Türkiye’nin Yeraltı Suları ve Kaynakları, Kaplıcaları Nelerdir? Hakkında Bilgi

1
Advertisement

Türkiye’de bulunan yeraltı suları, kaynaklar hangileridir? Türkiye’deki kaplıcalar ve maden suları hakkında bilgi.

Türkiye’nin Yeraltı Suları ve Kaynakları:

Yağışlarla yeryüzüne düşen suların bir kısmı yüzeyden akarken bir kısmı da yer altına sızarak orada akış oluştururlar. Bunlara yer altı suyu, yer altı sularının kendiliğinden yeryüzüne çıktığı yerlere de kaynak adı verilir.

su kaynağı

Kaynak: pixabay.com

1. Yer Altı Suları

* Ülkemiz yer altı suları bakımından oldukça zengin sayılır. Jeolojik yapı ve yer şekilleri yer altı sularının özelliklerini belirler. Ülkemizde özellikle kıyı bölgelerimizdeki ovalar ve deltalar oldukça zengin yer altı suyuna sahiptir. Ayrıca karstik alanlarımızda da yer altı suyu oldukça fazladır.

* Ülkemizin bazı yörelerinde, özellikle yarı kurak sahalarda, tarımda sulama için yer altı suyundan faydalanılır. Örneğin Karapınar (Konya), Ceylanpınar (Şanlı Urfa), Polatlı (Ankara) Sivrihisar (Eskişehir)daki tarımsal alanlarda yer altı suyundan faydalanma önemlidir.

* Bazı şehirlerimizin içme suyu da yeraltı sularından sağlanır. (Bursa, İzmir, Eskişehir, Konya, Niğde, v.b)

2. Kaynaklar

Artezyen Kaynaklar: Özellikle kıvrımlı yapılarda iki geçirimsiz tabaka arasında bulunan geçirimli tabakalarda basınçlı yer altı suları birikir. Bu suların bulunduğu alanlar sondajla açılırsa bu sular basınçlı bir şekilde fışkırır. Böyle kaynaklara artezyen kaynak adı verilir.

Advertisement

Artezyen kaynaklar, Kayseri, Bursa, İnegöl, Erzurum, Malatya, Eskişehir, Muş ovalarında, Ege kıyı ovalarının kenarlarında ve Çukurova’da yaygındır.

Karstik Kaynaklar: Kireç taşlarının çatlaklarından sızan suların, yer altı boşluklarında toplanması ve bunların vadi tabanı ile yamaçlarında bol debili akması sonucunda oluşurlar.

Fay kaynakları: Fay hatlarındaki çatlaklardan yeryüzüne çıkan suların oluşturduğu kaynaklardır.

Ülkemizde fay kaynakları en çok Ege ve Güney Marmara bölgelerindeki grabenler boyunca görülür. Ayrıca Kuzey Anadolu Fay hattı üzerinde de bu tür kaynaklar oluşmuştur.

Türkiye’nin kaplıcaları ve maden suları

* Yerin derinliklerine sızan sular, yerin iç ısısının etkisiyle ısınarak yeryüzüne çıkarlar. Bu şekilde oluşan sıcak su kaynaklarına termal kaynak veya kaplıca adı verilir. Eğer bu kaynakların suyu çok sıcak ise ve tazyikli olarak yeryüzüne çıkıyorlarsa, bunlara gayzer, suları az sıcak ise bunlara da ılıca denir.

* Sıcak su kaynakları aynı zamanda bileşimlerinde çözünmüş hâlde kimyasal madde bulundururlar. içinde mineral bulunduran bu sular maden suyu olarak adlandırılmıştır.

Advertisement

1. Güney Marmara kaplıcaları

Güney Marmara’daki kaplıcalar Balıkesir, Bursa ve Çanakkale çevresinde yoğunlaşmıştır. Önemli olanları şunlardır:

  • * Bursa’da Çekirge, Kaynarca, Armutlu ve Kükürtlü kaplıcaları
  • * Balıkesir’de Güre, Derman, Hisaralan, Pamukçu, Gönen ve Kepekler kaplıcaları ve içmeceleri
  • * Sakarya’da Akyazı – Kuzuluk, llıcaköy ve Kilhamamı kaplıcaları
  • * Çanakkale’de Kestanbol kaplıcası Yalova ile inegöl’deki Oylat kaplıcaları

2. Batı ve Güneybatı Anadolu kaplıcaları

Bu bölümdeki kaplıcalar, İzmir, Denizli, Aydın ve Muğla’da yoğunlaşmıştır.

Başlıcaları şunlardır:

  • * İzmir’de Balçova, Dikili, Davutlar ve Çeşme kaplıcaları ile Bergama’da güzellik kaplıcası
  • * Muğla’da Bodrum, Köyceğiz kaplıcaları ve içmeceleri
  • * Aydın’da Alangüllü kaplıcaları
  • * Denizli’de Karahayıt, Pamukkale, Buldan’da Yenice kaplıcaları ve içmeceleri

3. İç Batı Anadolu kaplıca ve maden suları

Ülkemizin kaplıca ve maden suları bakımından en zengin alanı burasıdır. Bu bölümdeki kaplıcalar Kütahya ve Afyon’da toplanmıştır. Başlıcaları şunlardır:

  • * Kütahya’da Yoncalı, Ilıca, Murat dağı, Emet, Dereli, Aksaz, Harlek, Simav, Gediz ve Eynal kaplıca ve içmeceleri
  • * Afyon’da Sandıklı, Gazlıgöl kaplıca ve içmeceleri
  • * Afyon’da Afyonkarahisar maden suyu

4. Güney Anadolu kaplıca ve maden suları

Güney Anadolu kaplıcaları da Mersin, Adana, Kahraman Maraş ve Hatay’da yoğunlaşmıştır.

Başlıcaları şunlardır:

  • * Hatay’da Reyhanlı, Erzin kaplıca ve içmeceleri
  • * Adana’da Haruniye kaplıca ve içmecesi
  • * Kahraman Maraş’da Elbistan kaplıca ve içmecesi
  • * Mersin kaplıca ve içmecesi
  • * İç Anadolu Bölgesi’nde Ankara, Eskişehir, Konya, Nevşehir, Kırşehir, Yozgat, Çankırı, Kayseri, Sivas ve Niğde,
  • * Karadeniz Bölgesi’nde Zonguldak, Bolu, Çorum, Samsun, Amasya, Tokat ve Rize,
  • * Doğu Anadolu Bölgesi’nde ise Ağrı, Erzurum, Van ve Bitlis’te çok sayıda kaplıca ve içmeceler mevcuttur.
Sıcaklık (°C)
Tatvan Maden Suyu (Tatvan) 11,5
Dalak Suyu (Çankırı) 14,5
Çitli Maden Suyu (inegöl) 15
Ekşidere Maden Suyu (Gönen) 16
Terce Maden Suyu (Kastamonu) 16,7
Üzengiçay Maden Suyu (Ürgüp) 16-17
Şargöl Maden Suyu (Muş) 18
Sarıca Maden Suyu (Çankırı) 18
Sanki/ Maden Suyu (Alaşehir) 18
Sepetçiler içmesi (Milas) 18
Hacıbayramlar Maden Suyu (Yatağan) 18
Afyonkarahisar Maden Suyu 18
Horhor Maden Suyu (Erzincan) 18,5
Buldan Maden Suyu (Buldan) 19
Bahçeburun Maden Suyu (Milas) 19
Kalemye İçmesi (Fethiye) 19,5
Menemen içmesi (Menemen) 20
Saz içmesi (Kayseri) 20
Kayırlı Maden Suyu (Yatağan) 20
Magalca içmeleri (Urla) 20-22
Tuzla Büyük içme (Tuzla) 22
Şifne Midesuyu (Çeşme, izmir) 25,5

Kaplıcalar


1 Yorum

Reply To İsimsiz Cancel Reply