Antik Mısır’da inanılan Tanrı ve Tanrıçalar nelerdir? Eski Mısır’ın Tanrı ve Tanrıçalarının listesi, özellikleri ve güçleri hakkında bilgi.
Antik Mısır’ın Tanrı ve Tanrıçaları
Mısırlılar yüzlerce tanrıya ve tanrıçaya tapıyorlardı. Bu sayı o kadar fazlaydı ki bazen hangisinin hangisi olduğunu anlamak çok zor olabilmektedir. Mısır dini yüzyıllar içinde evrim geçirdikçe, bazı eski tanrılar insanların zihinlerinde tek bir tanrı olarak birleştirildiklerinden kayboldular, rolleri çoğalan kimilerinden de yeni tanrılar ortaya çıktı.
Tanrı ve tanrıçaların birçoğu belirli hayvanlarla özdeşleştiriliyordu ve resimlerde genellikle hayvan bedeninde ya da hayvan maskesiyle tasvir ediliyordu. Güneş Tanrısı gibi önemli tanrılara tüm Mısır genelinde tapınılıyordu, diğer bazı yerel tanrılar ise belirli bir kent ya da tapınakla ilişkiliydi.
AKER
Aker Çift-Aslan Tanrı’dır, güneşin doğuşunun ve batışının bekçisidir. Genellikle, aralarında doğu ve batı ufuklarının ortasında dengelenmiş güneş yuvarlağı olan ve sırt sırta duran iki aslan şeklinde tasvir edilir.
AMON
Amon, en eski biçiminde hava ve rüzgâr tanrısıydı. Daha sonra insanlar ona bereket tanrısı ve her şeyin yaratıcısı olarak tapınmaya başladılar. Amon, Yeni Krallık Dönemi’nde tanrıların firavunu ve tüm firavunların babası olarak bilindi. Güneş Tanrısı Ra ile ilişkilendirildi ve Amon-Ra olarak bilinmeye başladı.
Tapınak: Karnak
Hayvanlar: Kaz ve koç
AMMUT
Dişi şeytan. “Yok edici” olarak da biliniyordu ve yaşarken iyi kişiler olmadığı yargısına vardığı ölülerin kalbini yediğine inanılıyordu.
ANUBİS
Anubis Büyü ve Mumyalama Tanrısı’ydı. Ölülere Ölüler Dünyası’nın karanlığında kılavuzluk ederdi. Osiris ve Neptis’in oğluydu.
Hayvan: Çakal
ANUKİS
Anukis Nil Nehri’ndeki İlk Şelale’nin tanrıçasıydı. Khnum ve Satis’in kızıydı.
ATEN
Işınlı bir güneş yuvarlağı olarak tasvir ediliyordu, Aten Cennet’in ve Yeryüzü’nün hâkimiydi. Akhenaten’in saltanatı döneminde en önemli tanrı olmuştur.
BAST
Bast bir güneş tanrıçasıydı ve ana tanrıçaydı. Güneş Tanrısı Ra’nın kızıydı ve güneşin hastalıkları iyileştirici ve mahsulleri olgunlaştırıcı yaşam gücüyle tasvir ediliyordu.
Tapınak: Bubastis
Hayvan: Kedi
BES
Bes bir cüceydi ve tanrıların soytarısıydı. Aynı zamanda insanların yuvalarının ve çocuklarının koruyucusuydu.
GEB
Nut’un ikiz kardeşi ve kocası olan Geb, Yeryüzü Tanrısı’ydı. Büyük Gaklayan olarak biliniyor ve genellikle bir kaz olarak tasvir ediliyordu. Güneşin, içinden çıktığı yumurtayı yumurtladığı söyleniyordu. Osiris, İsis, Seth ve Nephtys’in babasıdır.
HAPİ
Hapi, her sene meydana gelen taşkınlardan özel olarak sorumlu olan ve tüm Mısır genelinde her insan için büyük önem taşıyan Nil Nehri Tanrısı’ydı. Ona tapınan kişiler onu Güneş Tanrısı’ndan bile önemli görüyorlardı.
HATHOR
Horus’un karısı olan Hathor en eski tanrıçalardan biriydi ve birçok yerel tanrıça ile özdeşleştiriliyordu. Aşkın, güzelliğin ve neşenin tanrıçasıydı; ana tanrıça ve ölüm tanrıçasıydı.
Tapınak: Denderah
Hayvan: İnek
HORUS
Horus Gökyüzü Tanrısı’ydı ve Osiris’ten Mısır tahtını miras aldığı söyleniyordu.
Tapınak: Edfu
Hayvan: Şahin
İHY
Ihy Müzik ve Müzisyenlerin Tanrısı’ydı. Horus ve Hathor’un oğluydu.
Tanrıça İsis
ISIS
En eski ve önemli tanrıçalardan biridir, insanlar İsis’e Büyük Ana Tanrıça ve Zanaatların Tannçası olarak tapıyorlardı. Nut ve Gel kızıdır ve kardeşi Osiris ile evlidir.
Tapınak: Philae
KHEPİ
Güneşin doğmasıyla ilişkilendirilen bir Güneş tanrısıydı. Bir dışkı topunu iten bokböceği olarak tasvir ediliyordu. Bu, güneşin bir simgesiydi ve Mısırlılar, Khepi’nin her gün Güneş’i gökyüzünde ittiğine inanıyorlardı.
KHNUM
Khnum’un kendi çömlekçi çarkını kullanarak kilden insan yarattığı düşünülüyordu. Nil Nehrinin kaynağını kontrol ettiğine inanılıyordu.
Tapınak: Elephantine
Hayvan: Koç
KHONSU
Khonsu Ay Tanrısı’ydı. Amon ve Nut’un oğluydu.
Tapınak: Karnak
MA’AT
Ma’at Doğruluk ve Adalet Tançası’ydı. Kâinatın dengesini ve ahengini temsil ediyordu.
Simge: Kuş tüyü
MİN
Erkekler Min’e Bereket Tanrısı olarak tapıyorlardı; daha sonra ise mahsullerin büyümesine yardımcı olan Yağmur Tanrısı olarak tapınılmaya başlandı.
Tapınak: Koptos
Hayvan: Boğa
Bitki: Marul
MITHOS
Mithos Aslan Başlı Tanrı’ydı ve Bast’ın oğluydu.
MUT
Mut bir ana tanrıçaydı ve Amon’un karısıydı. Tüm Tanrıların Kraliçesi’ydi ve tüm canlıların anasıydı.
Tapınak: Karnak
Hayvan: Dişi aslan
NEFERTEM
Nefertem Yağ ve Esans Tanrısı’ydı. Ptah ve Sekmeth’in oğluydu.
Çiçek: Kutsal mavi lotus
NEİTH
Neith Avcılık, Savaş ve Dokuma Tanrıçasıydı. Daha sonra Ölülerin Koruyucusu ve Ölüler Dünyası’nın Klavuzu olarak tapınıldı. Aynı zamanda, Aşağı Mısır’ın Kırmızı Tacının muhafızı ve Güneş’in annesiydi.
Tapınak: Sais
Simge: Kalkan ve oklar
NEPTHYS
Nepthys ölülerin koruyucusuydu. Erkek kardeşi olan Çöl Tanrısı Set ile evliydi.
NUT
Nut, Gökyüzü Tanrıçası’ydı. Shu’nun kızıydı ve Yeryüzü Tanrısı olan erkek kardeşi Geb ile evliydi. Genellikle, yere yalnızca ellerinin ve ayaklarının parmak uçlarıyla temas ederek, bir ufuktan diğer ufka uzanan bir beden şeklinde tasvir ediliyordu.
OSİRİS
Mısırlılar Osiris’i Mısır’ın Firavunu olarak görüyorlardı. Toprağa bağlan ve mahsulleri getirmişti ve Baş Tanrı, Hâkim ve Ölülerin Hükümdarı oldu. Geb ve Nut’un oğlu ve vârisiydi, ebedi hayatın simgesiydi.
Tapınak: Abydos
PTAH
Ptah Memphis şehrinin, sanatçıların, heykeltıraşların ve mimarların koruyucusuydu. Kendisi de mimardı ve kâinatın iskeletini inşa etmekten sorumluydu.
Tapınak: Memphis
Hayvan: Apis boğası
RA
Farklı birçok tasviri olsa da, Ra, Güneş Tanrısı’nın en genel biçimiydi Ra her gün yeniden doğar ve gökyüzünün bir ucundan diğer ucuna giden yolculuğuna başlardı.
Tapınak: Heliopolis
RENENUTET
Renenutet çocukların koruyucusu ve büyük güçlerin tanrıçasıydı. Bakışlarıyla düşmanları yok edebiliyordu, ayrıca mahsullerin ve çiftlik hayvanlarının büyümesini ve gelişmesini sağlıyordu.
Tapınak: Medinet el Fayum
Hayvan: Yılan
SATİS
Satis avcıların koruyucusuydu. Mısır’ın Nubya ile olan güney sınırının muhafızıydı ve firavunun düşmanlarını öldürmekten sorumluydu. Khnum ile evliydi.
SEKHMET
Sekhmet annelik ve güneşin yakıcı ve yok edici gücüyle temsil ediliyordu. Acımasız bir savaş tanrıçasıydı, Ptah’ın karısıydı, Nut ve Geb’in kızıydı.
Hayvan: Dişi aslan
SET
Set Çöl ve Kötülük Tanrısı’ydı, aynı zamanda Yukarı Mısır’ın efendisi olarak biliniyordu. Geb ve Nut’un oğluydu ve Osiris’in şeytani erkek kardeşiydi. Set, Osiris’i öldürerek Mısır tahtına geçti. Daha sonraki hanedanlar çöl fırtınalarının koruyucusu olarak Set’e tapmaya başladılar. Kız kardeşi olan Nepthys ile evlenmişti.
Hayvanlar: Eşek, domuz ve hipopotam
SHU
Shu Hava ve Rüzgâr Tanrısı’ydı. Ra’nın oğluydu, Tefnut’un erkek kardeşi ve kocasıydı, Geb ile Nut’un babasıydı.
SOBEK
Sobek Su Tanrısı’ydı; hiddeti hem hayranlık hem de korku kaynağıydı. Genellikle timsah başlı olarak tasvir ediliyordu. Renenutet’in kocasıydı.
Tapınak: Fayyum ve Kom Ombo
Hayvan: Timsah
TAWERET
Taweret dişi bir hipopotamdı. Doğum Tanrıçası’ydı ve hamile kadınlar ve bebeklerden sorumluydu.
THOTH
Thoth Ay ve Bilgelik Tanrısı’ydı. Görevi vezirlikti ve tüm tanrılara kâtiplik yapardı; tüm bilgilere sahipti ve bunları kaydederdi. Ma’at ile evliydi.
Tapınak: Hermopolis
Hayvan: Babun maymunu
Kuş: ibis
