Yay Nedir? Ne İşe Yarar?

0
Advertisement

Yay nedir? Yaylar nasıl ve nerede kullanılır, ne işe yarar, özellikleri nelerdir? Yaylar hakkında kısaca bilgi.

yayYaylar; Yaylar genellikle metalden yapılan ve değişik biçimli materyallerdir; yayların ince düz yaylar, kablolar ve miller gibi değişik biçimleri vardır. Yaylar, hızlı veya yavaş şekilde serbest bırakılabilen türden enerji depolar. Enerji serbest bırakıldığında yay, bir şey ya da bir makine parçasına hareket kazandırabilir. Sarmal yaylar, oyuncakların içindeki otomatik parçalarda kullanılır.

Yay genellikle özel bir çelikten üretilir. Böylelikle ne kadar sıkıştırılır, esnetilir ya da eğilirse eğilsin orijinal şekline geri dönmekte zorlanmaz. Ayrıca yaydaki çeliğin art arda aldığı darbeler karşısında kırılmaması ve çatlamaması gerekir.

Yaylar elastik diye adlandırdığımız esnek malzemelerden üretilir. Kauçuk bir şerit elastiktir. Odun, çelik ve plastik kauçuğa oranla daha az elastik materyallerdir; ancak yine de elastiktirler. Örneğin tahta bir yer döşemesinde yürüdüğünüzde döşeme esner ve eski şekline döner. Kauçuk ve kauçuk benzeri malzemelere elastomer adı verilir ve yay görevi görebilir. Motor destekleri genellikle kauçuk ya da elastomerden yapılır ve bazı bisikletlerde elastomer yaylı süspansiyon sistemleri vardır. Parmağınızı bir bisiklet pompasının deliğinin üstüne kapatarak kolu hareket ettirdiğinizde, içerideki havanın yaya benzer bir hareket yarattığını fark edersiniz. Bu sistem gaz yaylan ve bazı motorlu taşıtlarda da kullanılır.

Helezonik (sarmal) yaylar, bazı yataklarda yattığınız yeri yumuşak kılmakta kullanılır.

Hareketli motorda, çelikten yapılmış sarmal bir bobin tekerlekleri çevirir.

Advertisement

Kapı zilindeki yay, esnek bir metalden yapılır.

Bazı kamyonlar çelikten yapılmış esnek şeritlerin birbirine eklenmesinden oluşan yaprak yaylar kullanırlar.


Leave A Reply