Islahhane nedir? Osmanlıda Islahhaneler ne zaman ve ne amaçla, kim tarafından kurulmuştur? Islahhane hakkında bilgi.
Islahhane
Islahhane, 1863-70 arasında, Midhat Paşa’ nın öncülüğünde açılan Osmanlı sivil teknik okullarıdır.
19. yüzyıl ortalarına değin Osmanlı Devleti’nde askeri kurumlar dışında mesleki ve teknik eğitim veren okullar yoktu. Midhat Paşa Niş valisiyken, babaları savaşta ölmüş kimsesiz erkek çocukların eğitilmesi ve topluma kazandırılması için uygulama ağırlıklı bir okul kurulmasını öngördü. Islahhane adını verdiği bu okullardan ilkini 1863’te Niş’te açtı. Burası hem yetiştirme yurdu, hem atölyeydi. 1864’te Tuna Vilayeti oluşturulunca Sofya ve Rusçuk’ta da (Ruse) yeni ıslahhaneler açıldı. 1868-70 arasında Bosna, İşkodra (Shkoder), Edirne, İzmir, Bursa, Kastamonu, Trabzon, Erzurum ve Diyarbakır’da da ıslahhaneler kuruldu.
Midhat Paşa’nın hazırlattığı ıslahhanelere ilişkin nizamname 1868’de yayımlandı. Buna göre okullara Müslüman çocuklarla birlikte Müslüman olmayanlar da alınabiliyordu. Islahhaneler yatılı ve beş sınıflıydı. Öğrencilere okuma-yazma, hesap dersleri veriliyor, atölyelerde terzilik, kunduracılık, debbağlık, dokumacılık, mürettiplik gibi meslekler öğretiliyordu. Okul giderleri de yapılan işlerin gelirleriyle karşılanıyordu. Islahhanelerin umulmadık başarısı, devlet adamlarının sanayi ile eğitim arasındaki ilişkiyi görmelerine yardımcı oldu. Islah-ı Sanayi Komisyonu’nun oluşturulmasında bunun etkisi olduğu gibi, daha nitelikli mesleki ve teknik eğitim konusu da böylelikle gündeme geldi. Sanayi mekteplerinin açılması için bir tüzük hazırlandı. Islahhaneler kısa sürede sanayi mekteplerine dönüştürüldü.
