Zeytinin Özellikleri Nelerdir? Zeytin Nasıl Yetiştirilir? Zeytinyağı Özellikleri

0
Advertisement

Zeytin nedir? Zeytinin özellikleri nelerdir? Zeytin nasıl yetiştirilir? Zeytinyağı nasıl elde edilir, hakkında bilgi. Yurdumuzda zeytincilik.

zeytin

Kaynak: pixabay.com

Zeytin

Zeytin; Çok eski çağlardan beri, meyvaları için yetiştirilen bir ağaçtır. Meyvaları salamura yapılarak yendiği gibi, ezilerek yağ çıkarmakta da kullanılır. Bu bakımdan endüstri değeri yüksek olan bitkilerin başında gelir. Zeytingiller familyasındandır.

Zeytin ağacı, yüksekliği 2-8 metre arasında değişen, kökleri toprağın derinine giden bir ağaçtır. 12-15 m. yüksekliğinde olanları da vardır. Akdeniz ülkelerinde en elverişli şartları bulduğundan kolay yetişir. Çok zaman yan dalları tepe dallarından daha çok geliştiğinden, ağaç yaygın bir hal alır Dallar seyrek ve dağınık, gövdeyi saran kabuklar esmer renkli ve yer yer çatlaktır. Yaşlı ağaçların üzerinde urlar meydana gelir, zamanla içleri yavaş yavaş boşalır. Yapraklarının bir tarafı koyu, bir tarafı açık yeşildir. Zeytin ağacı salkım durumunda, beyaz çiçekler açar, her çiçek 2-3 gün kadar açık kalır.

Zeytin meyvası başlangıçta erik gibidir. Olgunlaştıkça esmerleşir, boz siyah, sonunda da kuzgunî siyah olur. Meyva, altı ayda olgunlaşır. Meyvanın etli kısmında %25 oranında zeytinyağı vardır. Çekirdeğin içi acı olup, az yağlıdır.

Zeytin ağacı çok uzun ömürlüdür. 700, hattâ 1000 yıl yaşayan ulu zeytin ağaçları vardır. Bunların gövdelerinin çevreleri 5-6 metreye varır.

zeytinyagi

Kaynak: pixabay.com

Zeytin Nasıl Yetiştirilir?

Zeytin killi, kireçli, sıcak ve kuru, su geçirir topraklarda yetişir. Düzlük yerlerin tepelere doğru yükselen, fakat ılık rüzgârlı yerlerinden hoşlanır. 30 yaşından sonra meyva vermeye başlar. Delice denen, yabani zeytin ağaçlarını aşılayarak ağacın daha erken ürün vermesi sağlanabilir.

Advertisement

Zeytinlerin toplanması ya el ile silkerek, ya da sırıkla vurarak yapılır. Meyvaların toplanması ekimde başlar, ocağa kadar sürer. Yemeklik yeşil zeytin yapılacak meyvalar henüz tam olmadan, ağustos, eylül aylarında elle toplanır. Bunlar acı olduklarından hafif kireçli su içinde bir müddet bırakılarak acılıkları giderilir. Birkaç gün de temiz su içinde bırakılıp yıkandıktan sonra salamuraya konurlar.

Yemeklik siyah zeytinler ise iyice olgunlaştıktan sonra toplanır, yeşil zeytin gibi iyice terbiye edilir, sonra da bir sıra zeytin, bir sıra tuz olmak üzere küfelere basılır.

Yağ elde edilmek istenen zeytinler silki-lerek, ya da çırpılarak toplanır. Toplanan zeytin yığınlarını sık sıkı karıştırmak ve altüst etmek, tanelerin çabuk kızışmasını ve kötü bir koku peyda etmesini önler, Tamamıyla olgunlaşmış ve elle toplanmış zeytinlerden en iyi yağ elde edilir. İyice olmamış zeytinlerin yağları ve elle toplanmamış zeytinlerin yağları ya açık sarı, ya da beyaza yakın renkte olur. Lezzeti yakıcı olup makbul sayılmaz.

Yurdumuzda Zeytincilik

Yurdumuzun Ege, Marmara Bölgeleri’nde, Karadeniz kıyılarının Sinop’tan Polathane’ ye kadar, güneyde Adana, Tarsus, Ceyhan vadisi, Urfa, Maraş, bölgelerinde çok zeytin yetiştirilir. Yenilen zeytinlerle yağ çıkartılan zeytinler başka başkadır. Mudanya yakınlarında yetiştirilen Tirilye zeytini çok lezzetli bir zeytindir. Az yağlı ve salamurada iyi bir lezzet kazanan Edremit zeytini ile çok yağlı Ayvalık zeytini yurdumuzun en ünlü zeytin çeşitlerinin başında gelir.. Zeytin iştah açıcı bir besin maddesi olmakla beraber pek çok fakirin sofrasına girer. Öte yandan zeytinyağı da önemli bir besin maddesidir.

Zeytinyağı

Kaynak: pixabay.com

Zeytinyağı

Zeytinyağı hoş lezzetli ve sindirimi kolay bir besin maddesidir. Asit derecelerine göre ayrılırlar. Asit derecesi %0.3 -%0.5 olanlar süzülmüş temizlenmiş yağlardır. Bunlara rafine yağlar denir. Asit derecesi %1 olanlar içme, %1-l,5 olanlar ekstra ekstra. % 1,6-2,5 olanlar ekstra, %2,6 – 3,5 olanlar birinci yemeklik, %3,6 – 4,5 olanlar da ikinci yemeklik yağlardır. Asit derecesi %5 – 8 olanlardan iyi kalite^sabun yapılır, %8’den daha fazla oranda asitli olanlardan da ikinci kalite sabun yapılır. Zeytinyağı doktorlukta da kullanılır. Karaciğer ve böbreklerinden hasta planlara ilaç gibi zeytinyağı içirilir.

Zeytingiller. — Bitkiler âleminde ikiçeneklilerden bir bitki familyasıdır. Bu familyada zeytin, leylak”, dişbudak, yasemin gibi bitkiler yer alır.

Advertisement


Leave A Reply