerde olduğundan vücutta uykuya dalma sürecinin çok sıkıntılı hale gelmesidir.
Beslenme konusunda da hipertiroidli hastalar çok yemek yeseler de normal seviyelerde yeseler de her daim kilo vermeye yatkın bireyler olmaktadırlar. Bunun dışında vücuttaki aşırı tiroid hormonu kişiyi sürekli panik atak ve anksiyete gibi sorunlarla baş başa bırakabilmektedir çünkü bu hastalık kişinin rahat davranmasını çoğu zaman engelleyebilmektedir.
Fiziksel güç olarak da bir eşya taşınmasında ya da başınızın üzerinde bir hareketle taşınacak bir üründe zorluklar yaşanması olasıdır. Bu tip durumlarda eklemlerde ve kas yapısında ağrılı durumlar meydana gelebilmektedir. Özellikle hipertiroid olan kadınlarda adet dönemlerinde kanama yoğunlu normalden daha da az olup adet dönemleri düzensizleşmeye başlamaktadır.
Saç yapısında ve göz yapısında da hasarlar meydana gelerek deri git gide incelmeye ve yıpranmaya, saçlar da seyrekleşmeye başlar. Kandaki kolesterol seviyesi normalin altına düşmeye başlayarak aynı zamanda küçük-büyük tansiyon arasında da fark çoklaşmaya başlar. Yani küçük tansiyon seviyesi normalken büyük tansiyon seviyesi ya çok yüksek ya çok düşük çıkabilmektedir. Aynı zamanda kalp çarpıntıları da meydana gelerek üfürüm sorunuyla karşılaşılabilmektedir.
Guatr hastalığı :
Guatr, tiroid bezinde meydana gelen genişlemeler ve şişkinliklerdir. Guatr hastalığına yakalanan bir kişinin ses tellerinde şişlikler oluşur. Bu şişliklerin dışında rahatsızlıklar ve batma hissiyle birlikte tiroid bezlerinizi elinizle yokladığınızda yumruların oluştuğunuz fark edebilmeniz mümkündür. Guatr, hem hipertiroidizm hastalığına sahip olan kişilerde hem de hipotiroidizm hastalığına sahip olan kişilerde ortaya çıkabilmektedir.
