Ortaasya’da bulunan Siriderya Irmağı hakkında kısa bilgi.
Siriderya, Kırgızistan, Özbekistan ve Kazakistan’da ırmak. Uzunluğu 2.212 km (Siriderya’yı oluşturan iki ırmaktan biri olan Narin Irmağı ile birlikte 3.019 km), akaçlama havzası 462.000 km2.
Rusya Orta Asya’sının en büyük ırmağıdır. Isık-Kul’un güneyinde, Tamı Dağları’ndan doğan Narin ve Tar ırmaklarının, Fergana Vadisi’ nin doğusunda birleşmeleriyle oluşur. Batı-kuzeybatıdoğrultusunda Fergana Vadisi’ni ve Ferhat Dağları’nı aşarak Aral Gölü’ne (kuzeydoğusunda) dökülür. Aşağı çığırında, Kızılkum Çölü’nün doğusunu izler. Vadideki akışı boyunca, sağdan Kassansay, Gavasay, Çadaksay; soldan İsfayram, Şalmerdan, Soh, İsfara ve Hodzabakirgan, Aksu ırmaklarını alır. Ferhat Dağları’ nda, Begovat ağlayanları’nı oluşturur. Ortalama derinliği 5-7 metre olan ırmak, ilkbahar ve yaz, dağlarda karların erimesi, buzul buzunun çözülmesi sonucu taşkınlara yol açar; aşağı çığırı, aralıktan nisan başına kadar donar; Kızıl-Orda Kazalinsk arasındaki kesimi, küçük teknelerin ulaşımma elverişlidir.
