3. Murat Dönemi Siyasi Olayları, Dış Politika, Savaşlar Maddeler Halinde

3. Murat dönemindeki önemli olaylar nelerdir? 3. Murat dönemi dış politika, savaşlar, antlaşmalar ve gelişmeler.

Kaynak: commons.wikimedia.org

III. MURAT DÖNEMİNİN SİYASİ OLAYLARI (1574-1595)

Babası II. Selim’in ölümü üzerine tahta çıkan III. Murat, Sadrazam Sokullu Mehmet Paşa‘nın görevine devam etmesini istedi. Sokullu Mehmet Paşa bu göreve ölünceye kadar devam etti.

Sokullu Mehmet Paşa:

• Kanuni Sultan Süleyman
• II. Selim ve
• III. Murat‘a sadrazamlık yapmıştır.

Lehistan’ın Osmanlı Himayesine Alınması (1575)

* Lehistan Kralının 1572 yılında ölmesi üzerine Fransa, Almanya ve Rusya nüfuz mücadelesine girdiler.
* Osmanlı Devleti Fransa’nın desteğini alarak Erdel prensi Baturi’yi Lehistan kralı seçtirdi. Böylece Lehistan Osmanlı himayesine girdi.

Lehistan’ın Osmanlı himayesine girmesiyle Osmanlı Devleti’nin egemenlik sahası Baltık Denizi’ne kadar ulaştı.

Fas’ın Osmanlı Himayesine girmesi (1578)

Güney Asya’da Osmanlı Devleti’nin egemenliğine girmeyen tek yer Fas kalmıştı. Fas Atlas Okyanus’una açılan Cebeli Tarık Boğazı’nın kontrol edilebileceği tek yerdi. Fas’ta taht kavgalarının başlaması üzerine, Osmanlı Devleti Cezayir Beylerbeyi Ramazan Paşa’yı Fas’ın fethi ile görevlendirdi. Ramazan Paşa’nın yardımıyla Abdülmelik, Fas tahtına oturdu. Böylece Fas Osmanlı himayesine girdi (1578).

Eski Fas Sultanı’nın Portekizlilerden yardım istemesi Osmanlılarla Portekiz’i karşı karşıya getirdi.

Osmanlı devleti ile Portekiz arasında Tanca’ya yakın Kasrü’l-Kebir’de Vadi’üs Sebil Savaşı yapıldı (Vadi-‘üs-Seyl). Savaşı Osmanlı Donanması kazandı.

Bu savaşla Fas’ta Osmanlı hakimiyeti pekişti. Sınırlar Mısır’dan Atlas Okyanusu’na kadar bütün Kuzey Afrika bölgesini içine aldı.

Osmanlı – İran Savaşları

* İran’da Şah II. İsmail daha önce Osmanlı Devleti ile yapılan 1555 Amasya Antlaşması şartlarını bozarak Osmanlı sınırlarını ihlal etti.
* Osmanlı Devleti hem Kırım’la kara bağlantısı kurmak hem de Rusya’nın güneye inmesini engellemek için İran üzerine sefere çıkıldı. Lala Mustafa Paşa ve Özdemiroğlu Osman Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu Safevileri mağlup ederek Kafkasların önemli şehri kabul edilen Tiflis’i aldı (1578).
* Osmanlı-İran Savaşları 1578’den 1590’a kadar devam etti. İran’ın barış istemesi üzerine Ferhat Paşa Antlaşması (İstanbul) imzalandı (1590).

Bu antlaşmayla;

* Gürcistan, Nahçivan, Azerbaycan, Şirvan, Tebriz, Karabağ ve Dağıstan Osmanlılarda kaldı.
* Osmanlı-İran savaşı sırasında taraflar gece meşaleler yakarak savaşa devam ettiklerinden dolayı 1583’te yapılan savaşa “Meşaleler Savaşı” adı verilmiştir.

Ferhat Paşa Antlaşması Osmanlı Devleti’nin doğuda en geniş sınırlara ulaştığı antlaşmadır.

Osmanlı – Avusturya Savaşları (1593)

Avusturya Osmanlı Devleti ile mücadeleden bir türlü vazgeçmiyordu.

1533 yılında imzalanan ve 1568’de yenilenen İstanbul Antlaşması şartlarına uymuyor, vermesi gereken vergiyi vermiyordu. Ayrıca;

★ Osmanlı Devleti’nin sınırlarını ihlal etmesi
★ Erdel, Boğdan ve Eflak beylerini kışkırtması
★ Bosna Beylerbeyi Telli Hasan Paşa’nın öldürülmesi, Avusturya ile savaşı kaçınılmaz kıldı.
★ Sadrazam Koca Sinan Paşa’nın başlangıçtaki başarılarına rağmen, Erdel, Eflak ve Boğdan beylerinin isyanı Osmanlı ordusunu güç durumda bıraktı. Savaşlar esnasında III. Murat öldü (1595).

III. Murat Denizlerde İspanya ve Portekiz ile mücadeleye giren İngiltere’yi destekleyerek kendilerine Osmanlı topraklarında serbest ticaret yapma hakkı verdi. Böylece İngilizler Doğu Akdeniz’de Venediklilerin yerini almaya başladılar (1580).