Türkiye’de yer alan platolar ile ilgili olarak genel bilgilerin yer aldığı yazımız. Türkiye’de yer alan belli başlı platoların isimleri ve özellikleri nelerdir?
Platolar, akarsular tarafından derince yarılmış düz ya da hafif engebeli yüksek düzlüklerdir. Genellikle aşınma sonucu ya da eski bir birikim ovasının yarılması sonucu oluşurlar.
Yurdumuzda, en geniş plato alanlarına İç Anadolu’da rastlanır.
• Tuz gölü ile Konya Ovası arasında Obruk plâtosu,
• Tuz gölünün batısında Cihanbeyli
• Kuzeybatısında Haymana plâtosu
uzanır.
İç Anadolu’nun en geniş ve yüksek platoları Yukarı Kızılırmak bölümündedir. Yozgat ile Akdağmadeni arasında, lav tabakaları üzerinde oluşmuş geniş düzlüklerin en önemlisi Bozok platosudur. Bozok platosunun güneyinde ise Uzunyayla platosu uzanır.
İç Batı Anadolu’nun başlıca plato alanları Uşak-Eşme ve Kütahya-Afyon çevrelerindedir.
Güneydoğu Anadolu’da dağlar dışındaki yer şekillerinin neredeyse tamamını platolar oluşturur.
Batıda
• Gaziantep ve
• Şanlıurfa plâtoları
doğuda
• Diyarbakır havzası geniş yer kaplayan başlıca plâto alanlarıdır.
Şanlıurfa ve Gaziantep plâtoları, Fırat nehri tarafından derince yarılmıştır.
Yurdumuzun en yüksek plâtoları Doğu Anadolu’da yer alır. Genellikle lâv örtüleriyle kaplı olan buradaki plâtoların, alçak düz kısımları ova haline gelmiştir. Kars-Ardahan plâtosu, buradaki plâto düzlüklerinin en genişidir. Bölgenin güney ve batısındaki plâtolar çoğu yerde parçalıdır ve yüksek dağlar arasında yer alır.
Trakya’nın orta bölümünde yer alan Ergene havzası yüksekliği az olan bir plâto alanıdır. Bu plâto düzlüğünde yer yer alüvyonlarla kaplı vadi taban ovaları oluşmuştur.
Çatalca-Kocaeli yarımadaları da yükseltisi az olan plâto alanlarıdır. Marmara’nın güneyindeki plâtolar, dar alanlı ve parçalı haldedir.
Akdeniz Bölgesi’nde, yüksekliği fazla, kalker yapılı plâto alanları geniş yer kaplar. Bu plâto alanlarının başlıcaları Taşeli ve Teke yarımadalanndakilerdir.
