Yeni Çağda Avrupa’da gerçekleşen coğrafi keşifler nelerdir? Coğrafi keşiflerin nedenleri ve sonuçları hakkında maddeler halinde bilgi.
YENİÇAĞDA AVRUPA’DA COĞRAFİ KEŞİFLER
XV. ve XVI. yüzyıllarda bazı Avrupalı devletlerin dünyanın bilinmeyen bölgelerini keşfetme faaliyetlerine Coğrafi Keşifler denilmektedir.
Coğrafi Keşifler’in Nedenleri
- *** Pusulanın geliştirilmesi
- *** Gemi yapım tekniğinin geliştirilmesi ve okyanuslara dayanıklı büyük gemilerin yapılması
- *** Bazı Avrupalı devletler tarafından, doğunun zenginliklerine ulaşabilmek amacıyla ipek ve Baharat Yollarına alternatif olabilecek yeni ticaret yolları aranması
- *** Hristiyanlık dininin yayılmak istenmesi
- *** Avrupa’ya değerli madenlerin getirilmek istenmesi
- *** Haçlı Seferleri sırasında coğrafya bilgisinin artması
- *** Dünyayı tanımak amacıyla merak duygusunun artması
- *** Cesur denizcilerin yetişmesi
Yapılan Bazı Keşifler
İlk keşif hareketleri Fransız ve Cenevizli gemiciler tarafından Batı Afrika sahillerinde ve Atlas Okyanusu’nda gerçekleştirildi. Fakat Avrupa’daki Yüzyıl Savaşları nedeniyle bu faaliyetler uzun bir süre kesintiye uğradı.
Portekizli bir gemici olan Bartolomeo Dlas 1487 yılında Afrika’nın güneyine ulaştı. Buraya Ümit Burnu adı verildi. Bu geçiş noktasının keşfi ile Hint Okyanusu yolu açılmış oldu.
1498 yılında yine Portekizli gemici Vasco de Gama Ümit Burnu’nu geçerek Hint Okyanusu’na çıktı ve Hindistan’a ulaştı. Böylece Hindistan’a doğruca ulaşılabilen yeni bir ticaret yolu bulunmuş oldu.
Bu gelişmelerden sonra Portekizliler, bölgede sömürgecilik faaliyetlerine başladılar. Bölgedeki Müslümanların, Osmanlı Devleti’nden yardım istemeleri sonucu, Osmanlı Devleti Hint Deniz Seferleri’ni düzenledi fakat Portekizlilere karşı yeterince etkili olamadı.
ispanya’dan hareket eden Kristof Kolomb, 1492’de Hindistan sandığı Amerika kıtasını keşfetti. Burasının yeni bir kıta olduğu, Kolomb’un ölümünden sonra 1507’de Ameriko Vespucci adlı denizci tarafından ispatlandı.
İngiliz ve Fransızlar Kuzey Amerika’da, İspanyollar da Kuzey Amerika’nın güney kısımlarında sömürgeler oluşturdular.
Portekizli gemici Macellan, 1519’da Alman İmparatoru Şarlken’in desteği ile denizlere açıldı. Amerika’yı güneyden dolaşarak Büyük Okyanus’a ulaştı. Yolculuk sırasında yerlilerle yaptığı bir çarpışmada ölünce yardımcısı Del Kano bu seyahati tamamlayarak 1522’de ispanya’ya döndü. Böylece ilk kez dünyanın çevresi dolaşılarak dünyanın yuvarlak olduğu ispatlanmış oldu.
Coğrafi Keşiflerin Sonuçları
- *** Yeni yerler ve kıtalar keşfedildi.
- *** İspanya ve Portekiz başta olmak üzere İngiltere, Fransa, Hollanda gibi ülkeler, sömürge imparatorlukları oluşturdular.
- *** Yeni keşfedilen topraklardan Avrupa’ya bol miktarda altın ve gümüş getirildi.
- *** Bu seferleri maddi olarak destekleyen ve ticaretle uğraşan burjuva sınıfı zenginleşti. Bu kişiler Avrupa’da Asillerin topraklarını satın alarak, büyük servet kazandılar. Böylece Rönesans’a zemin hazırlanmış oldu.
- *** Avrupa’dan, yeni keşfedilen topraklara göçler başladı.
- *** Özellikle Afrika ile Amerika arasında köle ticareti başladı.
- *** Yeni ticaret yolları bulundu. Böylece Avrupalılar vergi ödemeden, Hindistan’dan aldıkları malları kolayca Avrupa’ya ulaştırmayı başardılar. Bunun sonucunda Avrupalıların ekonomik yönden Osmanlı Devleti’ne bağımlılıkları sona erdi.
- ***Akdeniz limanları önemini kaybederken Atlas Okyanusu üzerindeki limanlar değer kazandı. Türklerin elindeki ipek ve Baharat yolları önemini kaybetti.
- ***Keşfedilen yerlerdeki yeni bitkiler bütün dünyaya yayıldı.
- *** Coğrafi Keşifler sonucunda, dünyanın yuvarlak olduğunun anlaşılması kiliseye olan güvenin sarsılmasına neden oldu.
- *** Skolastik düşünce zayıfladı ve merak duygusu arttı.
- *** Katolik Kilisesi’nin otoritesi Avrupa’da sarsılırken, yeni keşfedilen yerlerde Hristiyanlık yayıldı.
- *** Coğrafi Keşifler Osmanlı Devleti’ni olumsuz yönde etkilemiştir. ipek ve Baharat yolları önemini kaybettiği için Osmanlı Devleti’nin bu yollardan elde ettiği gelirler azaldı. Bu durum, Osmanlı Devleti’ni ekonomik bakımdan zor duruma düşürdü.
- *** Coğrafi keşifler sonucu, Avrupa’ya bol miktarda altın ve gümüş gelmesi, Avrupalıların bu altın ve gümüşleri; Akdeniz ve özellikle de Osmanlı pazarlarında harcamaya başlamalarına neden oldu. Bu durum Osmanlı ekonomisinde para miktarının artmasına ve ilk kez enflasyon ve pahalılık yaşanmasına neden oldu.
- *** Portekizlilerin sömürgeleştirme faaliyetleri nedeniyle Osmanlı Devleti Hint Deniz Seferleri’ni düzenledi.
