Ağır Yaydan Hafif Yaya Gelen Atmalar konusu, konu anlatımı. Yay dalgaları konusunun alt başlıklarından olan ağır yaydan hafif yaya atmalar hakkında bilgiler.
Uç uca eklenmiş ağır ve hafif yaylardan, ağır olanından başyukarı bir atma gönderilirse gelen atma bağlantı noktasında iki kısma ayrılır. Bağlantı noktası gelen atma için serbest uç gibi davranır. Dolayısıyla serbest uçtan atma ters dönmeden yansıyacaktır. İletilen ve yansıyan atmalar Şekildeki gibi olacaktır. Atma, hangi yaydan gelirse gelsin iletilen gelen gibidir. Yani başyukarı gelen atma başyukarı, başaşağı gelen atma da başaşağı iletilecektir.
Yine gelen ve yansıyan atmanın her ikisi de aynı ortamda olduğundan hızları eşittir. Hafif yaya geçen atmanın hızı ise artacaktır. O halde hızlar arasında, “v = v1 < v2″ ilişkisi vardır.
Hızlar arasındaki ilişki, genişlikler arasındaki ilişkinin aynısı olacaktır. Yani atmanın ağır yaydan hafif yaya geçen kısmı hızlanacak sonuçta tamamı geçtiğinde genişliği artmış olacaktır. O halde genişlikler arasında, “a = b < c” ilişkisi vardır.
Aynı maddeden yapılmış ve ağırlıkları eşit olan iki yay uç uca eklenirse, gönderilen atmanın tamamı iletilir. İkinci yayın ağırlığı yavaş yavaş azaltıldığında, iletilen atmanın genliğinin küçüldüğü, yansıyan atmanın genliğinin ise büyüdüğü görülür. Eğer ikinci yayın ağırlığı birinci yaya göre önemsenmeyecek kadar küçülürse, bağlantı yeri tamamen serbest uç gibi davranır ve atmanın tamamı geri yansır.
Yaylarda oluşturulan atmaların davranışlarını şöyle özetleyebiliriz:
- Bir engele çarpan atma engelden yansır.
- Birbirleriyle karşılaşan iki atma birbiri içinden geçerek hiçbir şey olmamış gibi yollarına devam ederler.
Farklı ağırlıktaki yaylarda oluşturulan atmaların hızları da farklı olmaktadır. Bir atma karşı yönden gelen bir başka atmayla girişim yaptığında atmalar durumlarına göre birbirlerini güçlendirir, zayıflatır veya sönümleyebilirler.
- a. Genlikleri aynı başyukarı iki atmanın üstüste gelmesinde bileşke atmanın genliği iki katına çıkar.
- b. Genlikleri aynı fakat ters iki atmanın karşılaşmasında bir an atmalar birbirini yok ederler.
Atmalara ait bu davranışlar ışıkta da görülür.
3. Farklı ağırlıkta (sertlikte) iki yay birbirine eklendiğinde eklem noktasına gelen atmanın bir kısmı yansırken diğer kısmı iletilir.
