Yönetim bilimi nedir, hangi konuyu içine alır? Yönetim biliminin özellikleri, yönetim ve yönetici kavramlarının açıklaması.
Yönetim Bilimi Nedir?
Yönetim, uygarlık tarihi boyunca örgütlenmiş toplumların ilgi duydukları bir kavram olmuştur. Yönetim günümüzde de önemini koruyan bir kavram olarak değerlendirilmektedir. İnsanlar türlü nedenlerden ötürü amaçlarına ulaşabilmek için başkaları ile işbirliği yapmayı ve tek başlarına ulaşamadıkları amaçlarına bu işbirliği sayesinde ulaşmayı zorunlu görürler. Ekonomik mal ya da hizmet üreten işletmeler ilerlemiş ve örgütlenmiş bir yönetim sisteminin sonucu olarak oluşmaktadır. Başarı sağlanan temel işlerin tümünün temelinde örgütlenmiş çalışmaların yattığı görülür ve bu çalışmalara toplumumuzun her kesiminde rastlanır. Yaşamın farklı alanlarında sürdürülen çalışmaların istenilen amaçlara en iyi bir şekilde yöneltilebilmesi için insanın karşısına “Yönetim” kavramı çıkmaktadır.
Yönetim, ortak bir amacı gerçekleştirmek için bireysel ve grupsal çalışmaların eş güdümlenmesi olarak tanımlanırken bir başka tanıma göre diğer kişilerin faaliyetleri aracılığıyla işlerin yapılması olarak gösterilmektedir.
Yönetim “Belli bir amacın gerçekleştirilebilmesi için, işletme faaliyetlerinin planlanması, örgütlenmesi, yönlendirilmesi, eş güdümlenmesi ve kontrol edilmesi” biçiminde özetlenebilir.
Bir yönetim olayından söz edilebilmesi için gerekli olan özelliklerde şöyle sıralanabilir:
- Her şeyden önce yönetimden söz edilebilmesi için insanların varlığı gereklidir.
- İnsanların işbirliğinin sağlanması gereklidir.
Yönetim kavramı ile birlikte yönetici kavramı ortaya çıkmaktadır:
Yönetici, kârı ve riski başkasının olmak üzere mal veya hizmet üretmek için üretim öğelerinin alımını yapan veya yaptıran bunları belli gereksinimleri doyurma amacına yönlendiren, işletmeyi girişimci adına çalıştırmak sorumluluğu bulunan kimsedir.
Yöneticiyi girişimciden ayıran fark çalışmalar sonucu ortaya çıkan riske katlanmaması, başka bir ifadeyle kar veya zararın sahibi olmamasıdır. Yönetici emeği karşılığı ücret, prim ve/veya kardan pay alarak işletmeyi saptanan amaçlara ulaştırmaya çalışır.
Büyük işletmelerde başarı derecesi işletme sahibinin göstereceği kişisel çaba ve harcayacağı enerjiden çok gittikçe artan ve karmaşıklaşan yönetim işlerini kendisiyle paylaşacak iş görenin görevinin seçiminde ki isabet ve işletmede kuracağı örgütün mükemmelliğine bağlı olacaktır. Hangi tür işletme olursa olsun işletmedeki mevcut olanak ve kaynakların işletme amaçları doğrultusunda planlanması ve faaliyetlerin bu doğrultuda düzenlenmesi ve yürütülmesi gerekmektedir. Bu faaliyetleri yerine getiren işletmenin işlevi “YÖNETİM” olmaktadır.
Yönetim biliminin ilişkili olduğu diğer bilim dalları
- İdare hukuku
- Siyaset bilimi
- İşletme yönetimi
- Ekonomi
- Felsefe, psikoloji, sosyoloji
- Tarih
- Sanat
