Türkiye Ekonomisini Etkileyen Faktörler Nelerdir? Maddeler Halinde Açıklamaları

0
Advertisement

Türkiye ekonomisini etkileyen faktörler nelerdir? Coğrafi konum, yeryüzü şekilleri, iklim ve nüfusun etkileri ile ilgili bilgi.

Ekonomiyi Etkileyen Faktörler

Türkiye Ekonomisini Etkileyen Unsurlar

1. Coğrafi Konum

Türkiye’nin Orta kuşakta ve üç tarafı denizlerle çevrili konumda bulunması iklim özelliklerini çeşitlendirmiş, bu durum yetiştirilen tarım ürünü çeşidini artırmıştır. Dört mevsimin belirgin olarak yaşanması turizm üzerinde de olumlu etki yapar.

Türkiye coğrafi konumu sonucu farklı ekonomik yapıya sahip olan bölgeleri birbirine bağlayan köprü durumunda bulunmaktadır. Enerji ve yer altı kaynakları bakımından zengin Orta Doğu ülkeleri, Orta Asya Türk cumhuriyetleri ve endüstrisi gelişmiş, ham maddeye, enerji kaynağına bolca ihtiyaç duyan Avrupa ülkelerini birbirine bağlayan en kısa yollar Türkiye üzerinden geçmektedir. Karadeniz’i Ege ve Akdeniz’e bağlayan boğazların varlığı da ekonomi ve ticareti olumlu etkilemiştir.

Türkiye’nin jeolojik yapısının çeşitli olması bir çok madenin rezervinin zengin olmasına neden olmuştur.

2. Yeryüzü Şekilleri

Yerşekillerinin genelde engebeli olması daha çok olumsuz etkiler ortaya çıkarmaktadır. Arazinin engebeli olduğu bölgelerde tarım yapılabilecek düzlükler azalmakta, ulaşım zorlaşmakta ve yol yapım giderleri artmaktadır. Ulaşımın zor olması sanayinin gelişmesini de olumsuz etkilemiştir. Bununla birlikte yükseltinin 1500 m. den daha fazla olduğu yerlerde tarımsal etkinlikler ekonomik olmaktan çıkmaktadır. Engebe ve yükselti, hidroelektrik enerji potansiyeline, kış turizmi olanaklarına ise olumlu katkı yapmaktadır. Bütün bunlara karşın yükselti ve engebenin az olduğu, kıyı ve iç ovalarda tarımsal etkinlikler artmakta, ulaşım kolaylaşmakta ve ham maddesi tarıma dayalı sanayi kuruluşları yoğunlaşmaktadır.

Advertisement
3. İklim Özellikleri

İklim özellikleri; tarım, hayvancılık ve ulaşım gibi ekonomik unsurlar üzerinde etkili olmaktadır. İklim çeşitliliği çok farklı tarım ürünlerinin yetiştirilebilmesine imkân vermiş ve tarım sektörü gelişmiştir. Tarımsal hammadde bolluğu tarıma dayalı endüstri kollarının gelişebilmesine de imkân sağlamıştır. Yazların sıcak geçtiği ve uzun sürdüğü bölgelerimizde yılda birden fazla ürün alınabilmektedir.

Ülkemizde turizm faaliyetleri üzerinde de iklimin önemli rolü vardır. Ege ve Akdeniz kıyılarında yaz mevsiminin uzun sürmesi ve sıcak geçmesi deniz turizmini geliştirmiş, yükseltinin fazla kışların soğuk geçtiği yerlerde ise kış turizmi gelişme göstermiştir. Yağışlı iklime sahip olan kıyı bölgelerimizde ise ormanların geniş yer kaplaması, ormana dayalı endüstrinin gelişmesine olanak sağlamıştır.

Bütün bunlara karşın kışların soğuk ve uzun geçtiği, kar yağışının çok olduğu bölgelerde ise tarım ürünlerinin olgunlaşma süresi uzamakta, tarımsal etkinlikler zorlaşmakta ve ulaşım faaliyetleri olumsuz etkilenmektedir. Yazların sıcak ve kurak geçtiği toplam yağışın az olduğu iç bölgelerde de tarımsal etkinlikler sınırlanmaktadır.

4. Nüfus

Ekonomik faaliyetlerin yürütülmesinde nüfus önemli bir etkendir. Türkiye nüfusunun genç ve dinamik oluşu, iş gücü avantajı oluşturmaktadır. Ancak bu genç iş gücü yeterli iş olanakları bulamamaktadır. Nüfusun artışına paralel olarak iş olanakları da artırılmalıdır.

Kaynak – 2

cografya-1

TÜRKİYE EKONOMİSİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
1. COĞRAFİ KONUM

Türkiye, ticari alanlar ve yollar arasında belirli bir konuma sahiptir. Ülkemizi yakından ilgilendiren iki önemli bölge Avrupa ile Ortadoğu’dur.

Advertisement

Türkiye’nin batısında ve kısmen kuzeyinde gelişmiş ve sanayileşmiş ülkeler yer almaktadır. Güneyinde ve doğusunda ise çoğu petrol zengini ülkeler bulunmaktadır.

Türkiye, sanayileşme süreci içinde bulunan bir ülkedir. Aynı zamanda tarımsal üretimi ileri boyutlardadır. Bu özelliğiyle, hem Avrupa ülkeleri; hem de Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkeleriyle sıkı bir ticarî ilişki içindedir.

2 – YERŞEKİLLERİ

Türkiye, yerşekilleri bakımından oldukça engebeli ve yükseltisi fazla olan bir ülkedir. Arazisinin yarısından çoğu 750 m ve üzerindedir. Ülkemizde dağlar çok yer kaplar; bunun yanı sıra yüksek ovalar ve platolar da geniş yer tutar.

Ülkemizin geniş bir bölümünde yükseltinin fazla oluşu nedeniyle kışlar sert geçmekte, yazlar ise kısa sürmektedir. Bu durum, tarımsal faaliyetleri kısıtlamaktadır.

Fazla sıcaklık isteyen bitkiler sadece kıyılarda üretilirken; iç kısımlarda ancak yarı kurak şartlarda yetişebilen ve çabuk olgunlaşan bitkiler yetiştirilmektedir.

Ayrıca, sıra dağların uzanışı ve yüksek oluşu, kıyıların bol yağış almasını sağlarken; iç kısımlarda iklimin az yağışlı hatta kurak geçmesine yol açmış, bu da yetiştirilen ürünlerin çeşidi ve miktarı üzerinde önemli etkilerde bulunmuştur.

Yerşekilleri, ulaştırma bakımından da etkisini göstermiştir.

3. İKLİM

Türkiye’de iklim koşullarının ekonomiye etkisi en açık biçimde ürün çeşitliliğinde görülmektedir. Gerçekten de çeşitli iklim özelliklerinin görüldüğü ülkemizde, çok az ülkede rastlanabilecek bir durum vardır. Şöyle ki, bazı tropikal ve ekvatoral bitkiler dışında, ülkemizde yetiştirilemeyen bitki yok gibidir.

4 – NÜFUS VE YERLEŞME

Bir ülkenin ekonomisi; o ülkenin doğal şartları kadar, sosyal yapısına da bağlıdır. Öyle ki, coğrafî şartları elverişli olmadığı halde gelişebilmiş birçok ülke vardır.

Kimi zaman yan yana bulunan, neredeyse bütün fizikî şartları eşit iki ülke arasında bile, çok büyük gelişmişlik farkı olabilmektedir. Bu da ekonomik kalkınmada sosyal yapının önemini açıkça ortaya koymaktadır.

Sosyal yapı denilince akla, nüfus ve nüfusun çeşitli özellikleri ile kültür, teşkilâtlanma ve yerleşme düzeni gelmektedir.

Advertisement


Yorum yapılmamış

Reply To Melek korkmaz Cancel Reply