Yaprak Nedir? Yaprağın Özellikleri ve Yaprak Çeşitleri Nelerdir?

0
Advertisement

Yaprak nedir? Bitkilerin hayati bir organı olan yaprak ne işe yarar? Yaprakların özellikleri, çeşitleri, görevleri, parçaları hakkında bilgi.

yaprak hücresi

Yaprak Hücresi

Yaprak; Bitkilerin, soluma, terleme ve besinleri hazırlama işlerini gören organıdır. Bu bakımdan bir bitkinin yapraklarını, hayvanların akciğerlerine benzetebiliriz.

Yapraklar genel olarak yeşil renktedir, dalların üzerindeki düğümlerden çıkan, yassı, tabaka görünüşündedir. Ender olarak yapraklarının üzeri kahverengimsi kırmızıya çalan süs bitkilerine benzer. Bitkilerin büyük bir kısmı kışın yapraklarını döker; kış gelince yaprağını dökmeyen bitkiler de vardır. Bunlara sürel yapraklı bitkiler denir. Çam, sürel yapraklı ağaçlardandır.

İlk yapraklar, tohumdaki yavru bitkinin yaprakçıklarından meydana gelirler. Daha sonraki yapraklar gövde ve dallardaki sivri tomurcuklardan çıkar.

Bir yaprak, genel olarak yassı bir kısımla bunu dala bağlayan ince uzun saptan meydana gelir. Yaprağın geniş, el içine benzeyen kısmına yaprağın ayası denir. Bunun ortasında saptan uca kadar uzanan kalınca bir damarla, bu damardan iki yanlara ayrılan daha ince damarlar bulu-

Yaprak sapının dala bağlandığı yerde bir oyuk meydana gelmiştir. Burada ayrıca «kulakçık» denen bir yaprakçık bulunur.

Advertisement
yaprak

Kaynak : pixabay.com

Yaprak Çeşitleri:

Yaprak Çeşitleri

Yaprak Çeşitleri

Yapraklar, dal üzerinde sıralanışlarına, damarlarının dağılış biçimine, kenarlarının girintili çıkıntılı olmasına göre çeşitlere ayrılır. Bazıları ballıbaba, zeytin vs. de olduğu gibi dalda karşılıklı sıralanmıştır. Bazısı, ayçiçeğinde olduğu gibi birbiri ardına gelir; ya da yapışkan ve zakkumda olduğu gibi halka şeklinde sıralanır.

Yapraklar, ayasının ve damarlarının dağılışına göre de çeşitlere ayrılır

  • Şerit biçimi yapraklar; kenarları düz, damarları paralel olan yapraklardır (Buğday, mısır gibi).
  • Yürek biçimi yapraklar kenarları dişli, damarları tavuk tüyü gibi dağılmış olan yapraklardır (Erik gibi).
  • Yuvarlak ve el ayası biçimi yapraklar; kenarları oymalı, damarları elin parmaklan gibi dağınık olan yapraklardır (Asma, incir, ebegümeci gibi).
  • İğne, diken ve sülük biçimi yapraklar ise çamların iğneye, kaktüslerin dikene, bezelyenin sülüğe benzeyen yapraklarıdır. Yalnız bir yaprak ayasından meydana gelen yapraklara basit yapraklar denir. Bileşik yapraklar ise, yan damarlar boyunca küçük parçalara ayrılmış yapraklardır (Gül, yonca, maydanoz, at kestanesi yaprakları gibi).

Yapraklar bitkinin hayatında önemli rol oynayan organlardır. Yaprağın üzerinde «gözenek» adı verilen çok küçük delikçikler vardır. Yaprak bu deliklerden, bazı gaz alışverişi yapar: Havadaki oksijeni alarak, bunun yerine karbondioksit gazı çıkarır. Gözeneklerden, su buharı çıkar. Bu olaya «terleme» denir, bitkiyi sıcaktan korur. Gözenekler birçok bitkinin yapraklarının alt yüzeyinde bulunur. Asma yapraklarında böyledir. Buğday gibi bazı bitkilerin yapraklarında ise hem alt, hem de üst yüzlerde gözenek vardır. Su üzerinde yaşayan bitkilerin yapraklarının suya değen yüzlerinde, su içinde yaşayan bitki yapraklarının iki yüzünde gözenek bulunmaz.

Yaprağın öteki önemli görevi de içindeki klorofil sayesinde güneş ışığı enerjisiyle karbondioksit ve suyu birleştirerek bitkiye besin maddeleri hazırlamasıdır


Yorum yapılmamış

  1. Çok güzel bir site
    Herkeze tavsiye ederim
    ♥bayıldım♥bu♥siteye♥
    ★★★nkfu★★★
    Nkfu ★★★nkfu
    ★★★ nkfu ★★★
    Nkfu ★★★ nkfu
    ★★★nkfu★★★

Reply To ismini sevmeyen kız Cancel Reply