Üveysiler hakkında bilgi. Üveysilerin kısa saltanat döneminde yaptıkları hareketler ve sonları nasıl olmuştur.
İran’da, Safevi ve Avşar Türk imparatorluk hanedanları arasında 7 yıldan biraz daha fazla saltanat süren Afgan hanedanıdır. Safeviler’in güçsüz devrini yakalayıp 1722’de imparatorluğun büyük bölümünü ellerine geçirmiş ve saltanat sürmeye başlamışlardır. İmparatorluğun kurucusu Mahmut Şah 1708’den 1715’e kadar Kandehar emiri olan Mir Veys’in oğludur. Hanedanın adı da Veys (Uveys)’ten gelmektedir.
1718’de ağabeysi Mir Abdullah’ı öldürerek Kandehar emiri olan Mahmut, 1720’de Safeviler’den Kirman eyaletini almış. 22 Kasım 1722’de de İsfahan’a girip imparatorluk tahtına oturmuştur. İran’ın bu kargaşalığından faydalanan Osmanlılar da bu imparatorluğun zengin eyaletlerini almışlardı.
Mahmut Şah ölünce yerine amcasının oğlu Eşref Şah geçmiştir. Eşref Şah Türk tarihinin sonuncu cihangiri Nadir Han Avşar’a üç meydan savaşında üstüste bozulmuş ve İsfahan’ı kaybetmiş bu suretle Afganlar’ın tarihte İran’a ilk ve son egemenlikleri son bulmuştur.
