Aztekler Kimlerdir? Azteklerin Özellikleri Yaşam Şekilleri İle İlgili Bilgi

0
Advertisement

Aztekler kimlerdir? Aztekler nerede ve ne zaman yaşamışlardır? Aztekler medeniyetinin özellikleri, tarihçesi ve yıkılması hakkında kısa bilgi.

Aztekler İle İlgili Bilgi

Aztekler İle İlgili Bilgi

Aztekler, Amerika’nın son büyük yerli uygarlıklarından birinin, mensuplarıdır. 15. yüzyıl süresince, Meksika‘da büyük bir imparatorluk kurmuşlardır.

Azteklerin gücü, Meksiko City’nin şimdi bulunduğu adada kurdukları Tenochtitlan şehrinin 14. yüzyılda inşasıyla, yükselmeye başladı. Daha ziyade, güney ve doğuda bulunan, komşu şehirleri fethederek büyük imparatorluklarını yaratmaya başladılar.

SOSYAL YAŞAM

Aztekler, bir imparator tarafından yönetilirdi. İmparatorluğun savunulması ve genişletilmesi görevi, imparatorun destekçisi, savaşçı bir sınıf tarafından yürütülürdü. Savaşçılardan sonra gelen önemli bir grup da rahiplerdi. Çiftçiler, tacirler, zanaatkarlar ve köleler sıradan insanlardı. Tenochtitlan şehrini çevreleyen Texcoco Gölü’nde, chinampas adı verilen, yüzen bahçelerde tarım yapılırdı. Mısır, sebzeler ve pamuk yetiştirilir, hindiler ve köpekler yenmek üzere beslenirdi. Aztekler, çikolatalı bir içecek yapmak için, kakao tohumlarını, ilk kullananlar arasındadır. Ayrıca domates ve avokado kelimeleri Aztek dilinden gelmedir.

ÖLÜM TAPINAKLARI

Tenochtitlan’da inşa edilen Büyük Tapınak ana tapınaktı. Taştan bir piramit olarak tasarlanmıştı ve üst kısmında, kurbanları için bir sunak bulunmaktaydı.

Advertisement

YIKILIŞ (TANRININ GELİŞİ)

1502 yılında Montezuma II’ nin imparator olmasıyla birlikte Aztek İmparatorluğu zirveye ulaşmıştır. Yeni imparator kendisi için çok büyük bir saray da yaptırmıştır. Onun yönetiminde imparatorluk doğudan batıya Meksika’ya yayılmıştır. 1519 yılında, Hernan Cortes idaresindeki küçük bir İspanyol askeri birliği ve paralı askerler Meksika’ya vardılar. Azteklerin büyük bir bölümü ve İmparator Montezuma’nın kendisi, Cortes’in efsanevi tanrı Quetzalcoatl olduğuna inanmış ve İspanyolları memnuniyetle karşılamışlardır. 1521 yılında Cortes’in ordusu Tenochtitlan’ı tamamen yok etmiş ve Meksika valisi olmuştu.

KURBAN EDİLEN İNSANLAR

Din Aztekler için çok önemliydi. Birçok tanrıya tapınmaktaydılar – savaş, yağmur, Güneş ve rüzgar- ve tanrılarının sevgisini kazanmak için insan kurban ederlerdi. Savaş esirleri rahipler tarafından öldürülürdü. Kurbanların henüz yaşayan kalpleri, çok keskin taştan yapılmış bir tören bıçağı ile çıkartılırdı. Akan kan ile tanrıların heykelleri yıkanırdı.


Aztekler;

aztek

Kaynak: pixabay.com

İS 13. yüzyılda Meksika Vadisi’nde egemenlik kuran Kızılderili boylarından biridir. Azteka adı; boyun özgün, belki de efsaneye göre anayurdu olan Aztlan (akbelde) sözcüğünden türemedir. Tarih araştırmaları kenti, Meksika Vadisi’nin kuzeybatısına yakın bir yer olarak belirler. 16. yüzyılda Meksikalılar diye anılmalarına karşın, çağdaş edebiyatta, özellikle Avrupa dillerinde genel olarak Aztekler terimi geçerlidir. Aztek kültürü, İspanyol işgali sırasında İç Meksika halklarını kapsar. Aztek dili, bugün de iç Meksika’da konuşulan Nahuatica idi. Bir zamanlar Oregon, İdaho ve Wyoming’den Nikaragua’nın güneyine kadar uzanan geniş alanda konuşulan Uto-Aztek dil ailesindendir.

Tarih:

Aztekler vadiye geldikten sonra önce Zumpango ve Xaltocan gölleri bölgesinin kuzeybatı kesimine yerleştiler. İlk kez orada “yüzen bahçeler” adıyla bilinen yapay adacıklar (chinampas) yaptılar. Bunlar sığ sularda kurulu tarımsal amaçlı toprak parçalarıydı. Sonra Chapultepece Tepesi’ne göçtüler ve orasını taş duvarlarla pekiştirdiler. O zaman vadinin başta gelen kent devletçiğini kurmuş olan Kulhuakanlar ile müttefikleri Azteklere saldırarak yendiler ve krallarını tanrılara kurban edip boyu, vadinin güney kesimindeki Tizapan’a sürdüler. Texcoco Gölü’nün batısındaki bir adaya yerleşerek Mexico-Tenochtitlan ile Mexico-Tlatelolco adlı ikiz kentleri kurdular. Tenochtitlan’ı kurmuş olan Tenochcalar, 1431de konfederasyonun egemen gücü durumuna geldi. İç ve güney Meksika’daki imparatorluk, 1519’da 194.000 km2’lik ve 5.5 milyonluk bir devletti. Aynı yıl Hernan Cortes Meksika topraklarına ayak bastı. Aztek Kralı II. Montezuma öldürüldü. 1521de İspanyollarla Kızılderili müttefikleri ikiz kentleri yerle bir ederek yıkıntıları üzerinde Mexico City’yi kurdular.

Kültür ve Toplum Yapısı:

İlk Aztekler ancak vadiye yerleştikten sonra, İç Meksika uygarlığına ayak uydurarak, kültürlerini geliştirdiler. Kentlerin büyüklüğü, tapınakları, sarayları, pazar yerleri ve adayı kıtaya bağlayan geçitler, İspanyolları hayranlıktan şaşkına çevirdi. Birleşik kentsel nüfusları yaklaşık 50-75 bin arasındaydı ve büyük bölümünü soylularla çevreleri, rahipler sınıfı, tüccarlar ve zanaatçılar oluşturdu. İspanyol istilası sırasında teknoloji açısından Cilalı Taş Çağı’ndan Maden Çağı’na geçiş süreci içindeydiler.Genellikle yontma ve cilalı taş araçlar kullanmalarına karşın, süs eşyasıyla ince el sanatları için geliştirilen bazı metal (bakır ya da tunç ve altın) araçlar da vardı. Soylularla tüccarlar üst sınıf olarak piramidin tepesinde yer alırken plepler, mayekler ve köleler alt sınıfları oluştururlardı. Soylular, özel mal ve mülk sahibi olabilirlerdi; plepler ancak kamu malı topraklarmı belirli bir süre kiralayıp işletebilirlerdi. “Mayekle” soyluların topraklarında boğaz tokluğuna çahşır ve bağlı oldukları toprakla birlikte alınır ya da satılırlardı. Krallar kendi soylarının üyeleri arasından seçilirdi. Uygulamada ise babadan oğula, zaman zaman, ağabeyden erkek kardeşe geçerdi. Güneş ve savaş tanrısı, baştanrı Huitzilopochtli ve yağmur tanrısı Tlaloc adlarına yapılmış iki tapınakta törenle binlerce savaş tutsağının kurban edildiği ve inançlarından dolayı etlerini yedikleri bir varsayımdır.

Advertisement


Leave A Reply