Alternatör Nedir, Nasıl Çalışır? Alternatörün Kullanım Alanı, Özellikleri

0
Advertisement

Alternatör ne demektir, ne işe yarar? Alternatör nedir, nasıl çalışır, kullanım alanları ve özellikleri nelerdir, hakkında bilgi.

Alternatör Nedir?

Alternatör, alternatif akım üreteci (jeneratör). Bir doğru akım kaynağından uyarılan birden çok elektromıknatıs yardımla oluşur; manyetik alanlar içinde döndürülen bir ya da birden çok bakır tel sargıdan (bobinden) oluşan ve alternatif akım üretmekte kullanılan üreteçlere alternatör de denir. Sinüs eğrisi biçiminde olan alternatif akımın frekansı, bu eğrinin endüstrideki tam çevrim sayısına, başka bir deyimle, sargıların dönüş hızıyla elektronmıknatıs kutup çiftlerinin sayısı çarpımına eşittir. Oldukça düşük olan bu freans değeri, elektrik enerjisi üreten santrallarda 50 ya da 60 olarak ayarlanır.

Alternatör

Yukarıda açıklanan ve elektrik santrallarında en çok kullanılan tip olan doğru akım kaynaklı alternatörler dışında bir başka alternatif akım kaynaklarından uyarılan endüksiyon tipi alternatörler de vardır. Denetimi daha kolay ve çok daha dayanıklı olan bu tip alternatörler, enterkonnekte sistem olarak tanımlanan ve birbirlerine paralel bağlı birden çok santralden oluşan sistemler dışında kalan bazı bağımsız hidroelektrik santrallarında kullanılır.

Alternatör Ne İşe Yarar?

Alternatör bir mıknatısın kutupları arasındaki kuvvet çizgilerini kesecek biçimde hareket eden bir iletkenin içinde doğan elektromotor kuvvetinden yararlanarak akım üretir.

Advertisement

Alternatörün ana parçaları, magnetik alanı doğuran rotor ve bu alanın değişmesiyle indüklenen statordur. Rotor doğru akımla beslenen bir elektromıknatıstır; kutup sayısı alternatörün türüne bağlı olarak değişir. Stator ise genellikle üç iletken telden oluşan bir bobindir. İlke olarak, sabit bir magnetik alanın kuvvet çizgilerinin hareketli bir iletken tarafından kesilmesi ile bir magnetik alanın, kuvvet çizgileri iletken tarafından kesilecek biçimde hareket ettirilmesi arasında, indükleme açısından bir fark yoktur. Başka bir deyişle, iletken sabit, magnetik alan hareketli olduğunda da bir elektromotor kuvveti doğar. Kullanım kolaylığı sağlayan bu ilkeye dayanarak, alternatörlerde genellikle sabit bir stator ve statorun içinde dönen hareketli bir rotor kullanılır.

Rotorlu su türbiniyle döndürülen alternatörler, genellikle çapı büyük, uzunluğu az, çok sayıda kutbu olan düşük devirli aygıtlardır. Su buharıyla döndürülen alternatörler ise daha uzun, daha küçük çaplı, daha az sayıda (çoğu kez iki) kutbu olan yüksek devirli üreteçlerdir. Alternatörlerin dakikadaki devir sayısı 1.200 ile 3.000 arasında değişirse de daha çok dakikada 1.800 devirli alternatörler kullanılır. Paralel bağlanacak alternatörlerin ürettiği gerilim, eşit ve eş fazda olmalıdır.


Leave A Reply