Türkiye’nin sıcaklık ve soğukluk değişimleri ile ilgili olarak genel bilgilerin verildiği yazımız.
Yıllık ortalama sıcaklık dereceleri yurdumuzda güneyden kuzeye çıkıldıkça düşer, güney kıyılarında 18-20°, batı kıyılarında 15-18°, kuzey kıyılarında ise 14-15° arasında değişir.
Türkiye’de yıllık ortalama sıcaklığı 20°’yi aşan bir tek yer vardır. Bu ortalama İskenderun’da en yüksek değere erişerek 20°.1′ yi bulur. Dörtyol’la Anamur’da ise yıllık ortalama sıcaklık 20°’ye yaklaşır (Dörtyol 19°.5, Anamur 19°.9). Yıllık ortalama sıcaklığın en düşük olduğu yer ise Kars’tır (4°.l).
En sıcak ay (temmuz, bazı yerlerde ağustos) ortalamaları Akdeniz ve Ege kıyılarında 27°’yi bulur, hatta son yıllarda fazlası ile geçmektedir. Marmara ve Karadeniz kıyılarında ise 22-24° arasında değişir. Yazın en sıcak bölge Güneydoğu Anadolu Bölgesi’dir. Urfa şehrinde en sıcak ay olan temmuz ortalaması 31°.7′ dir. Yurdumuzda en sıcak ay ortalamasının en düşük olduğu şehir ise Kars’tır (17°.5).
En soğuk ay (ocak, bazı yerlerde şubat) ortalamalarını gözden geçirirsek, kıyılarla iç kesimler arasında önemli farklar olduğunu görürüz. Akdeniz kıyılarında kış ılık geçer, en soğuk ay ortalamaları 8 – 11°.5 arasındadır. Batı ve Kuzey kıyılarımızda da kışlar pek şiddetli geçmez; hele Doğu Karadeniz kıyıları, Kafkas Dağları’nın teşkil ettiği yüksek siper sayesinde soğuklardan korunduğu için, burada kışlar daha ılıktır. Karadeniz kıyılarında ocak ayı ortalaması 5-7° arasındadır.
Yurdumuzun denizlerden uzak iç kesimlerinde kışlar çok soğuk olur, uzun sürer. İç Anadolu’da ocak ayı ortalaması çok yerde sıfırın altındadır (Ankara: —0°.2, Konya: —0°.2, Sivas: —4°). Doğu Anadolu’da ise bu aya ait sıcaklık ortalamaları daha da düşüktür. Erzurum’da —8°.5 olan ocak ayı ortalaması Kars’ta —12°.5′ e kadar düşer.
En soğuk ay ortalaması yurudumuzun hiçbir yerinde 12°’ye kadar çıkmaz (Anamur; 11°.8, İskenderun: 11°.7). En sıcak aylarla en soğuk ayların ortalama sıcaklık dereceleri arasındaki farklar her yerde 15°’den çoktur. Bu fark deniz kıyılarında oldukça azalır (Trabzon’da 16°.3, İstanbul’da 17°.6, İzmir’de 19°, Antalya’da 18°); iç kesimlerde artar (Malatya’da 28°.5, Kars’ta 29°.5).
