Üre Nedir? Ürenin Vücutta Üretimi Atımı ve Endüstriyel Kullanımı

0
Advertisement

Üre nedir? Ürenin formülü vücudumuzdaki miktarı ve ürenin genel özellikleri, vücutta üretimi ve endüstriyel kullanımı, tarihçesi hakkında bilgi.

ÜRE

ÜRE

Üre, vücut proteinleri kullanım için metabolize ettiğinde oluşan atık yan ürünlerden biridir. Vücut üre’yi atık olarak ortadan kaldırsa da, bileşik için bir dizi endüstriyel kullanım vardır. Formülü \displaystyle {{H}_{2}}N-CO-N{{H}_{2}}  şeklindedir. Kokusuz, renksiz, dörtgen prizma biçiminde billurlaşmış, suda ve alkolde çözünebilen 132°C’ta eriyen katı bir maddedir.

Tarihçesi

1773’te Fransız bilim adamı Hillaire M. Rouelle üre’yi insan idrarından izole etti. Bir Alman kimyager olan Friedrich Wohler, ilk kez organik bir bileşiği kimyasal olarak sentezleyen amonyum siyanattan üre sentezledi. 1864’te Alman kimyager Adolph Bayer, üre malonik asitle reaksiyona girerek merkezi sinir sistemi depresanları olan barbitüratların nasıl oluşturulacağını keşfetti.

idrar

Vücutta Üretimi

Vücut yutulan proteinleri kullandığında, ATP olarak da bilinen adenosin-5-trifosfatın serbest bırakılması için bunları katabolize eder. ATP, vücudun kasları çalıştırmak için kullanabileceği bir depolanmış enerji türüdür. Üre ile birlikte protein katabolizmasının diğer atık yan ürünleri karbon dioksit, su ve amonyaktır. Üre vücuttan idrarla salınır.

Advertisement

Protein metabolizmasının son ürünü olarak karaciğerde oluşur ve idrarla vücut dışına atılır. Bir litre kanda normal olarak 0.20-0,40 gr arasındaki değişen miktarda üre bulunur. Bir litre sidikte ise 2.5 gr civarında üre vardır. Kandaki üre değerleri, aşırı proteinli besinlerin alınmasından sonra ve ateşli hastalıklarda yükselir. Ancak kandaki büyük artışlar, böbrek yetersizliklerinde ortaya çıkar.

Buna karşılık protein açısından zayıf bir beslenmede ve çocuklarda ise kandaki üre miktarı düşer. Üre çok zayıf bir bazdır ve çok sayıda asitle birleşerek tuzlar oluşturur. Üre ilaç endüstrisinde ve azotlu gübre olarak büyük bir kullanım alanına sahiptir.

Kullanım Alanları

Gübre

Üre’nin çoğu gübre haline gelir. Üre, toprakta parçalanan ve çeşitli bitkileri beslemek için kullanılan yüksek azot içeriğine sahiptir.

Sanayi

Üre üretimi ve nakliyesi ucuzdur ve çeşitli endüstriyel kullanım alanları bulmuştur. Üre-formaldehit reçineleri ahşap ve kağıt ürünleri için bir yapıştırıcı olarak üretilir. Üre ayrıca antifrizlerde kullanılır ve dizel tanklarından nitrik oksitleri çıkarmak için seçici bir katalitik redüktör olarak kullanılır. Üre, dizel tanklara püskürtülür ve daha sonra zararlı nitrik oksitleri azot ve suya dönüştürür.


Leave A Reply