Marcello Malpighi Kimdir? Önemli Fizyoloğun Hayatı, Buluşları, Bilime Katkıları

0
Advertisement

Marcello Malpighi kimdir? Marcello Malpighi hangi alanda çalışmalar yapmıştır, hayatı,  bilime katkıları. Marcello Malpighi neyi buldu, çalışmaları hakkında bilgi.

Marcello Malpighi

Kaynak: commons.wikimedia.org

Marcello Malpighi

Marcello Malpighi; İtalyan fizyologu ve anatomicisidir (Crevalcore 1628-Roma 1694). Bologna Üniversitesi’nde tıp ve felsefe öğrenimi gördü (1653). 1656’da aynı yerde ders vermeye başladı. Aynı yıl atandığı Pisa’da dört yıl çalıştıktan sonra, Bologna’ya geri döndü. 1662’de gittiği Messina Üniversitesi’nde yine dört yıl profesörlük yaptıktan sonra, eski görevini sürdürdü. 1691′ de Roma’da Papa XII. İnnocentius’un özel doktoruyken öldü.

En önemli çalışması, ilk kez hayvan ve bitki yapılarında mikroskobik incelemeler yaparak önemli bulgular elde etmesi oldu. İlk kez 1661’de kurbağa akciğerlerinde en küçük atar ve toplar damarları birbirine bağlayan küçük boruları (sonradan kılcaldamar diye adlandırıldı) tanımladı. Bu buluş, William Harvey’in kan dolaşımı kuralını doğruluyordu. Sonraki araştırmalarında kanın alyuvarlarını, böbrek ve dalağın (Malpighi) kapsüllerini, dilin pütürlü ve sümükdokulu (Malpighi) katmanlarının altında bulunan temel memebaşımsı duyumsal alıcıları (papillae) tanımladı. Piliç embriyonu üzerindeki araştırması betimsel embriyolojiye yön verdi. Bitki anatomisi, özellikle ağaç urları üzerindeki çalışmalarının bu alanda özgün yeri vardır. Ayrıca normal dokuların anatomisi ve fizyolojisiyle ilgili bilgi sağlamak amacıyla anormal ya da hastalıklı dokularının ve beden yapısının ayrıntılı incelemesinde diseksiyon (teşrih) yöntemi önderliği yaptı.

Başlıca eserleri:

Dissectum epist de bombyce (İpekböceğinin Diseksiyonu) 1669, Anatomia plantarum (Bitki Anatomisi) 1672, De structura glandularum conglobatarum (Yuvarlak Bezelerin Yapıları) 1689, Opera posthuma, et vita a seipso scripta 1697.

Kaynak 2 – Marcello Malpighi

malpighi

Marcello Malpighi, İtalya’da Bologna’da yaşayan bir çiftçinin oğlu olup, 1628 yılında doğmuştur. 25 yaşında Bologna üniversitesinden tıp doktoru unvanını almıştır. Pisa ve Messina üniversitelerinde bir müddet hocalık ettikten sonra, kendi üniversitesine dönmüş ve burada birçok araştırmalar yapmıştır.

Advertisement

Malpighi, mikroskop kullanılmasında öncülük etmiş bilginlerin en başarılı olmuş olanlarından biridir. İlk büyük araştırması, William Harvey’in kan dolaşımı üzerindeki fikirlerini geliştirmek olmuştur. Harvey, kanın atardamarlardan toplardamarlara geçebilmesi için arada herhangi bir şekilde ilişkinin bulunması gerektiğini düşünmüş, fakat böyle bir ilişki görememiştir. Malpighi, bir kurbağanın akciğerlerini mikroskop altında incelerken ince kılcal boruları görmüş ve bunların o ödevi yapmakta olduklarını gösterebilmiştir. «Kan daima damarlar içinde bulunup, herhangi bir boşluğa dökülmediğine göre, bu dolaşık borular içine dağılmasının lâzım geldiği» ni yazmıştır.

Mikroskopla diğer birçok şeyler de incelenmiştir. Malpighi, bir ipekböceği tırtılını mikroskop altında parçalayarak, diğer hayvanlar gibi karmaşık bir yapısı bulunduğunu göstermiştir. Bundan, evvel böyle küçük canlıların iç organları bulunmadığı sanılmaktaydı. Bundan başka, bir tavuk embriyosunun yumurta içindeki gelişimini incelemiştir. İtalyan bilginlerinin insan vücudu üzerindeki araştırmaları Malpighi tabakası (derinin tabakalarından biri) ve böbrekteki Malpighi cisimleri adlarıyla hatırlanmaktadır.

Birçok bitkilerin yapılarının gelişimini incelemiş olmasından dolayı Malpighi, Nehemiah Grew (1628-1711) ile birlikte,. bitki anatomisinin kurucularından biri olarak tanınmaktadır.

Son yıllarında Papanın (Innocent XII.) tıbbî müşaviri vazifesinde bulunmuştur. Malpighi, 1694 yılında ölmüştür.


Leave A Reply