Yemek Borusu (Özefagus) nedir, neden olur, nasıl anlaşılır? Yemek Borusu (Özefagus) kanseri belirtileri ve tedavi yöntemleri nelerdir?
Özefagus kanseri nedir?
Yemek borusu, yiyecekleri boğazdan mideye taşımaktan sorumlu olan içi boş kaslı bir tüptür. Yemek borusu kanseri, yemek borusunun iç yüzeyinde kötü huylu bir tümör oluştuğunda ortaya çıkar.
Tümör büyüdükçe, derindeki dokuları ve yemek borusunun kasını etkileyebilir. Yemek borusunun uzunluğu boyunca, yemek borusunun ve midenin birleştiği yerde dahi bir tümör ortaya çıkabilir.
Yaygın yemek borusu kanseri türleri nelerdir?
İki yaygın yemek borusu kanseri türü vardır:
Skuamöz hücreli karsinom, kanser, yemek borusunun iç yüzeyini oluşturan düz, ince hücrelerde
meydana gelir. Bu form sıklıkla yemek borusunun üstünde veya ortasında görülür, ancak her yerde görülebilir.
Adenokarsinom, kanser, yemek borusunun, mukus gibi sıvıların üretiminden sorumlu olan glandüler hücrelerinde meydana gelir. Adenokarsinomalar en çok yemek borusunun alt kısmında görülür.
Yemek borusu kanserinin belirtileri nelerdir?
Yemek borusu kanserinin erken evrelerinde, muhtemelen herhangi bir belirti yaşamazsınız. Kanser ilerledikçe, şunları deneyimleyebilirsiniz:
sebepsiz kilo kaybı
hazımsızlık
mide ekşimesi
yutkunurken ağrı veya zorlanma
yerken sık sık boğulma hissi
kusma
göğüs ağrısı
yorgunluk
kronik öksürük
hıçkırıklar
Özefagus kanserine ne sebep olur?
Çoğu kanserde olduğu gibi, yemek borusu kanserinin nedeni henüz bilinmemektedir. Yemek borusu ile ilgili hücrelerin DNA’sındaki anormallikler (mutasyonlar) ile ilişkili olduğuna inanılmaktadır. Bu mutasyonlar, hücrelerin normal hücrelerden daha hızlı çoğalmalarını işaret eder.
Bu mutasyonlar, bu hücrelerin gerektiğinde ölmeleri için sinyalleri de bozar. Bu onların biriktmesine ve tümör oluşturmalarına neden olur.
Kimler risk altındadır?
Uzmanlar, özofagus hücrelerinin tahrişinin kanser gelişimine katkıda bulunduğuna inanmaktadır. Tahrişe neden olabilecek bazı alışkanlıklar şunlardır:
alkol tüketmek
sigara içmek
gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH)
Aşırı kilolu olmak
yeterince meyve ve sebze yememek
Akalazya hastalığına sahip olmak (özefagusun altındaki kasın uygun şekilde gevşemediği bir durum)
Özofagus kanseri riski taşıyan kişiler arasında aşağıdakiler bulunur:
Erkeklerde yemek borusu kanserine yakalanma riski kadınlardan üç kat daha fazladır
Özofagus kanseri gelişme şansınız yaşla birlikte artar. 45 yaşın üzerindeyseniz, riskiniz daha yüksek olabilir.
Özefagus kanseri tanısı
Özefagus kanseri teşhisi için test yöntemleri aşağıdakileri içerir:
***Boğazınıza inen bir tüpe bağlanmış olan bir kameranın bulunduğu bir aletin kullanılması olan endoskopi yardımıyla doktorunuz, anormalliği ve tahrişi kontrol etmek için yemek borunuzun iç yüzeyini inceler.
***Baryum yutulması, yemek borunuzun iç yüzeyini görmek için doktorunuzun kullandığı bir röntgen görüntüleme testidir. Görüntüler elde edilirken baryum denilen bir kimyasal yutulur.
***Biyopsi, doktorunuzun şüpheli doku örneğini bir endoskop yardımıyla çıkardığı ve test için laboratuara gönderdiği bir süreçtir.
***Kanserin vücudun diğer bölümlerine yayılıp yayılmadığını görmek için BT taraması, PET taraması veya MRI kullanılabilir.
Tedavi Nasıl Yapılır?
Kanser vücudunuzun diğer bölümlerine yayılmadıysa doktorunuz ameliyat önerebilir.
Doktorunuz ayrıca kemoterapi veya radyasyon tedavisi önerebilir. Bu tedaviler bazen yemek borusundaki tümörleri küçültmek için de yapılır, böylece ameliyatla daha kolay çıkarılabilirler.
Cerrahi Müdahale
Kanser küçükse ve yayılmadıysa, doktorunuz endoskop ve birkaç küçük insizyon kullanarak minimal invaziv bir yaklaşım kullanarak tümörü çıkarabilir.
Standart yaklaşımda cerrah, yemek borusunun bir kısmını ve bazen de lenf bezlerini çıkarmak için daha büyük bir kesi ile çalışır. Yemek borusu, mide veya kalın bağırsaktaki doku ile yeniden oluşturulur.
Ağır vakalarda, midenin üst kısmının bir kısmı da çıkarılabilir.
Cerrahinin riskleri arasında ağrı, kanama, yemek borusunun mideye bağlı olduğu bölgede sızıntı, akciğer komplikasyonları, yutma sorunları, bulantı, mide ekşimesi ve enfeksiyon yer alabilir.
Kaynak: pexels.com
Kemoterapi
Kemoterapi, kanser hücrelerine saldırmak için ilaç kullanımını içerir. Kemoterapi ameliyattan önce veya sonra kullanılabilir. Bazen radyasyon tedavisi kullanımına eşlik eder.
Kemoterapinin bir dizi olası yan etkisi vardır. Çünkü kemoterapi ilaçları sağlıklı hücreleri de öldürür. Yan etkileriniz doktorunuzun kullandığı ilaçlara bağlı olacaktır. Bu yan etkiler şunları içerebilir:
saç kaybı
mide bulantısı
kusma
yorgunluk
Ağrı
nöropati
Radyasyon tedavisi
Radyasyon tedavisi, kanser hücrelerini öldürmek için radyasyon ışınlarını kullanır. Radyasyon dışarıdan (bir makinenin kullanımıyla) veya içten (tümörün yakınında bulunan ve brakiterapi olarak adlandırılan bir cihazla) uygulanabilir.
Radyasyon kemoterapiyle birlikte yaygın olarak kullanılır ve kombine tedavi kullanıldığında yan etkiler genellikle daha şiddetlidir. Radyasyonun yan etkileri şunları içerebilir:
güneş yanığı gibi görünen bir cilt
yutarken ağrı veya zorluk
yorgunluk
yemek borusu astarında ağrılı ülser
Tedavi bittikten uzun bir süre sonra tedavinin bazı yan etkilerini deneyimlemek mümkündür. Bunlar, dokunun daha az esnek hale geldiği ve yemek borusunun daralmasına neden olarak ağrılı veya yutulmasını zorlaştıran özofagus darlığı içerebilir.
Hedefli terapi
Hedefe yönelik tedaviler, kanseri tedavi etmenin bir yolu olarak kanser hücreleri üzerindeki spesifik proteinleri hedefleyebilir. Yemek borusu kanserlerinin küçük bir kısmı Trastuzumab ile tedavi edilebilir. Protein, kanser hücrelerinin büyümesine yardımcı olan, kanser hücresinin yüzeyindeki HER2 proteinini hedefler.
Ayrıca, kanserler yeni kan damarları oluşturarak büyüyebilir ve yayılabilir. Ramucirumab “monoklonal antikor” denilen bir tür hedefe yönelik tedavidir ve bu, yeni kan damarlarının yapılmasına yardımcı olan VGEF adlı bir proteine bağlanır.
Diğer tedaviler
Özofagusunuz kanser sonucu tıkanırsa, doktorunuz özofagusunuzu açık tutması için stent (metalden yapılmış bir tüp) yerleştirebilir.
Ayrıca, tümöre, ışığa maruz kaldıklarında tümöre saldıran, ışığa duyarlı bir ilaç enjekte edilmesini içeren fotodinamik terapiyi de kullanabilirler.
Yemek borusu kanserini önleme
Yemek borusu kanserini önlemenin kesin bir yolu olmasa da, riskinizi azaltmak için atabileceğiniz birkaç adım vardır:
Sigaradan ve tütün çiğnemekten kaçınmak çok önemlidir.
Alkol tüketiminizi sınırlandırmanız da riski azaltır.
Bol miktarda meyve ve sebze içeren bir diyet ve sağlıklı kilonuzu korumak yemek borusu kanserinden korunmanın etkili yolları olabilir.
