Zooloji Nedir? Zooloji Neyi İnceler? Çalışma Şekli Nasıldır? Amacı Nedir?

0
Advertisement

Zooloji nedir? Zooloji bilimi neyi inceler, zoolojinin çalışma şekli, gelişmesi, çalışma yapan bilim adamları hakkında bilgi.

Zooloji, doğa bilimlerinin hayvanları inceleyen dalı; hayvanbilimdir. Botanik (bitkibilim) ile birlikte biyolojinin (dirimbilim) iki ana dalından biri olan zooloji, hayvanları çeşitli açılardan biri olan zooloji, hayvanları çeşitli açılardan inceler ve birçok alt dala ayrılır. Morfoloji ya da anatomi hayvanların yapı ve biçimlerini, histoloji hücre yapışım, fizyoloji bir organın başka organlarla ilişkisini ve çalışmasını, embriyoloji tek hücreden başlayarak canlının dünyaya gelişine kadar geçirdiği evreleri, genetik canlının yapısal ve işlevsel özelliklerinin sonraki kuşaklarda ortaya çıkış biçimlerini ve nedenlerini, psikoloji de hayvanların davranış biçimlerini inceler.

Bu dallanmanın dışında zoolojiye yardımcı olan birkaç yan bilim dalı daha vardır: Paleontoloji soyu tükenmiş, ancak varlıklarına ilişkin bilgileri günümüze ulaşmış fosiller yardımıyla elde eder. Ekoloji hayvanların yaşadıkları çevreyi, bu çevredeki yaşam koşullarım ve çevreye uyumu inceler. Zoocoğrafya ise hayvanların karada ve sulardaki dağılımı ile uğraşır. Bu bilim dallarının da kendi içlerinde dallanmaları vardır.

İnsan yaşadığı çevrede bulunan hayvanları bir sınıflanma içine sokmak için ilk kez ilkçağda uğraşmaya başladı. Bu alandaki ilk ciddi çalışmayı Aristoteles (İÖ 384-322) gerçekleştirdi. Onun bu girişimi, bir bakıma zoolojinin temelini oluşturur. Sonraları Genç Plinius (İS 23-79) ile Galenius (İS 130-200) bu bilim dalına damgalarını bastılar. Rönesans döneminde Leonardo da Vinci (1452-1519), Andreas Vesalius gibi ünlü kişiler hayvanların anatomik ve fizyolojik yapılarını incelediler. 17. ve 18. yüzyıllarda William Harvey (1578-1657), Marcello Malpighi (1628-1694), Anton van Leeuwenhoek (1632-1723), Caspar Friedrich Wolff (1733-1794) gibi bilim adamları hayvanların anatomik ve fizyolojik yapılarına ilişkin büyük adımlar attılar. Hayvanların sınıflandırılmasına ilişkin ilk büyük kapsamlı çalışmayı ise Carl Linnaeus (1707-1778) gerçekleştirdi; Lamarck (1744-1829) ve Darwin’in (1809-1882) evrim kuramını geliştirmeleri zoolojiye yeni bir boyut getirdi. 19. yüzyılda Herbert Spencer (1820-1903), Thomas H. Huxey (1825-1895) ve Ernst Haeckel’in (1834-1919) çalışmaları zoolojiye olan ilgiyi artırdı. 20. yüzyıl teknolojisinin getirdiği olanaklarla tüm bilim dallarında olduğu gibi zoolojide de büyük atılımlar gerçekleştirildi. Sınıflamalar daha kapsamlı ve ayrıntılı bir biçimde düzenlendi.

Hayvan Bilimi

Kaynak : pixabay.com


Kaynak – 2

Hayvanlar bilimidir. Hayvanların sınıflandırılması, yaşayışları, her çeşit özellikleri zooloji biliminin konusu içine girer. Zoolojinin çok eski bir tarihi vardır. Ünlü Yunan bilgini Aristoteles, kendi devrinde bilinen hayvanları toplamış, bunları başlıca iki grupta sınıflandırmıştı. Bu sınıflandırma bugünkü omurgalılar ve omurgasızlar sınıflandırmasını andırmaktadır. Bu sınıflandırma yüzyıllar boyunca ilim dünyasına ışık tutmuş, birçok bilgin, çalışmalarında bu sınıflandırmadan yararlanmıştı.

  • Aristoteles hayvanları sınıflandıranların başında gelir. Koyduğu esaslar yüzyıllarca bilim dünyasına ışık tuttu.
  • Fransız bilgini George Cuvier kemik fosillerini ilk olarak bilimsel şekilde inceleyen bilim adamlarından biri oldu.
  • İsveçli bilgin Louis Agassiz zoolojide önemli incelemelerde bulundu, daha çok deniz hayvanları üzerinde çalıştı.
  • Thomas Huxley adlı İngiliz bilgini de Avustralya bölgesinde, okyanusun içindeki hayvanlarla ilgili incelemeler yaptı.
  • Alman bilgini August Weisman kalıtım konusunda olumlu sonuçlar elde eden çalışmalarda bulundu.
  • Rus bilginlerden Ivan Pavlov daha çok hayvanların vücut yapıları ve kas sistemi konusunda çalıştı.

Zoolojinin bugünkü modern hüviyetini kazanması ancak XVI. yüzyıldan sonradır. İsveçli bilgin Linneaeus hayvanları sınıflandırarak bugünkü sistematiğin temellerini attı. George Cuvier adlı Fransız bilgini (1769-1832) kemik fosillerini bilimsel bir şekilde inceleyen bilginlerin ilki olmuş, öte yanda Buffon ( 1707-1788) ve Darwin ( 1809-1882) gibi bilim adamları bu konuda önemli ilerlemeler kaydetmişlerdi.

Advertisement

Louis Agassiz adlı İsveçli bilgin (1807-1873) balık fosilleri ve denizlerde yaşayan canlılar üzerinde çalıştı. Thomas Huxley adlı İngiliz bilgini de ( 1825-1895) Uzak Doğu’da okyanusların içindeki canlıları inceledi, August Weismann (1834-1914) adlı Alman bilgini kalıtım, İvan Petroviç Pavlov adlı Rus bilgini de ( 1849-1936) hayvan kasları, sinirleri ve refleks üzerinde incelemelerde bulundu.


Leave A Reply