Yusuf Kamil Paşa Kimdir? Osmanlı Sadrazamının Hayatı, Dönemi

0
Advertisement

Yusuf Kâmil Paşa kimdir? Osmanlı sadrazamlarından Yusuf Kâmil Paşa hayatı, biyografisi, dönemi, siyasi kariyeri hakkında bilgi.

Yusuf Kamil Paşa

Kaynak: commons.wikimedia.org

Yusuf Kamil Paşa

Yusuf Kâmil Paşa; ( 1808-1876). Tanınmış bir devlet adamı ve yazarıdır. Sadarete (sadrazamlığa) kadar yükselmiştir. Anadolu’da Malatya’ nın Arapkir kasabasında doğdu. Akkoyunlu hanedanından inmiş bir ailenin çocuğudur. İstanbul’a gelip Arapça, Farsça öğrendi. 1833’te Mısır’a gitti. Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa’nın özel kâtibi oldu. 1844’te mirliva (tümgeneral) iken İstanbul’a geldi. Aynı yıl Mehmet Ali Paşa’nın kızı prenses Zeynep Hanım’la evlendi.

Önce ticaret nazırı olan Kâmil Paşa 1863′ te başbakanlığa getirildi. 5 ay bu makamda kaldı. Sonra adliye nazırı, Şûrâ-yı Devlet Reisi oldu, başka görevlerde bulundu. Sultan Aziz’ in Mısır’a gidişinde saltanat naibi bile oldu. 68 yaşında öldü. Zeynep Kâmil Hastanesi’nin bahçesine gömüldü.

Devrinin başarılı devlet adamlarından ve en zenginlerinden olan Paşa, dürüst, iyiliksever bir kimse olarak tanınmıştır. Eşiyle beraber, millete yüz milyonlarca lira değerinde bağışta bulunmuştur. Üsküdar’daki Zeynep Kâmil Hastanesi, bunlardan biridir. Ayrıca cami, okul, çeşme gibi pek çok hayrat bırakmışlardır. Bayezit’teki saraylarını da millete bağışlamışlardır. Bu saray devrin sanatkâr ve bilginlerinin toplandıkları bir kültür ocağı sayılırdı. Sonradan Edebiyat Fakültesi olan bu bina yakın zamanlarda yanmıştır.

Kâmil Paşa yazar olarak da ünlüdür. Fenelon’un “Telemaque” ını Türkçe’ye çevirmiştir.

Osmanlı Devleti’ndeki hizmetleri

Adliye işlerini yürütmek için kurulan Meclis-i Vâlâ’ya üye tayin edildi ve ardından bu görevine ilave olarak eğitim işleri ile ilgilenen Meclis-i Maarif-i Umumiye üyeliğine getirildi. Bu arada Encümen-i Daniş’in dahili üyeleri arasında girdi. 1853’te kısa bir süre Ticâret Nâzırlığında bulundu. 1854’te ikinci defâ Ticâret Nâzırlığına getirilen Kâmil Paşa, aynı yıl Meclis-i Âlî-i Tanzimat başkanı oldu. Bir ay sonra Meclis-i Vâlâ-yı Âhkâm-ı Adliyye başkanlığına getirildi.

Advertisement

Süveyş Kanalı imtiyazının Fransızlara verilmesinin Mısır’a yabancı müdahalesini arttıracağı düşüncesindeki Paşa, konağında yapılan bir Meclis-i Vükela toplantısında alınan kararla, imtiyazın iptali için kayınbiraderi olan Mısır valisi Said Paşa’ya bir mektup yazdı. Mektup Fransız elçisinin eline geçince Reşit Paşa sadrazamlıktan, Yusuf Kamil Paşa Meclis-i Vâlâ-yı Âhkâm-ı Adliyye başkanlığından istifa etmek zorunda kaldı.

1857’de tekrar Meclis-i Vâlâ başkanlığına getirildi. İki yıl bu vazifeyi yürüten Kâmil Paşa, istifa edip Mısır’a gitti. Abdülaziz padişah olduktan sonra yeniden İstanbul’a geldi.

Sadrazamlığı

Suriye’de bulunan Keçecizade Fuad Paşa sadrazamlığa getirilince sadrazam kaymakam oldu ve bu dönemde ortaya çıkan mali krizi, kendi hazinesinden bir miktar altını piyasaya sürerek önledi. Fuat Paşa’nın 1863’teki istifasından sonra padişah Sultan Abdülaziz’den devlet işlerine fazla müdahale etmemesi konusunda güvence alan Yusuf Kâmil Bey sadrazamlığa getirildi. Âli Paşa’nın Hariciye Nazırlığı’nda kalmasını sağladı, Ali Fuat Paşa’yı kendisinden boşalan Meclis-i Vâlâ başkanlığına getirdi.

Sadrazamlığı döneminde padişahın Mısır seyahatine çıkmasını sağlaması devrinin önemli olaylarındandır. Mısır’ın Osmanlı Devleti’ne bağlılığını arttırmaya amaçlayan bu seyahate Fuat Paşa ile birlikte çıkan Abdülaziz, dönüşünde onu sadrazamlığa getirmiş, Yusuf Kamil Paşa ise tekrar Meclis-i Ahkâm-ı Adliye başkanlığına getirilmiştir.


Leave A Reply