Anabolizma ve Katabolizma Nedir? Örneklerle Açıklaması Özellikleri Neler

Anabolizma ve katabolizma nedir, özellikleri nelerdir, nasıl meydana gelir? Anabolizma ve katabolizmasının örnekleri, açıklaması

Anabolizma ve katabolizma, metabolizmayı oluşturan iki geniş biyokimyasal reaksiyon türüdür. Anabolizma, basit moleküllerden karmaşık moleküller oluştururken, katabolizma büyük molekülleri daha küçük moleküllere ayırır.

fitness

Çoğu insan metabolizmayı kilo verme ve vücut geliştirme bağlamında düşünür, ancak metabolik yollar bir organizmadaki her hücre ve doku için önemlidir. Metabolizma, bir hücrenin nasıl enerji aldığı ve atıkları nasıl uzaklaştırdığıdır. Vitaminler, mineraller ve kofaktörler reaksiyonlara yardımcı olur.

Kısa Özet: Anabolizma ve Katabolizma

- Anabolizma ve katabolizma, metabolizmayı oluşturan iki geniş biyokimyasal reaksiyon sınıfıdır.
- Anabolizma, karmaşık moleküllerin daha basit olanlardan sentezidir. Bu kimyasal reaksiyonlar enerji gerektirir.
- Katabolizma, karmaşık moleküllerin daha basit olanlara bölünmesidir. Bu reaksiyonlar enerji açığa çıkarır.
- Anabolik ve katabolik yollar tipik olarak birlikte çalışırlar, katabolizmadan gelen enerji anabolizma için enerji sağlar.

Anabolizma Tanımı

Anabolizma veya biyosentez, molekülleri daha küçük bileşenlerden oluşturan biyokimyasal reaksiyonlar kümesidir. Anabolik reaksiyonlar endergoniktir, yani ilerlemek için bir enerji girdisine ihtiyaç duyarlar ve spontan değildirler. Tipik olarak, anabolizma için aktivasyon enerjisi sağlayan katabolizma ile anabolik ve katabolik reaksiyonlar birleştirilir. Adenozin trifosfatın (ATP) hidrolizi birçok anabolik sürece güç sağlar. Genel olarak, yoğunlaşma ve indirgeme reaksiyonları, anabolizmanın arkasındaki mekanizmalardır.

Anabolizma Örnekleri

Anabolik reaksiyonlar, basit moleküllerden karmaşık moleküller oluşturan reaksiyonlardır. Hücreler bu işlemleri polimer yapmak, doku büyütmek ve hasarı onarmak için kullanır. Örneğin:

Gliserol, lipit yapmak için yağ asitleriyle reaksiyona girer:

$\displaystyle C{{H}_{2}}OHCH(OH)C{{H}_{2}}OH+{{C}_{{17}}}{{H}_{{35}}}COOH\to C{{H}_{2}}OHCH(OH)C{{H}_{2}}OOC{{C}_{{17}}}{{H}_{{35}}}$

Basit şekerler, disakkaritler ve su oluşturmak için birleşir:

$\displaystyle {{C}_{6}}{{H}_{{12}}}{{O}_{6}}+{{C}_{6}}{{H}_{{12}}}{{O}_{6}}\to {{C}_{{12}}}{{H}_{{22}}}{{O}_{{11}}}+{{H}_{2}}O$

Amino asitler bir araya gelerek dipeptitler oluştururlar:

$\displaystyle N{{H}_{2}}CHRCOOH+N{{H}_{2}}CHRCOOH\to N{{H}_{2}}CHRCONHCHRCOOH+{{H}_{2}}O$

Karbondioksit ve su, fotosentezde glikoz ve oksijen oluşturmak için reaksiyona girer:

$\displaystyle 6C{{O}_{2}}+6{{H}_{2}}O\to {{C}_{6}}{{H}_{{12}}}{{O}_{6}}+6{{O}_{2}}$

Anabolik hormonlar, anabolik süreçleri uyarır. Anabolik hormonların örnekleri, glikoz emilimini destekleyen insülini ve kas büyümesini uyaran anabolik steroidleri içerir. Anabolik egzersiz, halter gibi kas gücü ve kütlesi de geliştiren anaerobik egzersizdir.

Katabolizma Tanımı

Katabolizma, karmaşık molekülleri daha basit moleküllere ayıran biyokimyasal reaksiyonlar kümesidir. Katabolik süreçler termodinamik açıdan elverişli ve kendiliğindendir, bu nedenle hücreler bunları enerji üretmek veya anabolizmayı beslemek için kullanır. Katabolizma ekzergoniktir, yani ısıyı serbest bırakır ve hidroliz ve oksidasyon yoluyla çalışır.

Hücreler yararlı ham maddeleri karmaşık moleküllerde depolayabilir, onları parçalamak için katabolizmayı kullanabilir ve yeni ürünler oluşturmak için daha küçük molekülleri geri kazanabilir. Örneğin, proteinlerin, lipitlerin, nükleik asitlerin ve polisakaritlerin katabolizması, sırasıyla amino asitler, yağ asitleri, nükleotitler ve monosakaritler oluşturur. Bazen karbondioksit, üre, amonyak, asetik asit ve laktik asit dahil olmak üzere atık ürünler oluşur.

Katabolizma Örnekleri

Katabolik süreçler, anabolik süreçlerin tersidir. Anabolizma için enerji üretmek, başka amaçlar için küçük moleküller salmak, kimyasalları detoksifiye etmek ve metabolik yolları düzenlemek için kullanılırlar. Örneğin:

Hücresel solunum sırasında, glikoz ve oksijen reaksiyona girerek karbondioksit ve su verir.

$\displaystyle {{C}_{6}}{{H}_{{12}}}{{O}_{6}}+6{{O}_{2}}\to 6C{{O}_{2}}+6{{H}_{2}}O$

Hücrelerde, hidroksit peroksit su ve oksijene ayrışır:

$\displaystyle 2{{H}_{2}}{{O}_{2}}\to 2{{H}_{2}}O+{{O}_{2}}$

Birçok hormon, katabolizmayı kontrol etmek için sinyal görevi görür. Katabolik hormonlar arasında adrenalin, glukagon, kortizol, melatonin, hipokretin ve sitokinler bulunur. Katabolik egzersiz, yağ (veya kas) parçalandıkça kalori yakan kardiyo egzersizi gibi aerobik egzersizdir.

Amfibolik Yollar

Enerji mevcudiyetine bağlı olarak katabolik veya anabolik olabilen metabolik bir yola amfibolik yol denir. Glioksilat döngüsü ve sitrik asit döngüsü, amfibolik yolların örnekleridir. Bu döngüler, hücresel ihtiyaçlara bağlı olarak enerji üretebilir veya onu kullanabilir.