Bakteri hücrelerinin mikroskopta daha rahat görülebilmesi için boyanması ve incelenmesini içerine deneyi. Bakteri Hücresinin İncelenmesi Deneyi
BAKTERİ HÜCRELERİNİ BOYAMA VE İNCELEME
Mercekler üzerinde çalışan Hollandalı Antony van LEEUWENHOOEK, 1676 yılında karabiber tanelerini suda bırakarak 1-2 hafta sonra bu sudan aldığı bir damlayı basit mikroskobu ile incelemiş ve bakterileri keşfetmiştir.
Bu çalışmada, biberli su içerisinde çoğalan bakterileri daha iyi görebilmek ve incelemek üzere boyama tekniği öğreneceksiniz.
ARAÇ VE GEREÇLER
* Taneli karabiber-su karışımı
* İmmersiyon objektifli mikroskop
* İmmersiyon yağı
* Lâm ve Lameller
* Ans
* Damlalık
* Kristal viyole boyası
* Bardak
* Kurutma kâğıdı
ÖN HAZIRLIK
Çalışmaya başlamadan bir hafta önce, su bulunan bir kültür kabına taneli karabiber koyarak bekletiniz.Deneyden önce kristal viyole boyasını hazırlayınız. Bakterileri, bitki dokularını boyamak ve mitozu göstermek için kullanılan kristal viyole boyası şöyle hazırlanır:
Çözelti A.
Kristal viyole (boya toz halde) …………2,5 g (=gram)
Etil Alkol (%95)………………………12 ml (=mililitre)
Çözelti B.
Anilin yağı……………..2 ml (= mililitre)
(Anilin oil)
Saf Su…………………….98 ml ( = mililitre)
Bu iki çözelti ayrı ayrı hazırlandıktan sonra iyice sallayınız ve 5 dakika bekletiniz. Daha sonra süzgeç kağıdından süzerek A ve B çözeltilerini karıştırınız. (Not: Kristal viyole hazırsa bu işlemi yapmanıza lüzum yoktur).
TAKİP EDİLECEK YOL
a) Lâmı alkolle silip iyice temizledikten sonra bir havagazı alevinin mavi kısmından 3 defa yavaşça geçiriniz.
b) Lâm soğuduğu zaman, biberli sudan ans ile bir damla alınız ve bunu lâm üzerinde küçük bir alana yayınız.
c) Bu damlayı ince bir tabaka meydana getirmek üzere kurumaya bırakınız.
d) Bakteri tabakası üst kısmında kalmak üzere lâmı alevden 3-4 defa hızla geçiriniz. Bu suretle bakterileri lâm üzerine tespit etmiş olursunuz.
e) Lâmı oda sıcaklığında soğumaya ve kurumaya bırakınız.
f) Lâmı, içinde temiz su bulunan bir bardağa daldırıp çıkarınız.
g) Lâm ıslak durumda iken bakteri tabakasının üzerini bir iki damla kristal viyole damlatarak örtünüz.
h) Bu boyanın fazla olan kısmını almadan önce preparat üzerinde 15-20 saniye bırakınız.
i) Temiz bir su içerisinde lâmı birkaç kere durulayınız.
j) Suyu lâmın bir köşesinden eğik tutarak akıtınız ve kurumaya bırakınız.
BAKTERİLERİN MİKROSKOPTA İNCELENMESİ
Boyanmış bakteri preparatınıza önce küçük ve büyük objektifle bakınız. Sonra üzerine bir damla immersiyon yağı damlatarak immersiyon objektifi ile inceleyiniz. Objektifin ucu yağ damlasına değecektir. Bu işlemi çok dikkatli yapmalısınız.
Boyanmış preparatı net bir şekilde görmek için mutlaka ince ayar vidasını kullanınız.
Mikroskobunuzun görüş alanı içinde çeşitli koküs ve basiller arayınız; gördüklerinizin şekillerini çiziniz (Spiril’ler daha zor görünür). Eğer görebilirseniz bir spiril bakterinin de şeklini çiziniz.
TARTIŞMA SORULARI
a) İncelediğiniz bakterilerin şekil bakımından farklarını görebildiniz mi?
b) Kaç çeşit koküs gördünüz?
c) Gördüğünüz basiller de koküsler gibi çeşitli midirler?
d) İncelediğiniz bakteri tiplerinden hangileri daha büyüktür?
e) incelediğiniz bakteriler insan için zararsızdır. Yardımcı kitaplardan faydalanarak, hangi hastalıkların koküs, basil ve spiril bakteriler tarafından meydana getirildiğini öğrendiniz.
