Vitaminler kimler tarafından ve ne zaman bulunmuştur? Hangi vitamini kim buldu, tarihçeleri ve keşif hikayeleri hakkında bilgi.
Vitaminleri Kim Buldu? Tarihçeleri
Vitaminler, 20. yüzyıldan kalma bir keşif. İnsanlar, bazı yiyeceklerin özelliklerini 1900’lü yıllardan önce bile sağlık için önemli olduğunu hissetmiş olsalar da, bu faktörlerin tanımlanması ve sentezlenmesi 20. yüzyılın başlarına kadar olmadı.
Kaynak: pixabay.com
Vitaminlerin Keşfi
1905 yılında William Fletcher adlı bir İngiliz, vitamin olarak bilinen özel faktörlerin gıdalardan çıkarılmasının hastalıklara yol açıp açmayacağını belirleyen ilk bilim adamı oldu. Doktor Fletcher, Beriberi hastalığının sebeplerini araştırırken bu keşfi yaptı. Fletcher, parlatma işlemi sırasında pirincin çıkartılan kabuğunda özel besinlerin bulunduğundan şüpheleniyordu.
1906’da İngiliz biyokimyacı Sir Frederick Gowland Hopkins, insan vücudundaki bazı besin faktörlerinin (proteinler, karbonhidratlar, yağlar ve mineraller) büyüme için önemli olduğunu keşfetti: keşfi onun 1929 Nobel Ödülü’nü almasına (Christiaan Eijkman ile birlikte) yol açtı. 1912’de Polonyalı bilim adamı Cashmir Funk, gıdaların özel beslenme kısımlarına “vitamin” adını (“vita” “yaşam” anlamına gelir – “amin” ise pirinç kabuğundan izole edilen tiaminde bulunan bileşiklerin adından gelmiştir) verdi. Hopkins ve Funk birlikte, vitamin eksikliğinin insanı hasta edebileceğini öne sürdüler.
Spesifik Vitamin Keşifleri
20. yüzyıl boyunca, bilim insanları gıdada bulunan çeşitli vitaminleri izole edip tanımlayabildiler. İşte popüler bazı vitaminlerin kısa bir geçmişi.
A Vitamini (retinol, retinal ve retinil esterleri içeren bir grup yağda çözülebilen retinoid) – Elmer V. McCollum ve Marguerite Davis, 1912-1914 yılları arasında A Vitamini keşfetti. 1913 yılında Yale araştırmacıları Thomas Osborne ve Lafayette Mendel, tereyağında A vitamini olarak bilinen ve yağda çözünen bir besin keşfetti. A vitamini ilk olarak 1947’de sentezlendi.
B Vitamini (vücudun karbonhidratları, yağları ve proteinleri enerjiye dönüştürmesine yardımcı olan suda çözünür bir vitamin olan biotin olarak bilinir) —Elmer V. McCollum B vitaminini de 1915-1916 yılları arasında keşfetti.
B1 Vitamini (ayrıca tiamin olarak da bilinir, enerji metabolizmasında kritik bir rol oynayan suda çözünür bir B vitaminidir) -Casimir Funk, 1912’de B1 Vitamini’ni (tiamin) keşfetti.
B2 Vitamini (ayrıca, riboflavin olarak da bilinir, enerji üretiminde, hücresel fonksiyonda ve metabolizmada önemli bir rolü vardır) – D.T. Smith, E.G. Hendrick, 1926’da B2’yi keşfetti. Max Tishler, esansiyel B2’yi sentezlemek için yöntemler icat etti.
Niacin – Amerikan Conrad Elvehjem, 1937’de Niacin’i keşfetti.
Folik asit – Lucy Wills, 1933 yılında Folik asiti keşfetti.
B6 Vitamini (son derece çok yönlü ve temel olarak protein metabolizması üzerinde çalışan altı bileşik) – Paul Gyorgy, 1934’te B6 Vitamini’ni keşfetti.
C Vitamini (askorbik asit, kollajenin biyosentezi için gerekli) – 1747’de, İskoç deniz cerrahı James Lind, narenciye gıdalarındaki bir besinin iskorbüt hastalığını önlediğini keşfetti. Norveçli araştırmacılar A. Hoist ve T. Froelich tarafından 1912’de yeniden keşfedildi ve tanımlandı. 1935’te C vitamini yapay olarak sentezlenen ilk vitamin oldu. Bu süreç, Zürih’teki İsviçre Yüksek Teknoloji Enstitüsü’nden Dr. Tadeusz Reichstein tarafından icat edildi.
D Vitamini (bağırsakta kalsiyum emilimini arttırır ve kemik mineralizasyonunu sağlar) – 1922’de Edward Mellanby, raşitizm denilen bir hastalığı araştırırken D Vitamini keşfetti.
E Vitamini (önemli antioksidan) – 1922’de, Kaliforniya Üniversitesi araştırmacıları Herbert Evans ve Katherine Bishop, yeşil yapraklı sebzelerde E Vitamini keşfetti.
Koenzim Q10
Erika Schwartz MD adlı bir doktor Kyowa Hakko USA tarafından yayınlanan “Koenzim Q10 – Enerjilendirici Antioksidan” adlı bir raporda şöyle yazdı:
“Koenzim Q10, 1957 yılında Wisconsin Üniversitesi Enzim Enstitüsü’nün bir bitki fizyoloğu olan Dr. Frederick Crane tarafından keşfedildi. Japon üreticiler tarafından geliştirilen özel fermantasyon teknolojisi kullanılarak, CoQ10’un uygun maliyetli üretimi 1960’ların ortalarında başladı. Fermantasyon dünya çapında baskın üretim yöntemi olmaya devam ediyor. ”
1958’de Dr. D.E. Dr. Karl Folkers (Merck Laboratories’de araştırmacı ekibine liderlik eden Folkers) altında çalışan Wolf, ilk olarak koenzim Q10’un kimyasal yapısını açıkladı.
