Türkiye’de Nüfus Dağılımı Nasıldır? Bu Dağılımı Etkileyen Faktörler

0
Advertisement

Türkiye’de Nüfus Dağılımı nasıldır? Türkiye’nin hangi bölgelerinde nüfus yoğun hangi bölgelerinde tenhadır? Nüfus dağılımı hakkında bilgi.

Türkiye'de Nüfus Dağılımı

Türkiye’de Nüfus Dağılımı

Türkiye nüfusunun dağılımı oldukça heterojen bir yapıdadır. Nüfusun yoğun olduğu bölgeler Marmara, Akdeniz ve Ege bölgeleridir. Buna karşılık, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde nüfus daha seyrek dağılmaktadır.

2021 yılı verilerine göre Türkiye’nin toplam nüfusu yaklaşık 84,5 milyondur. Bu nüfusun %51,4’ü kadın, %48,6’sı erkektir. Nüfusun %92,1’i kentsel, %7,9’u ise kırsal kesimlerde yaşamaktadır.

Türkiye’nin en kalabalık ili İstanbul’dur ve 2021 yılı verilerine göre nüfusu yaklaşık 16,8 milyondur. İstanbul’u, yaklaşık 5 milyon nüfusuyla Ankara ve 3,1 milyon nüfusuyla İzmir izlemektedir.

Türkiye’deki nüfusun etnik yapısı da oldukça çeşitlidir. Türkler, Kürtler, Araplar, Lazlar, Çerkezler, Romanlar ve diğer farklı etnik gruplar Türkiye’de yaşamaktadır.

Advertisement

Nüfus dağılımı, planlama, ekonomik kalkınma, eğitim, sağlık, iş gücü ve göç gibi birçok alanda önemlidir. Türkiye’nin nüfus yapısına ilişkin veriler, ülkenin kalkınma planlarının hazırlanması ve sosyal politikalarının oluşturulması açısından önem taşımaktadır.

Türkiye’de nüfus dağılımını etkileyen faktörler

Türkiye’de nüfus dağılımını etkileyen faktörler şunlar olabilir:

  1. Coğrafi Faktörler: Türkiye’nin dağlık, platolarla kaplı ve kıyı bölgeleri olan bir ülke olması, nüfusun bölgesel dağılımını etkileyen en önemli faktörlerden biridir. İklim koşulları, su kaynakları ve doğal kaynakların dağılımı da nüfus dağılımını etkileyen faktörler arasındadır.
  2. Ekonomik Faktörler: Ekonomik fırsatların bölgesel olarak farklılık göstermesi, nüfus hareketliliğini etkileyen bir faktördür. Özellikle büyük şehirlerde iş olanakları daha fazla olduğundan, göç oranı yüksektir.
  3. Kültürel Faktörler: Türkiye’nin farklı bölgelerinde farklı kültürlerin varlığı, insanların farklı bölgelere göç etmesine ve nüfusun bölgesel dağılımını etkilemektedir.
  4. Siyasi Faktörler: Türkiye’de siyasi istikrarsızlık, çatışma ve güvenlik riskleri gibi faktörler, insanların nüfus yoğunluğu daha düşük bölgelere göç etmelerine neden olabilir.
  5. Eğitim Faktörleri: Eğitim seviyesi yüksek olan insanlar, genellikle büyük şehirlere ve sanayi bölgelerine yerleşme eğilimindedirler.
  6. Nüfus Politikaları: Hükümetin nüfus politikaları, doğum kontrolü, göç ve nüfus yoğunluğu gibi faktörlerde etkilidir. Örneğin, kırsal nüfusun kentlere göçünü azaltmak için yapılan politikalar, nüfus dağılımını etkiler.

Kaynak 2

Nüfus dağılışı; belirli bir yerdeki nüfusun seyrek ya da sık oluşunu ifade eder. Ülkemizde ortalama nüfus yoğunluğu 2007 verilerine göre kilometre kare başına 92’dir.

Nüfusumuz ülkemizin her yerine eşit dağılmamıştır. Bazı yerler kalabalık bazı yerlerse tenhadır. Bunun nedenleri şunlardır:

  • ***İklim nüfus dağılımını etkiler. Sıcak ve yeterli yağış alan yerlerde nüfus daha yoğundur. Çünkü iklim insanların yerleşmelerine ve yaşamlarını sürdürmelerine daha uygundur. Ülkemizde Marmara, Ege ve Karadeniz bölgelerinde nüfus diğer yerlere göre daha yoğundur.
  • ***Yeryüzü şekilleri ve toprakların verimliliği nüfus yoğunluğunu etkiler. Dağlık alanlarda tarıma elverişli topraklar azdır. Bu nedenle buralarda nüfus tenhadır. Doğu Anadolu’nun yüksek kesimleri, Yıldız Dağları, Toroslar gibi dağlık bölgeler nüfus açısından tenhadır. Toprakların verimli olduğu ovalarda nüfus fazladır. Ergene Ovası, Çukurova, Gediz Ovası, Çarşamba Ovası gibi.
  • ***Ülkemizde nüfusun yoğun olduğu yerlerden birisi de sanayi bölgeleridir. Çünkü buralarda iş olanakları fazladır. Sürekli olarak kırsal kesimlerden buralara göç edilmektedir. Sanayileşmenin en yoğun olduğu Marmara Bölgesi ülkemizin en fazla nüfus yoğunluğuna sahip olan bölgesidir.
  • ***Ülkemizde turizmin geliştiği bölgelerde de nüfus kalabalıktır. Çünkü bu bölgelerde turizm insanlar için önemli bir ekonomik geçim kaynağıdır.
  • ***Ulaşım koşullarının iyi olduğu yerlerde nüfus kalabalıktır. Ulaşım koşullarının iyi olduğu yerlerde ticaret, eğitim gibi faaliyetler gelişmiştir.

Kentlerimizin ve bölgelerimizin nüfus yoğunluğu farklıdır. Bazı kentlerimiz yoğun nüfusa sahipken bazı kentlerimiz de nüfus yoğunluğu çok düşüktür. Bazı bölgelerimizde elverişli koşullar, sanayinin ve turizmin gelişmiş olması gibi nedenlerle dolayı nüfus fazla iken, bu koşullara sahip olmayan coğrafi bölgelerimizde nüfus azdır.

Cumhuriyetin ilk yıllarında ülkemizde köy nüfusu şehir nüfusundan fazladır. Çünkü ülkemiz bir tarım ülkesidir. Sanayi gelişmemiştir. Bu yüzden nüfus tarımsal faaliyetlerin yoğun olduğu kırsal kesimde toplanmıştır.

Advertisement

Ülkemizde sanayinin gelişmesi ile birlikte nüfus yapısı da değişmeye başlamıştır. Kentsel nüfus artmış, kırsal nüfus azalmıştır.

Nüfus sayımları ile kentsel ve kırsal nüfus belirlendiği gibi, çalışan-çalışmayan nüfus, kadın-erkek nüfusu, nüfusun eğitim durumları ve düzeyleri de belirlenmektedir.

Ülkemizde Nüfusun Yoğun Olduğu Yerler

  • ***Sanayileşmenin yoğun olduğu yerler: Marmara, Ege bölgeleri, izmir, Eskişehir, Ankara, Zonguldak, Adana, iskenderun gibi kentler.
  • ***Tarıma elverişli olan ovalık alanlar: Ergene Ovası, Menderes Ovası, Gediz Ovası, Çukurova, Çarşamba Ovası, Bafra Ovası, Iğdır Ovası, Adapazarı Ovası
  • ***Maden işletmelerinin (yeraltı kaynaklarının) yoğun olduğu bölgeler: Zonguldak, Batman, Soma (Manisa)
  • ***Ulaşımın elverişli olduğu yerler: İstanbul, İzmir, Bursa, Eskişehir, Ankara, Kayseri, Gaziantep, Diyarbakır.
  • ***Turizmin geliştiği yerler: Antalya, Alanya, Kuşadası, Çeşme, Bodrum, Ayvalık, İstanbul vb.

Ülkemizde Nüfusun Tenha Olduğu Yerler

  • ***Tuz Gölü ve çevresi
  • ***Toroslar
  • ***Teke ve Taşeli Platosu
  • ***Artvin, Kars, Gümüşhane, Sinop, Tunceli, Kastamonu, Siirt, Hakkari gibi dağlık bölgelerde bulunan yerleşimler.
  • ***Biga Yarımadası
  • ***İç Batı Anadolu Eşiği
  • ***Menteşe Dağlık Yöresi


Leave A Reply