Kimya nedir, neyi inceler? Kimya biliminin özellikleri, elementler, reaksiyonlar, kimya bilimi hakkında kısa bilgi.
KİMYA
Kimya, kimyasal maddelerin incelenmesidir. Bu kimyasal maddeler, atomları ya da molekülleri değiştiren bir reaksiyonda kullanılırlar ya da reaksiyon sonucunda ortaya çıkarlar.
Kimya, maddelerin davranış biçimlerini ve birbirleriyle nasıl birleştiklerini açıklar. Kimya, kimyasal reaksiyonları kullanarak plastik, boya, zamk, deterjan ve ilaç gibi günlük yaşamda kullanılan birçok maddeyi yaratmıştır.
ELEMENTLER VE BİLEŞİMLERİ
Element bütün atomları aynı cins olan bir maddedir. Bileşim ise iki ya da daha fazla elementin kombinasyonudur. Örneğin; sodyumklorid (tuz) bileşimi, sodyum ve klor elementlerinin kombinasyonudur. Tuz ve su gibi birçok bileşim doğal olarak gerçekleşir. Naylon, plastik gibi bileşimler ise suni olarak laboratuvarlarda yapılır.
KİMYASAL REAKSİYONLAR
Farklı maddelerin bir araya gelerek, yeni bir madde oluşturmaları kimyasal bir reaksiyon gerektirir. Bir maddenin atomları birbirlerine bağlanarak molekülleri oluşturur. Bir reaksiyon anında atomlar arasındaki bağ kopar ve yeni moleküller oluşur. Paslanmış bir araba kimyasal reaksiyona bir örnektir. Arabada bulunan demir ve havada bulunan oksijen pası (demir oksit) oluşturur. Kimyagerler, bir reaksiyonda neler olduğunu kaydetmek için, semboller (örneğin; demir için Fe ve oksijen için O) kullanırlar.
SİMYACILARDAN BİLİM ADAMLARINA
Orta çağ simyacıları reaksiyonu incelediler. Reaksiyonun nasıl çalıştığını ortaya çıkaran ise 1770’li yıllarda, Antoine Lavoisier oldu. 1869 yılında Rus kimyacı Dimitri Mendelev, periodik tablo üzerinde çalışarak, birbirlerine verdikleri tepkilere göre, elementleri gruplara ayırdı.
* ANTOINE LAVOISIER (1743-1794) Fransız kimyacı. Kimyasal reaksiyonların nasıl çalıştığını açıklamıştır. Yanma olayında oksijenin rolünü anlayan ilk kişidir.
* Oksijen bir elementtir. Molekülleri oluşturan iki atomu aynı cinstir. Kimyasal formülü O2 dir.
* Karbondioksit gazı iki oksijen atomu ile bir karbon atomunun bileşimidir. Kimyasal formülü CO2 dir.
* Bir metan gazı molekülü, ortada yer alan bir karbon atomunun dört hidrojen atomuna bağlanmasıyla oluşur. Kimyasal formülü CH4 dür.
* Suda bir oksijen atomu ve iki hidrojen atomu bulunur. En iyi bilinen kimyasal formüldür, H2O dur.
Advertisement
SİLAHLAR VE İLAÇLAR
Günümüzde; her çeşit kimyasal madde ya çıkarılmakta ya da üretilmektedir. Kimyagerler, uzun molekül zincirleri gerektirebilecek, gübre yıl ilaç yapabilmek için, yeni reaksiyonlar üzerinde çalışmaktadırlar. Günümüz sanayisi, büyük ölçekli reaksiyonlar yoluyla, yararlı kimyasalları seri olarak üretmektedir. Zehirli gazlar ve diğer kimyasallar silah olarak kullanılmıştır, ancak; artık yasaklanmıştır.
KİMYASAL ANALİZ
Kimyagerler, kimyasal elementleri tanımlayabilmek için ateş testi yöntemini uygularlar. Bu yöntemde; Bunsen ocağı alevine tutulan elementlerin hangi rengi verdiğine bakılır. Bir element bileşimi, bir parça platin ya da asbest teli üstünde yakılır. Ateşin alevi her elementte farklı olacağından, element tanımlanabilir. Bu tür kimyasal analizler niteliksel olup bir maddenin hangi elementi içerdiğini gösterir. Bir elementin ne miktarda bulunduğunu görebilmek için kimyagerler niceliksel analiz yaparlar.
