Tam adı Marcus Ulpius Nerva Traianus olan ve Trajan olarak bilinen Roma İmparatorları arasındaki en büyük ve başarılılarından olan İmparator Trajan hayatı ve dönemi hakkında bilgi.
Marcus Ulpius Nerva Traianus (İtalice / Güney İspanya 18 Eylül 53 – Selinus /Selindi – Anadolu 8 Ağustos 117). Hükümdarlık dönemi: 98-117.
Babası Roma Ordusu’nda subaydı. Gençlik yıllarında babasının yanında iyi bir asker olarak eğitim gördü. 88-89 arasında Germanya’da patlak veren bir ayaklanmayı bastırmakla görevlendirildi. Burada kazandığı başarı üzerine 91’de konsül seçildi. Aynı zamanda Yukarı Germanya valisi atandı. 97’de yaşlı ve hasta olan İmparator Nerva (96-98) tarafından ortak imparator ilan edildi.
Nerva’nın ölümü üzerine de 27/28 Ocak 98’de tek başına imparator oldu. Bu sırada Yukarı Germanya’da bulunduğu için, Roma’ya ancak 99’da gelebildi. Güçlü kişiliği ve yetenekli bir asker olması nedeniyle kısa sürede kendini halka sevdirdi. Tuz yatakları açısından zengin olan Dacia’ya bir sefer düzenledi. 101-102 ve 105-106 arasında yaptığı iki seferle bu bölgeyi boyunduruk altına aldı.
İmparator Trajan (Kaynak : wikipedia.org)
İmparatorluğun birçok yerinde bayındırlık etkinliklerine girişti. Parthlara karşı 113-117 arasında sürecek olan uzun bir sefere çıktı. Bu sefer sırasında Doğu Anadolu, Güneybatı Kafkasya ve Mezopotamya’nın br bölümünü yeniden Roma’ya kazandırdı. 115’te Parhtların başkenti Ktesiphon’a girdi. Ancak bölgede Yahudilerle putperestler arasında başgösteren çatışmalar üzerine geriye dönmek zorunda kaldı. Dönüş yolunda hastalandı, 8 Ağustos 117’de öldü.
Traianus, Roma İmparatorları arasında büyük sayılanlardan biridir. Ölümünden sonra yerine yeğeni Hadrianus (117-138) geçti.
Trajan, Roma imparatorlarının genel olarak izlediği savunmacı dış politikadan koptu ve en başarılı saldırgan Roma imparatoru oldu. Dacia ve Parthia olmak üzere iki bölgede savaşlar yaptı.
Dacia’nın (kabaca modern Romanya) barbar kralı Decebalus, Domitian’a karşı savaşmıştı ve 92’de iki hükümdar, Decebalus’un Dacia’nın kontrolünü sıkı bir şekilde elinde tutan bir barış görüşmesi yapmıştı. Trajan, Tuna sınırının bu yerleşimini kabul etmeyi reddetti ve 101’de Decebalus’un teslim olmasıyla sonuçlanan bir istila ve 102’de bir antlaşma yaptı.
105 yılında, Decebalus anlaşmayı bozdu ve Roma’nın Moesia eyaletini işgal etti. Trajan, Daçya krallığını yok etmeye karar verdi ve İkinci Daçya Savaşı, 107’de Dacia’nın kalıcı olarak fethiyle sonuçlandı. Decebalus intihar etti ve Dacia bir Roma eyaleti oldu. Roma’daki Trajan Forumu’ndaki Trajan Sütunu, Dacian Savaşlarından sahneleri gösterir.
Partlarla yapılan savaşta (113-117) Trajan, Ermenistan’ı ilhak etti ve burayı bir Roma eyaleti yaptı. Ermenistan’ı korumak için Trajan, Roma’nın doğu sınırındaki geleneksel düşmanı Parthia’yı yok etmenin gerekli olduğuna karar verdi. 115’te Fırat Nehri’ne yürüdü, Dicle’ye geçti ve Part başkenti Ctesiphon’u aldı. 116’da Partlar bir Yahudi isyanını teşvik ettiler. Ancak 117’de Trajan, Mezopotamya ve Asur olmak üzere iki yeni eyalet yaratmıştı.
Trajan 117’de hastalandı ve 8 Ağustos civarında Kilikya’daki Selinus’ta öldüğünde Roma’ya dönüyordu. Trajan’ın doğudaki saldırgan dış politikasını hemen tersine çeviren yeğeni Hadrian’ın yerine geçti. Böylece Trajan’ın kazanımları kısa ömürlü oldu. Çoğu modern tarihçi, Trajan’ın Roma kaynaklarını tehlikeli bir şekilde aşırı genişlettiği konusunda hemfikirdir. Romalılar Rut, Trajan’ın anısına saygı duydu.
