Bisiklet sporunda başarı kazanmış, ün yapmış, iz bırakan ünlü sporcuların hayatları, başarıları, biyografileri hakkında bilgi.
Ünlü Bisikletçiler
ARMSTRONG, Lance
18 Eylül 1971’de ABD’nin Texas eyaletinde doğdu, ilk defa 1992 Barselona Olimpiyatları’nda yer aldı. 1996’da akciğerleri ve beyninde ortaya çıkan kanseri yenmeyi başararak 1998 Dünya Şampiyonası’nda 4. olmuştur. Fransa Turu’nu 5 kez kazanmayı başarmıştır.
ANQUETIL, Jacques
1934 yılında doğdu. Ünlü Fransız bisikletçi, Fransa Turu’nu 5 kez kazanan ender sporculardan biridir. 2 kez de İtalya Turu’nu birincilikle bitiren sporcunun çeşitli şampiyonlukları bulunmaktadır. 1987’de öldü.
BORA, Mevlüt
1947 yılında Bulgaristan’da doğdu. 17 yaşında bisiklet sporuna başladı. 1966 Irak Turu’nda 10., Makedonya Turu’nda 9., 1971 Türkiye Turu’nda 7., Akdeniz Turu’nda 1. oldu. 1972’de de aynı yarışta 2.lik kazandı. Bölgeler a-rası yarışlarda 86 kez birincilik elde etti ve 12 kez millî oldu.
CAMBAZ, Kirkor
ilk profesyonel bisikletçilerimiz-dendir. 1936’daki Romanya Turu’nda iki etabı birinci, üç etabı da ikinci bitirdi. Paris Bisiklet Ya-rışı’nda 379 bisikletçi arasında 8. oldu. 1936’da Olimpiyat Oyunla-rı’na katılan millî takımda yer aldı. 5400 km’lik Almanya Turu’na katıldı. Çeşitli etap birincilikleri aldı. Brezilya’da yapılan yarışlarda birinci oldu.
CAV, Cavit
1905 yılında Selanik’te doğdu. Şehirler Arası Bisiklet Turu’nu tamamlayan ilk bisikletçimizdir. Üç kez milli oldu. 1924 ve 1928 olimpiyatlarına katıldı. Cavit Cav bu yıllarda istanbul’da düzenlenen tüm sürat ve mukavemet yarışlarını kazandı.
CEYLAN, Hasan
1921’de istanbul’da doğdu. Türk bisikletinin önde gelen isimlerindendir. Aktif spor hayatından sonra yöneticilik ve hakemlik yaptı. 1979 yılında öldü.
COPPI, Fausto
1919’da İtalya’da doğdu, İtalya Turu’nu 5 kez, Fransa Turu’nu 2 kez, Lombardiya Turu’nu 5 kez, Milano-San Remo Turu’nu 3 kez ve dünya şampiyonluğunu bir kez kazandı. 1960’ta öldü.
ÇALIŞKAN, Rıfat
1942’de Bulgaristan’da doğdu. 18 yaşında bisiklet sporuna başladı. Yol ve pist yarışmalarında çeşitli birincilikler kazandı. Balkan 4.sü oldu. 1965 Almanya Turu’nda etap birinciliğini aldı. 75 kez milli oldu.
ECEVİT, Yusuf
1953 yılında Konya’da doğdu. 18 yaşında bisiklete başladı. Yol ve pist yarışlarında çok yönlü ve tekniği yüksek bir bisikletçi olarak tanındı. Ecevit’in çeşitli uluslar arası yarışmalarda başarılı dereceleri bulunmaktadır.
ERGÜL, Nusret
1941 yılında Konya’da doğdu. 20 yaşında bisiklet sporuna başladı. 1961-1969 arası yol ve pist yarışlarında sürekli birinci oldu. 1963 Dünya Şampiyonası’nda 27., 1966 Bulgaristan Turu’nda 34., 1967 Akdeniz Oyunları’nda 17. ve 1965 Türkiye Turu’nda 5. oldu.
HARRIS, Reginald
İngiliz bisikletçi 1920’de doğdu. 1939’da ilk kez İngiliz milli takımına girdi. 1948 yılında yapılan Olimpiyat Oyunları’nda iki gümüş madalya kazandı ve aynı yıl profesyonel oldu. 1957 yılına kadar biri amatör, üçü profesyonel hız yarışlarında olmak üzere dört kez dünya şampiyonluğunu kazandı. 1957’de yarışları bıraktı. 1974’te pistlere geri dönerek büyük başarılar elde etti. 1992’de öldü.
HÜRYILMAZ, Ali
1945 yılında Bulgaristan’da doğdu. Bisiklet sporuna 12 yaşında başladı. 1969’da Bulgaristan milli takımıyla İtalya Turu’na katıldıktan sonra Türkiye’ye iltica etti. Bakırköy Bisiklet ihtisas Kulübü’nün kuruluşunda bulundu. Aktif sporcu ve antrenör olarak yeni bir ekol yarattı. 1969-1977 yılları arasında Türkiye şampiyonlukları, Türkiye Turu, Akdeniz Oyunları, Cezayir, Almanya, Mısır, Romanya, iran ve Suriye turlarında etap ve dereceler kazandı. 1972
Münih Olimpiyatları’na katıldı. Yetiştirdiği sporcular uzun yıllar millî takımın değişmez elemanları oldu. 1977 yılında ABD’ye gitti ve yerleşti. Bir süre New York Bisiklet Kulübü’nde yarışlara girdi.
INDURAIN, Miguel
1964 yılında İspanya, Navarra’da doğdu. 11 yaşında yöresel bir yarışa katılıp kazanınca bisiklet sporuna önem vermeye başladı. 1983’te ispanya Amatör Yol Yarışı şampiyonu oldu. 1985’te profesyonel oldu. 1993’te İtalya Bisiklet Turu’nu art arda 2. kez kazanırken “Altın Bisiklet” ile ödüllendirildi. 1994 ve 1995 Fransa bisiklet turlarında 21 etaptan oluşan 2474 millik parkuru birinci bitirerek üst üste 4. ve 5. şampiyonluklarına ulaştı. 1996 yılında bisiklet sporunu bıraktı.
KAÇAR, Abdullah
1917 yılında doğdu. 18 yaşına kadar ayakkabı boyacılığı yaptıktan sonra 1925 yılında tek koluyla bisiklet yarışına katıldı. 1933’te İstanbul-Burgaz (Bulgaristan) Turu’na çıktı. 1936’da istanbul Şampiyonluğu’nu kazandı. Türkiye Şampiyonası’na katılıp hem süratte, hem de mukavemette birincilik kazandı. 1937’de Türkiye Şampiyonası için Ankara’ya gitti. Çeşitli nedenlerden yarışa 20 dakika geç başladı, ama yine de birinci oldu. Aynı yıl 7 kez birincilik kazandı. 1987’de öldü.
KIRMIZI, Seyit
1950 yılında Konya’da doğdu. 18 yaşında bisiklete başladı. Balkanlardaki çeşitli şampiyona ve turnuvalarda derecelere girdi. Uluslar Arası Akdeniz Turu’nu kazanan Seyit Kırmızı, milli takımın değişmez elemanlarındandı.
KÜÇÜKBAKIRCI, Erol
1952 yılında Konya’da doğdu. 17 yaşında bisiklet sporuna başladı. 17 kez Türkiye, 127 kez bölgeler arası birincilik kazandı. 1973’te istanbul’da Balkan şampiyonu oldu. 1976’da Amerika’da birincilik kürsüsüne çıktı. Libya pist, Cezayir, Suudi Arabistan ve Bulgaristan Turu yokuş birinciliklerini kazandı. 105 kez milli oldu.
KÜRKÇÜ, Tuncay
1963 yılında Eskişehir’de doğdu. 36 kez millî oldu. Bölgeler arası ve bölge içi yarışlarda 200’ü aşkın madalyanın yanı sıra, yurt dışında da çeşitli ödülleri vardır.
LONGO-CIPRELLI, Jeannie
31 Ekim 1958’de Fransa’nın Annecy şehrinde doğdu. 10 kez dünya şampiyonu olmuş, olimpiyatlarda madalya kazanmış, fakat hiç olimpiyat birincisi olamamıştır. 2000 yılında, 41 yaşında, katıldığı Sydney Olimpiyatları’nda bronz madalya kazanmıştır.
LUDING, Christa
4 Aralık 1959’da Almanya’nın Weisswasser şehrinde doğdu. Hem kış, hem yaz olimpiyatlarında madalya kazanan tek olimpiyat şampiyonudur. Kış olimpiyatlarında buz pateni dalında, yaz olimpiyatlarında ise bisiklet dalında toplam 5 madalya (2 altın, 2 gümüş, 1 bronz) kazanmıştır.
MASSON, Paul
1873’te Fransa’da doğan Paul Masson, 1896 Olimpiyatları’nda 3 altın kazanmıştır. Atina Olimpiyatları’ndan sonra profesyonel olmuş ve adını Paul Nossam (Masson’un tersi) olarak değiştirmiştir.
MENEMENCİOĞLU, Muvaffak
1884 yılında doğdu. Hüsnü Naili Seden, Mahir Bebekli ve Şekip Bey ile birlikte Türkiye’de bisiklet sporunun temelini attı. 1926-1931 yılları arasında Bisiklet Federasyonu başkanlığı görevini yaptı. 1969 yılında Ankara’da vefat etti.
MERCKX, Eddy
1945 yılında doğdu. Belçikalı bisikletçi, Fransa ve İtalya turlarını beşer kez kazandı. Bu başarılarına 15 uluslar arası şampiyonluk ekledi. Tüm zamanların en büyük pedalı kabul edilmektedir.
ÖGET, Ergin
1950’de Ankara’da doğdu. Ankara bölgesinden bisiklet yarışlarına katıldı. 1976’da ABD’ye gitti. Brooklyn Bisiklet Kulübü’nün antrenörlüğünü yaptı. 1988 ve 1990 yıllarında ABD milli takımının Uluslar Arası Türkiye Turu’na katılmasını sağladı. 1992’de öldü.
ÖĞÜNÇ, Ferhun
1952’de istanbul’da doğdu. Bisiklete 16 yaşında başladı. 1969’da Bakırköy Bisiklet ihtisas Kulübü’ne transfer oldu. 1970 Gençler Türkiye Şampiyonluğu, 1971, 1972, 1974, 1975 Büyükler Takım Türkiye Yol ve Pist Şampiyonluklarını kazandı. 1976 Uluslar Arası Akdeniz Turu’nda sarı mayo giyerek 1. oldu. 50’den fazla millî oldu. 1977’de öldü.
PANTANI, Marco
1970’te İtalya’da doğdu. 1992’de başladığı bisiklet dalında, 1998 Fransa Turu dâhil 36 birincilik kazandı. 1999’da katılmak istediği İtalya Turu’ndan doping yaptığı için diskalifiye edilince bunalıma girdi ve 2004’te öldü.
SAKARYA, Bedri
1935’te İstanbul’da doğdu. 1953 yılında bisiklete başladı. 1955’te Galatasaray’a transfer oldu. 1955-66 İstanbul şampiyonu, 1960’ta Türkiye takım şampiyonu oldu. 1959 Akdeniz Oyunları’nda ilk kez milli olan Sakarya, 1966 yılına dek milli formayı taşıdı. 15 yıl milli hakemlik yaptı.
SEDEN, Hüsnü Naili
Türk bisiklet sporunun öncülerindendir. ilk bisiklet turlarının düzenlenmesinde önemli rolü olan Seden, 1933 yılında Bisiklet Federasyonu başkanlığı da yaptı.
SONAKIN, Nezir
1935 yılında Üsküp’te doğdu. Bisiklet sporuna Üsküp Sloge takımında başladı. Türkiye’ye gelince Hacettepe Kulübü’ne girdi. Türkiye’de ve uluslar arası yarışlarda birincilikler elde etti. 50’den fazla millî forma giydi.
SUDA, Orhan
1916’da Adapazarı’nda doğdu. 1942 istanbul-Edlrne-istanbul Yarışı birincisi, 1937 Moskova Ya-rışfcve 1940 Balkan ikincisi oldu. Bisiklet ajanlığı ve federasyon as-başkanlığı görevlerinde bulundu. Ölümünden sonra adına yarışlar düzenlendi.
TERZİ, Hasan
1952 yılında Trabzon’da doğdu. 1969’da A. Hüryılmaz’ın yanında bisiklete başladı. 1970-1974 yılları istanbul şampiyonu, 1971 takım Türkiye birinciliği ve 1973 Türkiye şampiyonu oldu. 1972’de askere gitti ve Muhafızgücü formasını giydi. Akdeniz ve Türkiye Turları başta olmak üzere pek çok yarışta pedal bastı. 22 kez millî oldu. 1975’te aktif bisikleti bıraktı ve motokrosa başladı. 1980’li yıllarda kulüp yöneticiliği ve antrenörlüğü ile birlikte uluslar arası hakemlik, federasyon üyeliği ve organizatörlük yaptı. Antrenörlüğü sırasında bisiklete pek çok sporcu kazandırdı.
TUNÇALP, Talat
1917 yılında İstanbul’da doğdu. Bisiklet sporuna Ankara’da başladı. 1932’de ilk şampiyonluğunu kazandı. 1933-1938 yılları arasında Türkiye şampiyonluğunu elinde tuttu. 1936 Berlin Olimpitları’nda 7. oldu. 1943’ten itibaren Bisiklet Federasyonunda görev aldı. 1963-68 yılları arasında federasyon başkanlığı yaptı. Bu görevi sırasında Marmara Turu adı altında Türkiye Turu’nun ilk düzenleyicisi oldu.
