Türkiye’de Görülen İklimler ve Özellikleri, Görüldüğü Bölgeler Nelerdir?

11
Advertisement

Türkiye’de görülen iklim tipleri hakkında bilgi. Türkiye’de görülen iklim türleri ve özellikleri, görüldüğü bölgeler.

TÜRKİYE’DE GÖRÜLEN İKLİMLER

Ülkemizin matematik ve özel konum özelliklerine bağlı olarak iklim özellikleri çeşitlilik göstermektedir. Akdeniz iklimi, Karadeniz iklimi ve Karasal iklim ülkemizde etkili olan iklimlerdir. Şimdi bu iklimlerin özelliklerini birlikte inceleyelim.

turkiye-iklim

AKDENİZ İKLİMİ

  • ✓ Yaz ayları sıcak (28° – 29°C) ve kurak geçer, uzun sürer.
  • ✓ Kışlar ılık (8 – 10°C) ve yağışlıdır. Kar yağışı ve don olayına ender rastlanır.
  • ✓ Yıllık sıcaklık ortalaması 15 – 18°C civarıdır.
  • ✓ Yıllık sıcaklık farkı 18 – 20°C civarındadır.
  • ✓ Yıllık yağış miktarı 700 – 1000 mm civarındadır.
  • ✓ Akdeniz kıyılarında 700 – 800 metre yükseltiye kadar etkili olur.
  • ✓ Yılın yarıya yakını yağışlı iken yarıya yakını kurak geçer. En yağışlı mevsim kıştır.

Akdeniz iklimi, Akdeniz’in kıyı kesimleri, Ege kıyıları, Güney Marmara ve Güneydoğu Anadolu’nun batı kesimlerinde etkili olmaktadır.

  • ✓ Ege kıyılarında dağlar kıyıya dik uzandığı için deniz etkisi iç kısımlara daha fazla sokulur. Ancak yağış miktarı Akdeniz kıyılarına göre daha azdır.
  • ✓ Enlem etkisine bağlı olarak Akdeniz’den Marmara’ya doğru sıcaklık azalır. Yazlar daha serin, kışlar daha soğuk geçer. Yaz kuraklığı azalır.
  • ✓ Doğal bitki örtüsü yıl boyunca yeşil kalan bodur yapıdaki, kökleri derinlere inen yaz kuraklığına dayanıklı olan makilerdir. Defne, kocayemiş, zeytin, zakkum, mersin, keçiboynuzu gibi bitkiler makileri oluşturur.
  • ✓ Makilerin yetişme yükseltisi enlem ve sıcaklık etkisine bağlı olarak Akdeniz’de 700 – 800 m Ege’de 300 – 400 m Marmara’da 100 – 200 m’dir.
  • ✓ Akdeniz ikliminin görüldüğü alanlarda farklı sıcaklığa sahip hava kütlelerinin karşılaşması ile oluşan cephe yağışı fazladır.

KARADENİZ İKLİMİ

karadeniz iklim

Kaynak: pixabay.com

  • ✓ Yazları serin (20 – 24°C) ve yağışlı geçer.
  • ✓ Kışları ılık (6 – 7°C) ve yağışlıdır.
  • ✓ Ülkemizde yıllık sıcaklık farkının en az olduğu iklim tipidir.
  • ✓ Bulutlanmanın en fazla, güneşlenmenin en az olduğu iklim tipidir.
  • ✓ Her mevsim yağışlıdır. Ülkemizde en fazla yağış alan iklim tipidir.
  • ✓ En fazla yağış sonbahar mevsiminde, en az ilkbahar mevsimindedir. Yağış miktarı mevsimlere göre fazla değişmez. Yağış rejimi düzenlidir.
  • ✓ Karadeniz kıyılarında etkili olan iklim bazı şehirlerde değişiklikler göstermektedir.
  • ✓ Dağların kıyıya yakın olduğu Doğu Karadeniz kıyılarında yağış miktarı 1500 – 2000 mm civarındadır. Rize’de 2400 mm’yi bulur
  • ✓ Dağların kıyıdan uzaklaştığı ve yükseltinin az olduğu Orta Karadeniz’de yağış miktarı azalmıştır. Yıllık yağış 700 – 900 mm civarındadır.
  • ✓ Batı Karadeniz Bölümü’nde kış sıcaklıkları kuzeybatıdan gelen soğuk havalara bağlı olarak Doğu Karadeniz’e göre daha düşüktür. Kıyıya yakın ve yüksek dağlar Orta Karadeniz’den daha fazla yağış almasına neden olmuştur. Yıllık yağış miktarı 1200 mm civarındadır.
  • ✓ Karadeniz Bölgesi’nin iç kesimlerinde iklim özellikleri tamamen farklılaşma gösterir.
  • ✓ İklimin doğal bitki örtüsü ormandır. Doğu Karadeniz’de ve Batı Karadeniz kıyılarında gür bir orman örtüsü vardır.
  • ✓ Kayın, kestane, kızılağaç ve gürgenlere yükseklerde ise ladin, köknar, sarıçam ve karaçam gibi iğne yapraklı ağaçlara rastlanır.

KARASAL İKLİM

Türkiye’nin iç bölgeleri olan İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu’da etkili olan iklimlerdir. Karasal iklimin oluşmasında temel etken deniz etkisine kapalı olmadır. Fakat yükselti, yerşekilleri ve enlem etkisiyle karasallık bölgeden bölgeye değişme göstermektedir.

  • ✓ Yıllık sıcaklık farkı fazladır.
  • ✓ Yıllık yağış miktarı azdır.
  • ✓ Doğal bitki örtüsü cılızdır.
  • ✓ Genelde kışlar soğuk ve kar yağışlı, yazlar ise kurak geçer.
ağrı dağı

Kaynak: pixabay.com

a) İÇ ANADOLU TİPİ KARASAL

  • ✓ Yazları sıcaktır. (20 – 25°C) ve kuraktır.
  • ✓ Kışları soğuk (0° – (-5°C)) kar yağışlıdır.
  • ✓ Don olayları görülür.
  • ✓ En fazla yağış ilkbahar mevsiminde görülür.
  • ✓ Yıllık yağış miktarı 400 – 500 mm civarındadır.

İç Anadolu Bölgesi’nde Trakya’da Ergene Bölümü’nde ve kıyı bölgelerin İç Anadolu sınırında görülmektedir. Doğal bitki örtüsü ilkbahardaki yağışlarla yeşeren yaz mevsiminde sıcaklık ve kuraklık etkisiyle sararıp kuruyan kısa boylu ot topluluklarıdır. Bu bitkilere bozkır veya step denir.

Advertisement

İlkbahar mevsiminde yeryüzü ısınır, ısınan hava yükselir, yükselen havanın soğuyup, yoğunlaşması ise yağışa neden olur. Bu yağışlara konveksiyonel (yükselim) yağışı adı verilir. Halk arasında ise kırkikindi yağışı olarak bilinir.

b) SERT KARASAL İKLİM (ERZURUM -KARS İKLİMİ)

  • ✓ Yazları serin (18 – 20°C) ve yağışlıdır.
  • ✓ Kışlar çok soğuk, (-10°C – (-15°C)) ve kar yağışlı geçer.
  • ✓ Kışlar uzun ve sert geçer. Kar uzun süre yerde kalır. (160 gün)
  • ✓ Türkiye’de kışların en soğuk ve ortalama sıcaklık en az olduğu iklimdir.
  • ✓ Yıllık sıcaklık farkı fazladır.
  • ✓ Yaz yağışları fazla iken kış yağışları azdır.
  • ✓ Erzurum – Kars ve Ardahan çevresinde etkili olmaktadır.
  • ✓ Bu iklim bölgelerinde yaz yağışlarıyla yeşeren gür otlak ve çayırlar (Alpin çayır) doğal bitki örtüsüdür.


11 yorum

  1. theend:07 on

    cok güzel bi sıte performanslarımı burdan yapıyom :d instegramda ders veriyoruz theend.07

Reply To Beren Cancel Reply