Turgut Reis Kimdir? Büyük Türk Denizcinin Hayatı, Zaferleri ve Savaşları

3
Advertisement

Büyük Türk denizcisi Turgut Reis kimdir? Turgut Reis’in hayatı, savaşları ve başarıları ile ilgili olarak genel bilgilerin yer aldığı yazımız.

Turgut Reis

Kaynak: commons.wikimedia.org

TURGUT REİS (1485 – 1565)

Osmanlı İmparatorluğumun genişleme çağında, deniz savaşlarında büyük başarı göstererek dünya ölçüsünde ün kazanan büyük bir Türk denizcisidir.

Turgut, Menteşeli fakir bir köylünün çocuğu idi. Önceleri çobanlık yaptı, sonraları ok atmayı, güreşmeyi de öğrenerek kabına sığmaz bir delikanlı oldu. Bir korsan gemisine levent yazıldı. Delikanlı, bilgisiyle, pek gözlülüğü ile kısa zamanda reis oldu, o sıralarda Akdeniz’i titreten Barbaros Hayrettin’in yanına girdi.

Sayısız akınlara katılarak hepsinde büyük yararlıklar gösterdi, bu arada Preveze Savaşı’nda, kendisine düşen ödevi başarı ile yaptı. Zaferden sonra, 1540’ta Korsika’da dinlenirken, Cenova donanmasının beklenmedik bir saldırısına uğrayarak, Salih Reis’le birlikte esir düştü. Üç yıl kadar düşman gemilerinde forsa olarak çalıştı. 1543’te Barbaros, Cenova’yı kuşatarak Salih Reis’le birlikte Turgut Reis’i de kurtardı.

Turgut Reis, gene Barbaros’un yardımı ile, küçük bir donanma kurdu. İtalya kıyılarını kasıp kavuruyor, Akdeniz’de başka bayrak dalgalandırmıyordu. Başında Cenevizliler’in bulunduğu birleşik Avrupa donanması Turgut’un Cerbe adasındaki üssünü bir gün ansızın bastılar. Turgut Reis kalasları yan yana dizip üzerlerini yağladıktan sonra, gemilerini bu kalaslardan kaydırarak, adanın arka tarafından denize indirdi.

Turgut Reis, bu başarıdan sonra İstanbul’a çağırıldıysa da, onu çekemeyenlerin yüzünden kendisine ancak üçüncü derecede bir sancakbeyliği verildi. Turgut Reis bir süre sonra görevinden ayrıldı, Tunus Beyi’nin yanında çalışmaya başladı. Kanunî Süleyman, ona Trablus’u alırsa, kendisini oraya vali yapacağını bildirdi. Turgut Reis 1554’te Trablus’u aldıysa da Saray gene sözünde durmadı, valilik başkasına verildi. Yaşlı deniz kurdu, bir gün Edirne’de padişahın atının dizginlerini tutarak Trablus valiliği vaadinî ona hatırlattı. Kanunî Süleyman, bunun üzerine ona Beylerbeylik (paşalık) rütbesiyle Trablus valiliğini verdi. 11 yıl kadar bu görevde kalan Turgut Reis (Paşa) 80 yaşında Malta savaşına donanma komutanı olarak katıldı, bu savaşta vurularak öldü. Mezarı Trablus’tadır.

Advertisement

Turgut Reis, Osmanlı İmparatorluğu’na hizmet eden Türk denizcilerinin Barbaros’la birlikte en büyüklerinden biridir. Doğru sözlü, bilgili, dürüst bir komutan olarak tanınmıştır.

Turgut Reis

Turgut Reis Kimdir? (Kısaca)

Turgut Reis; Osmanlı denizcisidir (Seroloz/Muğla 1485 – Malta 1565). Avrupalılarca Dragut adıyla bilinir. Korsan kadırgalarına levent yazılarak denizci oldu. Oruç Reis ile Barbaros Hayrettin’in yanında kaptanlık yaptı, başarılar kazandı ve sonunda kendi başına korsanlık yapmasına izin verildi.

Barbaros Hayrettin Paşa ve Turgut Reis

Ancak Barbaros Hayrettin Paşa, ne zaman çağırsa, Cezayir’e gitmekte kusur etmedi. Barbaros, Hayrettin Paşa, donanmasıyla İstanbul’a gelip Kanuni Sultan Süleyman tarafından kabul edildiğinde 19. kaptan olarak padişaha tanıtıldı. 1540’ta Korsika Adası’nda bir Cenova filosunun baskısıyla tutsak alındı. 1543’de Barbaros Hayrettin Paşa tarafından kurtarıldı.

Yine Barbaros’ un yardımıyla donanma kurarak Orta-Batı Akdeniz’de korsanlık yapmaya başladı. Tunus yakınlarında ortak Avrupa Donanması’nın saldırısına uğradı. Limanı kapatarak adadaki ırmaktan bir çıkış yolu bulun kurtulduktan sonra, dönüş yolunu tuttu, büyük kayıplar verdirdi. Kendisini görmek için denize açılan gemileri de ele geçirdi. Kanuni kendisine armağan olarak bir kılıç ve Kuran’ı gönderdi. Padişah, alınmasını istediği Trablusgarp valiliğine kendisini atayacağını bildirdi. 1554’te Trablusgarp’ı ele geçirdiyse de valilik görevine getirilmeyince gönül kırgınlığı duydu. Edirne’ye gelerek padişahla görüşünce Trablusgarp Valiliği’ne atandı. 1565’te Malta Seferine 13 gemisiyle katıldı. Kuşatmanın yanlış yapıldığını gördü. Sonuca ulaşması için çalışmalara girişti. Kaleden atılan bir kurşunla öldürüldü. Malta Kalesi ele geçirilemedi. Trablusgarp’a gömüldü.

Advertisement


3 yorum

Reply To misafir Cancel Reply