Boks sporunun Türkiye’deki yeri, gelişimi ve tarihçesi hakkında bilgi.
Türkiye’de Boks; Türkiye’de 1910′ larda İstanbul’da bireysel çabalarla başlayan boks çalışmaları Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra ilgi kazandı. İstanbul’da ilk boks kulübü 1919-1920’de Fransa Boks Federasyonu’ nun desteğinde, Akşiyani adlı bir Musevi tarafından kuruldu. Türkiye’de boks sporuna yer veren ilk Türk kulüpleri Fenerbahçe, Galatasaray ve Kurtuluş oldu. Bu ilk dönemde Sabri Mahir, Muzlum Kemal, Ziya, Mısırlı Mazhar, Hilmi Hoca, Kemal Hoca, Fenerbahçeli ünlü futbolcu Yavuz İsmet vb varlık gösterdiler. Sabri Mahir aynı zamanda, yurt dışında Türk boksunu temsil eden ilk boksör oldu. Boksta ilk milli karşılaşma 1928’de Moskova’da Sovyetler Birliği, Bakü’de de Azerbaycan ile yapıldı.
Türk boksunda 1930’larda yeni bir kuşak ortaya çıktı ve Avrupa’da “Çanakkale Fırtınası” adıyla ün yapan Fenerbahçeli boksör Nuri Kadıköylü, Galatasaraylı Küçük Kemal, Tarık Akçırpan, Küçük Selâmi, Pakarat, Yorgo Tagar, Karpit ve Saranga dönemin büyük yıldızları oldular. 1936 sonrasının en ünlü adı ise Melih Açba’dır. ABD’de “Altın Eldiven’^ katılarak, 80’den fazla boksör arasında 66 kg’da şampiyon oldu. Boks milli takımının ilk resmi karşılaşmasını, 1947’de Avrupa Boks Şampiyonasında düzenlendiği Dublin’de yaptı. Bu şampiyonada Vural İnan’m en teknik boksör gösterilmesi, Halit Ergönül’ün ise Avrupa Karması’na seçilmesi Türk boksunun uluslararası alandaki başarıları oldu. Halit Ergönül, Avrupa karmasıyla ABD’ye gidip maçlar yaptı. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra 1950’lerle yeni adlar yetişti.
Milli formayı giydikten sonra profesyonelliğe geçen ve Avrupa ringlerinde uzun yıllar başarılı maçlar çıkaran Garbis Zaharyan’ın da Türk boksunda önemli bir yeri vardır. Özellikle, 1960’tan sonra Türk boksörleri Balkan ve Avrupa boks şampiyonalarında başarılı sonuçlar aldılar Celal Sandal, Seyfi Tatar, Yeter Sevimli, Hikmet Demirbayrak, Engin Yadigâr, Arif Doğru, Mehmet Kumova, Eraslan Doruk, Kemal Sonunur, Hikmet Özen, Gülali Özbey ve Türk boksuna profesyonel ringlerde ilk Avrupa şampiyonluğunu kazandıran Cemal Kamacı bu dönemin önde gelen adlandır. Avrupa şampiyonluğunun yanı sıra, amatör ringlerde de Akdeniz Oyunları ve Balkan Şampiyonalarında çok sayıda altın, gümüş ve bronz madalya kazandılar.
Joe Louis – Max Schmeling arasındaki 1936 yılındaki bir karşılaşmadan enstantane
1980’in başlarından bu yana boksörlerimiz, Balkanlar’da ve Akdeniz Oyun-ları’nda başlarını sürdürdüler. Bu dönemde Yener Durmuş, Burhan Koç, Koksal Özoğluöz, Selami Karakelle, Mustafa Genç, Bülent Angın, Şahin Ersungur, Alpaslan Yıldırım, Salih Karaşahinoğlu, Cemal Öner, Mehmet Demir, Ahmet Candaş, Vedat Tutuk, Ali Çitak, Fikret Kaman, Kibar Tatar, vb altın, gümüş ve bronz madalyalar kazandılar. 1984 Los Angeles Olimpiyat Oyunları’nda Eyüp Can ve Turgut Aykaç iki bronz madalya aldılar. Eyüp Can, 1985 Dünya Boks Şampiyonası’ nda 51 kg’de dünya üçüncüsü olmasının ardından profesyonelliği seçti. Aynı başarıyı, profesyonellikle de sürdüren Can, Nisan 1989’da, İskoç rakibi Pat Clinton’ı yenerek 51 kg Avrupa Şampiyonluğu’nu ele geçirdi. Bu arada, dünyanın sayılı boks turnuvalarından Altın Kemer Boks Turnuvası’nda (Bükreş), Hidayet Aydoğmuş (60 kg), bu turnuvada altın madalya kazanan ilk Türk boksörü oldu.
