Tokat İlinin Yüzey Şekilleri (Dağları, Yaylaları-Ovaları ve Gölleri) ve Coğrafi Konumu

0
Advertisement

Tokat ilinin yüzey şekilleri, Tokat ilinde bulunan dağlar, yaylalar, ovalar hangileridir? Tokat ilinin yeri ve coğrafi konumu hakkında bilgi.

Tokat Haritası

Karadeniz Bölgesi’nin Orta Karadeniz Bölümü’nde yer alan il ve bu ilin merkezi kent. 35°37,-37°39′ doğu boylamlarıyla 39°52′-40°55′ kuzey enlemleri arasında kalan il toprakları; kuzeyden Samsun, doğu-kuzeydoğudan Ordu, güneyden Sivas, güneybatıdan Yozgat, batıdan Amasya illeriyle çevrilidir.

% 45’i dağlar, % 39.6’sı yaylalar, % 15,4’ü ovalarla kaplı il toprakları, Yeşilırmak ve kollarının açtığı vadilerle parçalanmıştır. Vadi tabanlarında 0-200, 200-500 m dolayındaki yükselti, kuzeyde 1.000-1.500 m’ye ulaşır. Kuzeydeki yükseltiler, Karadeniz Dağları’nın güney sıralarının uzantılarıdır. Dağlık alanın güneyinde, Kelkit Çayı’nın oluşturduğu Kelkit Çukurluğu ve ovalık bir kesim yer alır. İl toprakları, batıdan doğuya üç dağ sırası tarafından bölünür.

Dağları:

Ortalama yükseltisi 1.500 m olan Canik Dağları, en kuzeydeki sıraları oluşturur. Canik Dağlan’nın yükseltisi doğuya gidildikçe artar. Kilik Tepe (1.546 m), Gölağa Tepesi (1.502 m), Keltepe (1.794 m), Somun Tepe (1.780 m), Erdembaba Tepesi (2.181 m), bu dağlar üzerindeki önemli yükseltilerdir. Kelkit ile Tansanlı vadileri arasındaki batıda Yaylacık ve Buğalı dağlarıyla doğuda Dönek Dağı, ikinci dağ sırasını oluşturur. Mercimek Tepe (1.203 m), Poyrazlık Tepe (1.535 m), Cami Tepe (1.945 m), Gürvelik Tepesi (1.707 m), İmamgazi Tepesi (1.779) m), Dönek Dağı (1.820 m), ikinci dağ sırasının başlıca yükseltileridir. Yeşilırmak Vadisi’nin güneyinde uzanan üçüncü dağ sırasında yükselti artar. En yüksek tepeler burada görülür. Akdağ (1.926 m), Deveci Dağı (1.892 m), Köroğlu Dağı (1.930 m), Toraç Dağı (2.112 m), Asmalıdad (2.116 m). Aralarında ilin en yüksek noktası Şehnakayası Tepesi’nin (2.385 m) de yer aldığı, Peyikbaba Tepesi (2090 m), Şehnakayası Tepe (2.835 m), Kabasakal Tepe (1.882 m), dağ sıraların birbirine yaklaştığı ve düğüm oluşturduğu doğudaki başlıca yükseltilerdir.

Yaylaları-Ovaları:

Dağlar üzerinde, ırmakların yardışı geniş yayla düzlüklerine rastlanır. Ovalar, ırmak boylarında toplanmıştır. Tozanlı Vadisi’nde Omalı, Tokat ve Turhal; Kurucuk Deresi Vadisi’nde Zile Ovası; önemli tarım alanlarıdır. Irmakları tümü, Yeşilırmak Havzası’nda akar. İrili ufaklı bütün sulan, Yeşilırmak’ın kolları Tozanlı, Kekit çayları ve Çekerek Suyu aracılığıyla Karadeniz’e dökülür.

Advertisement

Gölleri:

Kazova’da Kaz Gölü, Reşadiye’de Çukurgöl (Zınav Gölü) ve Güllük Gölü doğal; Almus baraj gölü, başlıca yapay göllerdir. Doğal göller tektonik yer hareketleri sonucu oluşan çöküntü alanlarına su dolmasıyla ortaya çıkmıştır.


Leave A Reply