Kaynama nedir ne demektir? Kaynama ile ilgili olarak temel ve genel bilgilerden bahsedilen yazımız.
Bir sıvının fokurduyarak buharlaşmaya başlamasına denir. Her sıvının kendine has bir kaynama derecesi vardır. Kaynama derecesi sıvının cinsine ve üzerindeki atmosfer basıncına bağlıdır. Tabiatta atmosfer basıncının en yüksek olduğu yer deniz yüzeyidir. Deniz yüzeyinde 1 santimetrekareye düşen basınç 1.033 gramdır. Suyun kaynama noktası da 100° dir
Deniz yüzeyinden yükseldikçe basınç azalmaya başlar, kaynama noktası da alçalır. 3.000 metre kadar yükseklikte kaynama noktası 78° ye düşer. Bazı dağcılar bu özellikten faydalanarak ne kadar yükseğe çıktıklarını tayin ederler. Yukarıdaki orana göre su, Everest tepesinde aşağı yukarı 50° de kaynayacak demektir. Az basınç kaynayan yemeklerin pişmesini de geciktirir. Denizden yüksekliği 1 – 2.000 metre olan yerlerde açık kaplarda kaynatılan yemekler geç pişer.
Atmosfer basıncının artması da kaynamayı geciktirir. 10 atmosferlik bir basınç suyun kaynama noktasını 162° ye çıkartır. Suya gaz verilmesi kaynama derecesini alçaltır, yabancı maddelerin bulunması da yükseltir.
Düdüklü Tencereler
Açık tencere ile yemek pişirirken bir defa kaynama başladıktan sonra ateşi kaynamayı devam ettirecek kadar azaltmak yerinde olur. Çünkü kaynama başladıktan sonra ateşin artması kaynama derecesini yükseltmez. Ev kadınlarının düdüklü tencere kullanması yakıttan ve zamandan tasarruf sağlar. Çünkü düdüklü tencereler buharı basınç altında tuttuğu için yüksek bir kaynama derecesi sağlar. Kaynama derecesinin yüksek olması da dolayısıyla pişme müddetini kısaltır. Deniz seviyesine göre yüksekliği az olan yerlerde yemeklerin çabuk pişmesi de bu şekilde açıklanabilir.
